ş
aHıs
B
ilGileRi
| 450 | AsA-yı MûsA
karargâhına döndü. Hastalanınca oğullarını toplayarak vasiyette bulundu. Bu vasiyete göre; kendisinden
sonra Ögedey kağan olacak, Çağatay yasa işlerinden sorumlu olacak, Tuluy’da ordu kumandanlığını
yapacaktı. 1227 yılında öldü ve Moğolistan’ın kuzeydoğusundaki Burhan Haldun denilen yere gömüldü.
CEyLÂN:
Ceylan Çalışkan 1929’da Emirdağ’da doğdu. Babası Üstadın “Çalışkanlar Hanedanı” olarak
andığı Mehmet Çalışkan’dır. Üstat 1944 yılında Emirdağ’a geldiğinde bütün Çalışkan ailesi kendisine
hizmete koştu. Ceylân Çalışkan çok küçük yaşlarda Üstada hem manevî bir evlât, hem de bir talebe
oldu. Üstatla beraber 1948 yılında Afyon hapsine girdi. Üstat, Ceylân Çalışkan için övgülerle
bahsetmektedir. Onun için, “Ceylân kabiliyetli bir genç. Dünya işini de yapar, ahiret işini de. Fakat onu
dünyaya vermeyeceğim” diyen Bediüzzaman bir gün ona, “Ceylân, senin hayatın uhrevîdir. Eğer dünyevî
olsa pek azdır!” demiştir. Ceylân Çalışkan 1963 yılında 34 yaşında İstanbul’da trafik kazası sonucu vefat
etmiştir.
– D –
DAVUD (
AS
):
Kur’ân-ı Kerîm’de adı geçen, İsrailoğullarına gönderilen ve kendisine kutsal kitapların
ikincisi olan Zebur verilen peygamberdir. Zebur Hz. Davud’a (
AS
) İbrani diliyle, Ramazan ayında
indirilmiştir. 150 sureden ibaret olup, içinde haram ve helâl gibi ahkâma dair meseleler yoktur. Daha
çok tesbih, tehlil, zikir, nasihat ve öğütlerden ibarettir. Hz. Davut (
AS
) aynı zamanda İsrailoğullarının
devlet başkanıydı. Kendi zamanında Kudüs’ü başşehir yapmış ve iktidarı merkezîleştirmiştir. Hz. Davud
(
AS
) nübüvvet ve saltanatı şahsında birleştiren ilk peygamber olmuştur. Hz. Davud (
AS
) zamanında
İsrailoğullarının hükümranlığı Fırat Nehrinden Kızıldeniz kıyılarına kadar yayılmıştır. Devleti yönetirken
adaleti öncelikle kendisi icra etmiştir ve davalara bizzat bakarak neticelendirmiştir. Hz. Davud (
AS
) Hz.
Süleyman’ın (
AS
) babasıdır. Hz. Davud’a (
AS
) mu’cize olarak eliyle demiri hamur gibi yumuşatıp
şekillendirmek özelliği verilmiştir. Bununla birlikte Hz. Davud, (
AS
) kendisine ihsan edilen güzel ve etkili
sesiyle de bilinmektedir. O, Zebur-ı Şerif’i okurken bütün mahlûkatın onunla birlikte Cenab-ı Hakkı
tesbihe başlayacak derecede kendinden geçtiği rivayetler arasındadır. Hz. Davud’un (
AS
) m.ö.1010
tarihinde vefat ettiği nakledilir. Kendisinden sonra maddî ve manevî saltanatını, oğlu olan Hz. Süleyman
(
AS
) devam ettirmiştir.
– E –
EFLÂTUN (ö. M.ö. 347):
İslâm felsefesi üzerinde önemli etkileri olan İlk Çağ Yunan filozoflarından
biridir. Kendisine omzunun veya alnının genişliğinden dolayı Platon denmiş ve tarih boyunca hep bu
adla anılmıştır. Arapçada “p” sessizinin bulunmaması ve yan yana iki sessiz harfin telâffuzundaki güçlük
sebebiyle adı, İslâmî literatürde Felâtun veya daha yaygın olan Eflâtun şeklini almıştır. Hocası Sokrat’ın
demokrasi adına idam edilmesinin ıztırabını yaşayan Eflâtun’un felsefesini, bu sebeple sosyal düzen
ve insanın saadeti meseleleri teşkil eder. Eflâtun’un en önemli hocası Sokrat olmakla beraber, Kritilos,
Timaios, Arkitas, şair Homeros ve Hesiodos gibi şahsiyetler onun fikir ve ilham kaynaklarından
bazılarıdır. Tarihe “Akademi” olarak geçen okulun da kurucusu olan Eflâtun’un en ünlü talebesi
Aristo’dur. Eflâtun m.ö. 347 yılında, seksen yaşlarında iken ölmüş ve Akademi’nin bahçesine
defnedilmiştir. Eserleri: Devlet, Devlet Adamı ve Kanunlar.
EyÜP (
AS
):
Kur’ân-ı Kerim’de adı geçen peygamberlerdendir. Hz. Eyüp, rivayetlere göre baba
tarafından Hz. İshak’ın, anne tarafından Hz. Lut’un soyundandır. Cenab-ı Hak, onu musibet ve belâlara
karşı, sabır ve teslimiyette insanlara örnek göstermek için, büyük bir imtihana tâbi tutmuştur. O ise
çektiği sıkıntı ve hastalığa halis bir kulluk ve Allah’ın hediyesi nazarıyla bakmış, sabır içinde şükretmiş
ve bir sabır timsali olarak insanlık tarihine geçmiştir. Hz. Eyüp’e kavminden üç veya yedi kişinin iman
ettiği ve kendisinin 93 veya 140 yaşlarında vefat ettiği rivayet edilmiştir.
