Yurt Haber

Camilerin masrafı cemaatten

Dİyanet İşleri Başkanlığı İç Denetçisi Doç. Dr. Ahmet Onay, Türkiye genelindeki camilerin ‘’yüzde 78’inin giderlerinin doğrudan cemaat tarafından, yüzde 15’inin giderlerinin cami derneklerince, yüzde 1’ini giderlerinin ise vakıflar tarafından karşılandığını’’ ifade etti.

Onay, Değerler Eğitimi Dergisi’nde yayımlanan ‘’Cumhuriyet Döneminde Camilerin Finansmanı’’ konulu makalesinde, camilerin yapım, onarım, aydınlatma, ısıtma, bakım ve benzeri ihtiyaçlarının karşılanması, cami görevlilerinin maaş ve ücretlerinin ödenmesi gibi harcamaların, camilerin hizmet verebilmesi için gerekli giderlerinden olduğunu belirtti. Diyanet İşleri Başkanlığınca oluşturulan Cami Bilgi Bankası’ndaki verilere göre, Türkiye’deki camilerin yaklaşık yüzde 67’sini doğrudan yöre halkının, yüzde 13’ünü derneklerin, yüzde 11’ini şahısların, yüzde 2’sini kamu kurum ve kuruluşlarının, yüzde 1’ini çeşitli vakıfların yaptırdığını, geri kalanların yaptıranının belli olmadığını ifade eden Onay, makalesinde ‘’Cumhuriyet öncesi dönemde camiler büyük ölçüde yöre halkı tarafından yaptırıldı, bunu şahısların ve devlet ricalinin yaptırdığı camiler takip etmektedir. Cumhuriyet döneminde ise camilerin büyük bir kısmı yine yöre halkı tarafından yaptırılırken, cami yaptırmada ikinci sırayı cami dernekleri, üçüncü sırayı şahıslar almaktadır’’ görüşüne yer verdi. Türkiye genelindeki 80 bin caminin ısıtma, aydınlatma, su, temizlik, demirbaş eşya, bakım ve benzeri diğer giderlerin finansmanı konusunda da bilgiler veren Onay, dernek ve vakıf gibi tüzel kişiliğe sahip herhangi bir kuruluş olmaksızın, giderleri doğrudan cemaat tarafından karşılanan camilerin oranının yüzde 78, giderleri cami derneklerince karşılanan camilerin oranının yüzde 15, giderleri vakıflar tarafından karşılanan camilerin oranının ise yüzde 1 olduğunu ifade etti.

GELİRLER ALINIYOR, GİDERLER

KARŞILANMIYOR

Camilerİn yüzde 7’sinin mülkiyetinin belediyelere ait olduğuna, ancak giderleri tamamen belediyeler tarafından karşılanan cami bulunmadığına dikkati çeken Onay, ‘’Cami müştemilatındaki dükkân ve iş yeri gibi mekânların işletilmesinde söz sahibi olan bir tüzel kişiliğin, cami ihtiyaçlarının karşılanması hususunda da benzer oranda bir paya sahip olması beklenirdi’’ değerlendirmesinde bulundu. Onay, şeffaflığı sağlamak için camilerle ilgili bütün vakıfların gelirlerine ve bunların nereye harcandığına ilişkin detaylı tabloların her yıl kamuoyuna açıklanması gerektiğini ifade etti. Onay, makalesinde şu görüşlere yer verdi: ’’Yapılış gayesine de uygun olarak, cami müştemilatında gelir getirici bölümlerden elde edilecek gelirler öncelikle o cami için, arta kalan kısmı ise en yakın başka camilerin giderlerini karşılamak üzere ama yine cami hizmetleri için harcanmalıdır.’’Onay, mazbut vakıflara ait 5 bini aşkın caminin ısıtma, aydınlatma ve bakım giderlerinin mülk ve işletme sahibi olan Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce ödenmesinin, ‘’cami ihtiyaçları için sık sık yardım toplanmasını önleyeceğini ve vakıf malının amacı doğrultusunda kullanılmasının sağlayacağını’’ kaydetti.

18.03.2010