DünyanIn ilk sibernetik bilgini ve 60 makinenin mucidi İsmail Ebul-İz El-Cezeri, Şırnak’ın Cizre ilçesinde anıldı. Araştırmacı-yazar Abdullah Yaşin, Cizre Kaymakamlığı ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce anma etkinlikleri kapsamında Şırnak Barosu Sosyal Tesisleri’nde düzenlenen panelin açılışında, El-Cezeri’nin, 1153–1233 yılları arasında yaşayan Cizreli büyük Türk mucit olduğunu söyledi. El-Cezeri’nin robot, saat, su makineleri, şifreli kilitler, şifreli kasalar, termos, otomatik çocuk oyuncakları gibi 60 makine icat ettiğini belirten Yaşin, ‘’El-Cezeri dünyanın ilk sibernetik bilginidir’’ dedi. Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Makal ve minyatür sanatçısı Leman Dinçtürk, El-Cezeri’nin icatları ve hayatıyla ilgili katılımcılara bilgi verdi. Panelin ardından ‘’İsmail Ebul-İz El-Cezeri’yi Anma Etkinlikleri’’ kapsamında Dinçtürk’ün, Cizre Öğretmenevi’ndeki ‘’Ebul-İz Minyatür Sergisi’’ törenle açıldı.
1153-1206 yılları arasında yaşayan Ebul-İz El-Cezeri, Avrupa’da ‘’El-Cezeri/Al-Jazari’’ ismiyle bilinir. El-Cezeri, keskin zekâsı ile elektrik kullanmadan sadece su ve mekanik parçalarla çalışan makineler ve su robotları tasarlamış ve günlük hayata geçirmiş olağanüstü bir bilim insanıdır. Sadece su ve mekanik parçalar kullanarak çalışan su robotları geliştirmiştir. El Cezeri, Otomatik Makineler tarihinde ‘’Çağın Doruğuna Erişmiş Büyük Mühendis İbni Razzaz Cesari’’ adıyla anılır. Kitaptaki tüm buluşlar insanımsı, estetik değerlere sahiptir ve hiçbiri hayal ürünü değildir. Alman Profesörü Widemann, tarafından tekrar üretilip çalıştırılmışlardır. El-Cezeri’nin mezarı halen Cizre’de Nuh Peygamber Camii’nin avlusunda bulunuyor. Cizre / aa
|