“Ey nefsim! Deme, ‘Zaman değişmiş, asır başkalaşmış; herkes dünyaya dalmış, hayata perestiş eder, derd-i maîşetle sarhoştur.’ Çünkü, ölüm değişmiyor; firâk bekàya kalbolup, başkalaşmıyor. Acz-i beşerî, fakr-ı insanî değişmiyor; ziyâdeleşiyor. Beşer yolculuğu kesilmiyor, sür’at peydâ ediyor.
Hem deme, “Ben de herkes gibiyim.” Çünkü, herkes sana kabir kapısına kadar arkadaşlık eder…” (Sözler, s. 276)
Ey nefsim bilir misin topraktan gelip toprağa döneceğin zamanı? Yahut bilir misin ölümün ensende soluyan yakınlığını… Kabullenebilir misin kara toprağın bağrında sessiz ve soluksuz iki dünyayı sarmalamayı… Sevdiklerinden bir Fatiha beklerken, ebedî hayat için intizara boğulmayı… Üstadın söylediği gibi bakabilir misin ölüme erkekçe, mertçe ve en güzel gülümseyen gözlerinle… Kucaklayabilir misin toprağın her zerresini sevgilinin sana sunduğu gülün özlemiyle… “Benim sadık yârim kara topraktır” diyen Aşık Veysel gibi yâr deyip sinene basabilir misin kendi soğuk ruhu sıcacık toprağın aşkını…
Ey nefsim görebilir misin şartsız sarılıp bağlandığın şu fâni hayatın seninle oyunlar oynayan alaycı bakışını… Kapılma bana ey gafil ben hem şansım hem şanssızlık, hem umutum hem umutsuzluk, hem sahteyim hem gerçeklik, hem cennetim hem cehennemlik diyen fani dünyanın hangi sesine kulak verirsin ey nefsim?… Yoksa sadece kendi sesini duymak mıdır isteğin? Oysa ki yaratılırken toprağa boyandın, dünyaya gönderildin toprakla yıkandın ve âhiret için toprağın bağrındaki kabre uzandın… Üstadın söylediği gibi “hem deme bende herkes gibiyim…” bilmez misin toprağın her zerresi yaratanın azametine boyanmış ve nev-i beşer için acziyet-i âşikâr numunesi olarak ayaklarının altına saklanmış…
Ey nefsim! Ölümden ürküp, kalbini darlayıp gözlerini fâni olana çevirme… Fânisin ya fâni olanı isteme! Ebedî saadeti kucaklamanın yolu toprağı kucaklamakla açılır gönül pencerene… Öyleyse kendin gibi ol! Yaratıldığın gibi özel ve tek… Unutma ki şu dünyadaki tek sâdıkâne dostun başını çevirip ayaklar altına aldığın ve yüzüne bakmak istemediğin o kara topraktır. Bakmaya korkma ruhunu cehennem azabından uzaklaştırmak için bütün soğukluğuyla yüreğine dokunmaya çalışan toprağın sana bakıp gülümseyen gözlerine…
Ey nefsim unutma gözlerini kapatmakla dünyayı karanlığa boğamazsın, başını yastığın altına saklamakla gizlenmiş olamazsın, dünyanın hevasına kapılırsan âhirette sadıkane dost bulamazsın, toprağın ateşiyle yakmazsan gönül kandilini hakikî varlığı anlayamazsın…
Ey Nefsim! Eğer vuslatı isterse yüreğin nice âşık gönüllerle bir hoş sohbet arzusuyla çevir yüzünü o halde, toprağın sana baktığını unutma…