Doğuyu kalkındıracak proje

Doğu ve Güneydoğu bölgesinin ekonomik kalkınmasını sağlamak ve işsizliği yenmek için ‘’devlet ve özel sektörün el ele vererek bölgede büyük yatırımlar’’ gerçekleştirmesi öngörülüyor.

Doğu Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED), hükümete sunmak üzere, ‘’Kalkınma için kamu-özel sektör el ele’’ adlı bir ekonomik model üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Bu kalkınma modeline göre, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde pilot olarak belirlenen illerden Şırnak’ta termik santraller, Mardin’de turizm, Diyarbakır’da tarıma dayalı sanayi, Van’da entegre hayvancılık ve Elazığ’da mermer sektörlerinde kamu-özel sektör ortaklığında yatırımlar yapılacak. 5-7 yıl sonra kamu hisselerini özel sektöre devredecek. DOGÜNSİFED, bu model ile devletin güvencesini yanında hisseden iş adamlarının bölgedeki yatırımlarının ‘’kar topu’’ gibi artmasını, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesine 10 milyar doların üzerinde yatırım yapılmasını ve 30 bin kişiye istihdam sağlanmasını hedefliyor. DOGÜNSİFED Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan Kadooğlu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesine yapılan özel sektör yatırımlarının çok yetersiz olduğunu, devletin bu bölgeler için çıkardığı teşvik ve desteklerin istenilen düzeyde olmadığını belirtti. Kadooğlu, ‘’Doğu ve Güneydoğu bölgesine 30 yıldan beri iç problemlerden, iç huzursuzluklardan dolayı istenilen yatırımlar yapılamadı. Yıllarca (bölgeye teşvikler verildi, torpil geçildi) deniyor. Ama teşvikler Türkiye geneline verildi, bölgeye özel verilmedi. Bölge bu teşviklerle kalkınmadı. Son teşvik de özel sektörü bu bölgeye çekecek ölçüde büyük değil’’ dedi.

‘’KALKINMANIN, İŞSİZLİĞİ ÖNLEMENİN YOLU’’

Kadooğlu, şunları kaydetti: ‘’Dünyada kamu-özel sektör birlikteliği örneklerini araştırdık. Avrupa ülkelerinin çoğunda bu model uygulanmış ve 62-63 milyar dolarlık projelerde başarı sağlanmış. 30 yıldan sonra yeni bir demokratik açılım, yeni bir huzur havası başlarken bizim ‘devlet ve özel sektör el ele’ diyerek bölgenin kalkınmasını sağlamalıyız. Bugün Türkiye’de işsizlik yüzde 14, ama Doğu ve Güneydoğu;da yüzde 37. İşsizliği nasıl önleyeceğiz? İşsizliği önlemenin yolu 2-3 küçük ölçekli şirket kurmakla olmaz. Büyük çapta tesisler kurmalıyız. Büyük çapta tesis kurabilmek için bölgenin iş adamı finansman desteği alamıyor. Bu nasıl olacak? Güçlü bir el ile tutuşması lâzım. Bu da devletin elidir. Devletin güvencesi ve özel sektörün kıvrak zekasıyla bu tesisler faaliyete geçsin. 500, 1000 kişi istihdam edilsin. 5-7 yıl sonra kamu hisselerini özel sektöre devretsin. Biz buna ‘sonu belli olan ortaklık’ diyoruz. O zamana kadar şirket oturmuş, özel sektör kendi ticarî kapasitesiyle ayakta kalabilecek. Böyle bir model bölgenin kalkınmasını sağlar. O bölgeden korkup da yatırım için gelemeyenler, devletin yanında yer aldığı bir ortaklıkta yer alabilirler.’’

08.04.2010