|
Hızla artan nüfusu ve sorunları ile devleti uğraştıran İstanbul, Hazineye sağladığı katkı ile de Türkiye’nin yüzünü güldürüyor. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü istatistiklerinden derlenen verilere göre, devlet kasasına giren her 100 YTL’nin 41,66 YTL’sini İstanbul karşılıyor.
Bu yılın Ocak-Eylül döneminde bütçe gelirlerinin yüzde 10,45’lik bölümü Merkez Saymanlığı kanalıyla Hazineye aktarıldı. Merkez Saymanlığı hariç, 9 aylık bütçe gelirlerinin illere dağılımında ilk sırada 47 milyar 765 milyon YTL ile İstanbul yeraldı. 81 ilde toplanan gelirlerin yüzde 41,66’sı İstanbul’dan geldi. Ankara, 16 milyar 176,1 milyon YTL’lik gelir ile yüzde 14,10’luk bir paya sahip olurken, başkenti 14 milyar 909,5 milyon YTL’lik gelir ve yüzde 13’lük oran ile Kocaeli izledi. İzmir de, 11 miyar 140,4 milyon YTL’lik gelir ve yüzde 9,71’lik oran ile Kocaeli’nin arkasında yer aldı.
DEVLETE YÜK OLMAYAN İL SAYISI 19
Verilere göre devlet, bu dönemde sadece 19 ilde yaptığı harcamanın üzerinde gelir elde edebildi. Bu illerin başında yer alan İstanbul, kendisine yapılan 4 milyar 762,5 milyon YTL’lik harcamaya, 48 milyar YTL’ye yaklaşan bir gelirle karşılık verdi. Bu tutarın, 43,8 milyar YTL’sini de vergi gelirleri oluşturdu. Böylece devletin İstanbul’a yaptığı her 1 YTL’lik harcama, 10 YTL olarak geri döndü.
İstanbul’un dışındaki kendi kendine yeten iller de, Ankara, Antalya, Bursa, Denizli, Eskişehir, Hatay, Mersin, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Manisa, Muğla, Rize, Tekirdağ, Zonguldak, Aksaray, Kırıkkale ve Yalova olarak sıralandı. Uşak ve Bartın’da da toplanan gelirin, yapılan harcamaya çok yaklaştığı tespit edildi. Kocaeli, TÜPRAŞ sayesinde devletin yaptığı harcamanın oransal olarak karşılığını en fazla aldığı il olarak da belirlendi. Bu ilimize yapılan toplam harcama 911,4 milyon YTL oldu, Kocaeli’den sağlanan gelir ise 17 milyar 703,9 milyon TL’si vergi olmak üzere 14 milyar 909,5 milyon YTL olarak hesaplandı. Bu şekilde Kocaeli, devlete 1’e karşı 16 kazandırdı. İlk 9 ayda Ankara’ya da 7 milyar 426,2 milyon YTL harcama yapıldı. Ankara’dan, 12 milyar 794,3 milyon YTL’si vergilerden olmak üzere 16 milyar 176,1 milyon YTL de gelir elde edildi. Reel getirisi yüksek illerden İzmir’de 11 milyar 140,3 milyon YTL, Bursa’da ise 2 milyar 782,3 milyon YTL kazanç sağlandı.
Bu arada İstanbul, Ankara, Kocaeli ve İzmir, söz konusu dönemde bütçeye 89 milyar 991,1 milyon YTL aktardı. Böylece, 9 ayda 81 ilden toplanan kaynağın yüzde 78,47’sini bu 4 il sağlamış oldu.
AÇIK VEREN İLLER DOĞU’DA
Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre, bütçesi en fazla açık veren illerin başında ise Hakkari yer aldı. Ocak-Eylül döneminde devlet bütçesinden, Hakkari’ye 297,2 milyon YTL verildi. Buna karşılık elde edilen gelir 22 bin 855 YTL’de kaldı. Böylece Hakkari, devletten 13 alıp, karşılığında 1 verdi.
Tunceli de 10 YTL’lik harcamaya karşılık, devlete 1 YTL kazandırdı. Bu ilimiz için devlet kasasından ilk 9 ayda 165 bin 225 YTL çıktı, Hazineye gelen para ise 21 bin 206 YTL oldu. Bingöl, Bitlis ve Muş da, devlete yaptığı katkı, devletin verdiğinden çok az olan diğer iller olarak belirlendi.
|
