sahife-i misaliyesi olan Levh-i Mahv, spatta kelimat-
kudreti yazmak ve çizmekten gelen harekâttr ve mani-
dar ihtizazattr.
Birinci Nokta
ki Mebhastr.
Birinci Mebhas
Her zerrede, hem hareketinde, hem sükûnetinde iki
günefl gibi iki nur-u tevhit parlyor. Çünkü, Onuncu Sö-
zün Birinci flaretinde icmalen ve Yirmi kinci Sözde taf-
silen ispat edildi¤i gibi, her bir zerre, e¤er memur-u lâ-
hî olmazsa ve Onun izni ve tasarrufu ile hareket etmez-
se ve ilim ve kudretiyle tahavvül etmezse, o vakit her bir
zerrenin nihayetsiz bir ilmi, hadsiz bir kudreti, her fleyi
görür bir gözü, her fleye bakar bir yüzü, her fleye geçer
bir sözü bulunmak lâzm gelir. Çünkü, anasrn her bir
zerresi, her bir cism-i zîhayatta muntazaman ifller veya
iflleyebilir. Eflyann intizamat ve kavanin-i teflekkülât bir-
birine muhaliftir. Onlarn nizamat bilinmezse, ifllenil-
mez; ifllenilse de, yanlflsz yaplmaz. Hâlbuki, yanlflsz
yaplyor. Öyle ise, o hizmet eden zerreler, ya bir ilm-i
muhit sahibinin izin ve emriyle ve ilim ve iradesiyle iflli-
yorlar, veyahut kendilerinde öyle bir muhit ilim ve kud-
ret bulunmak lâzm geliyor.
Evet, havann her bir zerresi, her bir zîhayatn cismi-
ne, her bir çiçe¤in her bir meyvesine, her bir yapra¤n
anasr:
hava, su, toprak gibi te-
mel maddeler, elementler.
cism-i zîhayat:
hayat sahibi can-
llarn bedeni.
hadsiz:
hududu, snr olmayan;
sonsuz
harekât:
hareketler.
icmalen:
ksaca, özet olarak.
ihtizazat:
hareketlilik, titreflimler.
ilm-i muhit:
her fleyi bilen ve ku-
flatan ilim.
intizamat:
düzenlemeler.
irade:
dileme.
ispat:
kantlama.
kavanin-i teflekkülât:
Allahn
kâinata koydu¤u yaratlfl kanun-
lar.
kelimat- kudret:
kudret kelime-
si, kudret eseri olan varlklar.
kudret:
güç, kuvvet, iktidar.
Levh-i Mahv:
bir fleyin harap olu-
flunu ve yklfln gösteren mane-
vî tablo.
manidar:
anlaml.
mebhas:
konu, bahis, bölüm.
memur-u lâhî:
Allahn görevlen-
dirdi¤i memuru.
muhalif:
aykr.
muhit:
kuflatmfl, kapsam alan.
muntazam:
düzenli.
nihayetsiz:
sonu olmayan.
nizamat:
tertip ve düzenler.
nur-u tevhit:
Allahn birli¤ini
gösteren nur.
sahife-i misaliye:
görüntü
sayfas.
sükûnet:
hareketsizlik.
tafsilen:
genifl, ayrntl açk-
lama.
tahavvül:
de¤ifliklik yapma.
tasarruf:
idare etme.
zerre:
atom, maddenin en
küçük parças.
zîhayat:
canl.
894 | SÖZLER
O
TUZUNCU
S
ÖZ
