|
Kandiller, imanî coşkunun en yüksek derecede yaşandığı mübarek ve müstesna gecelerdir.
Regaip, Miraç, Berat ve Kadir gecelerinde, minarelerin şerefelerinde kandil yakıldığı ve yine minareler arasına kandillerden mahyalar kurulduğu için bu gecelere “Kandil Geceleri” denilmiştir. Elektriğin olmadığı yıllarda, cam fanus içerisine yerleştirilen kandiller, belli şekil ve yazılar meydana getirecek şekilde dizilir, iki minare arasına iple asılırdı. Rüzgârın da etkisiyle sallanan ışıklı yazılar, gökyüzünde çok hoş görüntüler oluşturur, özellikle çocuklar için bu görüntüler neşe ve sevinçle seyredilirdi. Halide Edip Adıvar, çocukluğunda ilk defa gördüğü kandil gecesini şöyle anlatır:
“Minareden minareye havada uzanan ışıktan yazılar, mavi kubbede ne garip ve tabiatüstü bir nur tecellisi idi. Ramazan'ı karşılayan bu nurdan yazılar, beni belki Belşazaar'ın duvarda gördüğü yazılar kadar şaşırttı. Karanlık ve esrarlı dar sokakların içinde sallanarak hareket eden o ışıkları o kalabalığın en uzun boylu adamının omzundan seyrediyordum"
Kandillerin tarihçesi, II. Selim zamanına kadar uzanır. Bu gecelerin kudsiyetini âleme ilân etmek ve gelişlerini kutlamak için asılan kandillerin güzelliği, mahyacıların maharetine bağlıydı. Mahyacılığı bir sanat haline getirenler, kandil gecelerinde sanat ve marifetlerini sergileme fırsatı bulurlardı. Bu da en çok çocukları sevindirirdi.
Zamanla mahyalarda yakılan kandillerin yerini elektrik ampulleri alırken, günümüzde elektronik yazılarla mahyalar düzenleniyor. Yakın gelecekte lazerle hazırlanan kandiller de göreceğiz.
Kandil geceleri demek, sadece çocukları sevindirmek ve insanlara ışık gösterisi sunmak demek değildir. Asıl kandiller, kalplerde ve gönüllerde asılı olan kandillerdir. İnsanlar gönül kandillerinin ışığında sevgi ve muhabbetlerini tazelerler, birbirlerine tebrik ve duâ mesajları yollayıp, maddî ve mânevî ikramlarda bulunurlar. Manevi ikramlar, tebrikleşme ve duâ; maddi ikramlar da genellikle evlerde hazırlanan çörek ve kurabiyelerle yapılır. Tabii ki kandil simitlerinin yeri başkadır. Sadece bu gecelere özel olarak özenle hazırlanan kandil simitleri, çocuklar kadar büyüklerin de hoşuna gider.
| 
