TOBB Başkanı “Cumhuriyet dönemi, Osmanlı dönemi de dahil Türkiye’deki krizler hep cârî açıktan çıktı’’ dedi. Hisarcıklıoğlu, “Şu anda cârî açık 47 milyar dolar, bunun önümüzdeki yıl 30 milyar dolarlar civarında olması bekleniyor. Ama bize o kadar paranın girmesi lâzım. Eğer girmezse işte o zaman kriz var” diye konuştu.
ÖNÜMÜZDE ZORLU DÖNEMLER VAR
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU AÇIKLADI
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK), açıkladığı 2008 Eylül ayı Sanayi Üretim Endeksi sonuçlarına göre, sanayi üretimi, bu yılın Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 5,5 azaldı. İmalât sanayindeki azalma ise yüzde 6,4 olarak gerçekleşti. Sanayi üretimi, 2007 yılının Eylül ayında yüzde 2,5 oranında artmıştı.
HANGİ SEKTÖRLERDE ÜRETİM AZALDI?
Eylül'de derinin işlenmesi, bavul, çanta ve benzeri imalâtı yüzde 23,8, radyo televizyon haberleşme cihazları imalâtı yüzde 19,4, tekstil ürünleri imalâtı yüzde 17,6, giyim eşyası imalâtı yüzde 15,6, tıbbî, hassas ve optik aletler, saat imalâtı yüzde 13,9, metal eşya sanayii (makine ve teçhizat hariç) yüzde 11,6, kimyasal madde ürünleri imalâtı yüzde 11,1 azaldı.
SANAYİ üretimi Ağustos ayındaki yüzde 4.1’lik düşüşün ardından Eylül ayında da yüzde 5.5 ile son altı yılın en yüksek oranlı düşüşünü gösterdi. Özellikle imalat sanayiindeki üretim düşüşünün yüzde 6.4’e ulaştığı dikkati çekti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2 bin 5 adet önemli sanayi maddesinin üretim bilgilerinden oluşturulan 1997 temel yıllı Aylık Sanayi Üretim Endeksi’nin Eylül 2008 sonuçlarını açıkladı. Buna göre Endeks, Eylül ayında 2007 yılının aynı ayına göre yüzde 5.5 azalış gösterdi. Bunun aylık bazda 2001 yılından bu yana kaydedilen en yüksek oranlı üretim düşüşü olduğu belirlendi. Kriz yılı olan 2001’de aylar itibariyle çift haneli oranlarda düşüşler gösteren sanayi üretimi, izleyen dönemde Şubat 2002’deki yüzde 5.5’lik düşüşten sonra, yüksek oranlı artışlar göstermiş, Ocak 2006’da ise yüzde 5.2 ile bundan önceki en yüksek düşüşü kaydetmişti.
İMALAT SANAYİİNDE CİDDî KAN KAYBI
Eylül ayında, sanayinin alt sektörleri düzeyinde madencilik sektörü endeksi yüzde 4.3 azalırken, imalat sanayii sektörünün üretim endeksindeki düşüş ise yüzde 6.4’le oldukça yüksek düzeye ulaştı. Elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 1.6 artış gösterdi. İmalat sanayiinde Eylül ayında yaşanan düşüşün, Ocak 2006’daki yüzde 7’den sonraki en yüksek oran olduğu belirlendi. Buna göre imalat sanayiinin üretimi Eylül’de son 32 ayın en hızlı düşüşünü kaydetti.
DOKUZ AYLIK ÜRETİM ARTIŞI YÜZDE 2.5
Yılın ilk dokuz aylık ortalaması geçen yılın dokuz aylık ortalaması ile karşılaştırıldığında, toplam sanayi sektörü endeksi yüzde 2.5 artış gösterdi. Dokuz aylık ortalamalara göre madencilik sektörü endeksi yüzde 7.1 artarken, imalat sanayi sektörü endeksindeki artış yüzde 1.9’da kaldı. Elektrik, gaz ve su sektörü endeksindeki artış da yüzde 6.2 oldu.
‘YIL SONU BÜYÜME
BEKLENTİDEN DÜŞÜK OLACAK’
Sanayi üretimi rakamlarını değerlendiren Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erhan Aslanoğlu, “Üçüncü çeyrekte eksi büyüme çıkma ihtimali artmış durumda. Türkiye 2001 krizinden sonra ilk kez eksi rakamları görecek. Büyüme rakamının dördüncü çeyrekte de sıfır veya eksilere gitme ihtimali var. Böyle olursa Türkiye ekonomisinde de resesyon tanımı yapmamız mümkün olacak” dedi.
Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi de “Beklenenin çok altında gelen veri ekonomik büyümenin ciddî oranda azaldığını gösteriyor. Özel sektöre yatırımları olsun hanehalkı harcamaları olsun ciddî şekilde azaldığı görülüyor. 2008 büyümesi beklentiden düşük olacak. 2009’da da iyileşme görülmez ise büyüme hükümetin tahminlerinin çok altında olabilir” diye konuştu.
|