“Kayıtdışı”nda ürküten rakamlar

Türkİye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan hesaplamaya göre, Nisan ayında istihdamdaki toplam nüfus 20 milyon 698 bin olurken, bunun 8 milyon 842 bin kişisini herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kaydı bulunmayanlar oluşturdu.

Mynet’in haberine göre ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 12 milyon 468 bin kişiden yüzde 24.8 oranındaki 3 milyon 87 bin kişinin kayıt dışı çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 160 bin kişiden yüzde 25.2 oranındaki 292 bini ile kendi hesabına çalışan 4 milyon 404 bin kişiden de yüzde 68.8 oranındaki 3 milyon 28 bininin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı belirtildi. Bir başka ifadeyle toplam istihdamın yüzde 42.7’si kayıt dışı çalışıyor.

ÜCRETSİZ AİLE İŞÇİLİĞİ, İŞSİZLİĞİ GİZLİYOR

Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ise yüzde 91.4 gibi oldukça yüksek bir oranla ücretsiz aile işçileri oluşturuyor. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 2 milyon 665 bin kişi düzeyinde bulunuyor. Bunların yüzde 91.4 oranındaki 2 milyon 436 bini sosyal güvenlik şemsiyesinden yoksun durumda. Normal bir istihdam imkânı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor.

Kayıt dışı çalışanlar toplamının 4 milyon 258 bini tarımda, 4 milyon 584 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Kayıt dışılık oranı tarımda yüzde 85.8, diğer sektörler ortalamasında yüzde 29.1 düzeyinde bulunuyor.

KAYITDIŞI İSTİHDAM, GEÇEN YILA GÖRE 0.8 PUAN AZALDI

Kayıtdışı istihdam geçen yılının Nisan dönemine göre 0.8 puan azalarak, yüzde 43.5’den yüzde 42.7’ye geriledi. Geçen yıl aynı dönemde 9 milyon 229 bin kişi kayıtdışı istihdam ederken, bu yıl Nisan döneminde 387 bin kişi azalışla, kayıt dışı istihdam 8 milyon 842 bine geriledi. Kriz dolayısıyla özellikle işine son verilen çalışanın “kayıtdışı” işgücü arasından tercih edilmesi sebebiyle kayıtdışı oranının artmadığı ileri sürüldü.

26.07.2009