Güncel

Bankalar vatandaşı soyuyor

BankalarIn, bankacılık işlemlerinde müşterilerinden 100’e yakın isim altında aldıkları ücret, komisyon ve bankacılık hizmet gelirlerinin alındığı bildirildi.

Yasal zorunluluklar sebebiyle birçok işlemi artık bankalar aracılığıyla yapmak zorunda bulunan vatandaşlar, ücret ve komisyon uygulamalarına artık bir çeki düzen verilmesini istiyor. Ankara Ticaret Odası’nın BDDK’nın verilerinden yaptığı belirlemelere göre bankaların kredi kullandırdıkları müşterilerinden peşin olarak aldıkları ücret ve komisyonlar 2009 yılının Ocak-Kasım döneminde 2 milyar 955 milyon liraya kadar yükseldi. Yılın tümünde ise bu rakamın 3,3 milyar liraya ulaştığı tahmin ediliyor. Kredileri kısmalarına rağmen bankaların geçen yıl kullandırdıkları kredilerden aldıkları ücret ve komisyonlarda 2008 yılına göre yüzde 31,6 oranında artış kaydedildi. Sektör bu kalemden 2006 yılında 1 milyar 725 milyon lira, 2007 yılında 2 milyar 50 milyon lira, 2008 yılının tümünde de 2 milyar 518 milyon lira kazanmıştı. Bankalar, işletme giderlerinin 2007 yılında yüzde 64,8’ini, 2008 yılında yüzde 63,3’ünü, 2009 yılının ilk 11 aylık döneminde ise yüzde 66,4’ünü sadece ücret ve komisyon giderleriyle karşıladığı belirtilirken, Türkiye’de de kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve başka sebeplerle birçok işlem bankalar üzerinden yapılmak zorunda bulunduğu, bu zorunluluğun bankaların çeşitli işlem ve hizmetlerden ücret, komisyon ve masraf adı altında aldıkları paraları, sektörün önemli bir gelir kalemi haline getirdiği bildirildi. Türkiye ekonomisinin yüzde 8,4 civarında küçüldüğü 2009 yılının ilk dokuz aylık döneminde bankacılık sektöründe reel olarak yüzde 8,7 oranında büyüme yaşandığı belirtilen açıklamada, BDDK’nın verilerine göre de Ocak-Kasım döneminde sektörün toplam aktifleri yüzde 11,5 oranında büyürken brüt kârı ise yüzde 44,1 oranında artarak 23,3 milyar liraya kadar yükseldi. Bankaların, müşterilerini şaşkına çeviren ücret uygulamalarının başında hesap işletim ücretleri geliyor. Maaş hesapları da dâhil hemen hemen açılan bütün vadesiz mevduat hesaplarından, aylık, üç aylık ve altı aylık periyotlarla hesap işletim ücreti tahsil ediyor. 70 milyona yakın çeşitli türlerde açılmış mevduat hesabı bulunan bankacılık sektörü vadesiz vatandaşların açtığı Türk Lirası tasarruf mevduatı hesaplarından yılda 44 TL ile 68 TL arasında hesap işletim ücreti tahsil ediyor.

ÜCRETLİLERİN GELİRİNE VERGİ SINIRLAMASI

Anayasa Mahkemesi’nin 8 Ocak 2010’da aldığı karar çalışanların yüzde 27’den fazla vergi ödememesinin yanı sıra ödediği vergiyi geri alma şansı doğurdu. Mahkeme boşluk doğmaması için Maliye’ye (Meclis’e) 6 ay süre verdi. Mahkeme, çalışanların yüzde 15’ten başlayıp yüzde 35’e kadar varan oranlarda vergi ödemesini sağlayan ve 2006’da çıkarılan yasanın “40 bin TL’nin üstü için yüzde 35” olan düzenlemesini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Böylece çalışanlar bundan sonra en fazla yüzde 27 gelir vergisi ödeyecek. İptal kararı ile 2006’dan sonra çalışanların ödediği yüzde 35’lik gelir vergisi için dâvâ açıp yüzde 8’ini (35-27) geri alma hakkı da doğdu. Gelir vergisi aylık gelir üzerinden hasaplanıp gelir arttıkça vergi dilimi yükseldiği için genellikle yılın ikinci yarısından sonra özellikle de yıl sonuna doğru vergi dilimi yüzde 35 olabili-yordu. Uzmanlar özellikle 2009’un son ayları için çalışanların dava açıp ödedikleri fazla vergiyi geri alabileceğini belirtiyor.

AHMET TERZİ

06.02.2010