Güncel

Dinin unutturulmasını Said Nursî önledi

Prof. Dr. Nilüfer Göle, Bediüzzaman düşüncesi ve hareketini “Türkiye'de dinin unutturulması ve unutulması projesine karşı belki de en önemli bir hatırlatma ve yaşatma projesi” olarak gördüğünü söyledi. Göle, “Bediüzzaman hareketi sadece bilim ve dinle ilişkisi değil, dinin yaşamaya devam etmesi açısından bakıldığında da çok önemli bir hizmet” dedi.

GEÇMİŞİN DEVAMLILIĞINI DA SAĞLADI Elif dergisinde Suad Alkan'ın sorularını cevaplandıran Göle, “Cumhuriyette, geçmişten kopma şeklinde yaşanan bir gerçekle karşı karşıyayız. Bu noktada Bediüzzaman hareketinin geçmişten kopmaya karşı da çok önemli bir hareket olduğunu düşünüyorum, bir anlamda o geçmişin devamlılığını da sağlıyor” ifadelerini kullandı. Bediüzzaman dinin unutturulmasını önledi Prof. Dr. Nilüfer Göle, Bediüzzaman hareketinin Türkiye’de “dinin unutturulması projesi”ne karşı “dini yaşatma projesi” olarak karşılık verdiğini kaydetti. Çalışmalarını Fransa’da sürdüren Türk Sosyolog Prof. Dr. Nilüfer Göle, Edebiyat, Kültür ve Sanat Dergisi Elif’ten Suat Alkan’ın yönelttiği “... Bediüzzaman’ın kimliği, modern bilimin doğuşundan itibaren yeni bir düşünme şekline dönüşüyor. Diğer dinî yorumcularla Bediüzzamanın yaklaşımı arasında önemli bir farkın olduğu, Şerif Mardin’in gözlemlerinden anlaşılıyor. Bediüzzaman ile ilgili yaklaşımınız nasıl?” sorusuna şöyle vevap verdi: "Doğrusu şu aralar bu söylediğiniz konu üzerinde yakın takip içinde değilim. Tabiî gelişmelere Avrupa içinden baktığım için Türkiye’deki belirli mevzuların yakından değerlendirilmesi hususunda zorlanıyorum. Fakat şunu söyleyebilirim: Bir kere Türkiye’de dinin unutturulması ve unutulması projesine karşı belki de en önemli bir hatırlatma ve yaşatma projesi olarak görüyorum doğrusu.” Suat Alkan’ın “Böyle ortaya çıkış şekliyle de...” diye araya girmesinin ardından Prof. Dr. Nilüfer Göle, şöyle devam etti: "Evet, o anlamda Bediüzzaman hareketinin ve düşüncesinin çok önemli bir -siyasî değil- fakat paradigma diyebileceğimiz farklı bir düşünce sistemine paralel olarak sürdürdüğünü düşünüyorum. Yani onu sadece siyasî bir hareketle kısıtlayamayız, bir siyasî harekete indirgeyenleyiz. İnanç sistemini çok daha farklı bir insan tanımı olarak var ediyor. Bu anlamda çok önemli. Sadece bilim ve dinle ilişkisi değil, dinin yaşamaya devam etmesi açısından bakıldığında da çok önemli bir hizmet.”

İSLÂM, TEK TİPLEŞİYOR

Alkan’ın “Laikliğin çözümlenmesinde onun söyleminin bir önemi olacak mı?” sorusu üzerine ise Prof. Dr. Nilüfer Göle, şunları kaydetti: “Olması gerekir ki, biz bu basit denklemlerden kurtulalım. Düşünce alışkanlıklarımıza biraz daha katman eklememiz gerekiyor. Yüzeysellikten uzak ve biraz daha fazla katmanlı düşünmemiz gerekiyor. Aslında bugün İslâm da, ulusalcılık gibi katmansızlaşıyor, tek tipleşiyor. İslami düşünceye de baktığımızda çok seküler ve modern siyasi düşüncenin çok etkisinde olduğunu gözleyebiliyoruz; onlar da ulusallaşıyor örneğin, veyahut burjuvalaşıyor. Maddeleşiyor, maddiyatçılaşıyor da diyebiliriz. Bunlara direnmek çok zor!”

SAİD NURSî, TOPLUMUN GEÇMİŞLE BAĞINI

KURUYOR

“Cumhurİyet biraz düz bir satıhta, bir anlamda çok önemli bir gerçeği ortaya çıkarıyor. Ama çok önemli bir unutma arzusunun üzerinde yükseliyor” diyen Prof. Dr. Nilüfer Göle, şu görüşleri dile getirdi: ”Dini, Osmanlıyı, diğer azınlıkları, Hıristiyan azınlıkları, kendi içindeki Müslümanlıkta da Sünnî Müslümanlar haricindeki toplulukları neredeyse yok sayıyor. Diğer yandan çoğulculuk anlamında aslında çok ulusallaştırıldığı için, bir de çok yenilikler yaşanıyor. Onun için geçmişten kopma şeklinde yaşanan bir gerçekle karşı karşıyayız. Bu noktada Bediüzzaman hareketinin geçmişten kopmaya karşı da çok önemli bir hareket olduğunu düşünüyorum, bir anlamda o geçmişin devamlılığını da sağlıyor. Sanki toprak altında yaşayan ve toprakla birlikte onda yaşayan bitkilerin köklerini sürekli besleyen bir gıda gibi, insanların mazilerinden gelen ruh dünyasını ve akıl dünyasını farklı bir biçimde beslemeye devam ettiğini görüyoruz.”

09.12.2010