Dünya

Çin, asimilasyon yapıyor

İran basını, Doğu Türkistan Uygur Özerk Bölgesinde son günlerde yaşanan gelişmelere ilişkin haber, yorum ve araştırma yazılarına geniş şekilde yer vermeye devam ediyor.

Fars Haber Ajansında yer alan bir araştırma yazısında, “Çin’in de 11 Eylül saldırısını bahane ederek o günden beri artan bir şekilde Doğu Türkistan’daki Müslümanlara karşı büyük baskılar yaptığı, medrese ve camileri kapattığı, Müslüman öğrencileri üniversitelerden ihraç ettiği” bilgisine yer verildi. Yazıda, bölgenin stratejik, ekonomik, ticarî ve enerji kaynakları açısından büyük öneme sahip olduğu belirtildi. Asya’nın merkezindeki Doğu Türkistan’ın tarih boyunca medeniyetlerin ve kültürlerin birleştiği noktada yer aldığına işaret edilen yazıda, Uygur Türklerinin, tarihin belli dönemlerinde bağımsız oldukları ve bölgede kayda değer bir nüfuza sahip oldukları hatırlatıldı. Çin’in istilâsının ardından Uygurların, bağımsızlık için birçok kez girişimde bulunduğu ifade edilen yazıda, Çin yönetiminin, bağımsızlık isteyen Uygurları “terörist” diye nitelendirdiği ve bağımsızlık hareketlerini sert bir şekilde bastırdığı kaydedildi. Çin hükümetinin, özellikle son yıllarda Batı’da artan İslâm karşıtlığını da fırsat bilerek Doğu Türkistan’daki Müslümanları kültürel açıdan da baskı altına aldığı, sindirme ve asimilasyon politikalarını hızlandırdığı ifade edildi. Yazıda, 1989’da eğitim veren 938 medreseden sonuncusunun 1996’da kapatıldığı belirtilerek, çok sayıda Müslüman öğrencinin, üniversitelerden atıldığı, tutuklandığı ve hapsedildiği belirtildi. Uygur Özerk Bölgesinin başşehri Urumçi’nin Pekin’den yaklaşık 4 bin kilometre uzaklıkta olduğuna işaret edilen yazıda, bölgedeki Müslüman nüfusun eritilmesine yönelik Çin politikalarının uzun yıllardır yürürlükte olduğu kaydedildi. Bölgenin Çinlileştirilmesi çalışmalarının aralıksız sürdürüldüğüne değinilen yazıda, Sincan’daki Uygur nüfusunun 1941’e göre yüzde 80 oranında azaldığına dikkat çekildi. Yazıda, bölgeye yerleştirilen Han nüfusunun ise 2000’de yüzde 40’lara ulaştığı kaydedildi ve her geçen gün bu oranın arttığı belirtildi.

15.07.2009