Ekonomi

IMF’ye ‘ilâç harcaması’ taahhüdü

Niyet Mektubu’nu onaylayan Uluslararası Para Fonu (IMF), 1 milyar 132 milyon dolarlık kredi dilimini serbest bıraktı. Niyet mektubunda hükümet, IMF’ye ilâç harcamalarını kısma sözü verdi. Bu çerçevede ilâç bedellerinin kısılması için ‘kutu küçültme’ operasyonu yapılacak.

IMF onayladığı yeni niyet mektubu açıklandı. Mektupta faiz dışı harcamalara ilk kez Eylül sonu için getirilen sınırın aşıldığı belirtilerek bu konudaki performans kriterinin uygulanmaması istendi. Yıl sonu hedefinin de değiştirilmesi talep edildi. Harcamalardaki artışın telafisi için cari harcama ödeneklerinde Gayri Safi Milli Hasıla’nın yüzde 0.2’si kadar kısıtlama yapıldığı belirtildi. 2006’da büyümenin yüzde 6 olacağı, enflasyonun hedefi aşacağı vurgulandı. Cari açığın ise biraz daha artarak yıl sonunda GSMH’nin yüzde 8.5’ine ulaşacağı belirtildi.

Sağlık harcamalarının kontrol altında tutulması için yeni düzenlemeler yapılacağı belirtildi. Aralık sonuna kadar gerçekleştirilecek düzenlemelerle ilaç harcamalarının kontrol altına alınması öngörüldü. İlaçların daha küçük ambalajlarda reçete edilmesi ve geri ödenebilir en ucuz ve en pahalı ilaç fiyat aralığının 2 puan düşürülmesi planlandı.

PERSONEL ALIMI YAVAŞLAYACAK

2007’de kamuya personel alımlarının yavaşlayacağı yapısal kriter olarak mektuba yazıldı. Kamu personel reformunun 2008 başında uygulamaya gireceği belirtildi. Sürekli bir yapısal kriter olarak da KİT fiyatlarının 2007 program varsayımlarıyla uyumlu olacağı kaydedildi.

Gelir vergisi tasarısının Şubat 2007 sonuna kadar yasalaşması yapısal performans kriteri olurken, bir kerelik teşvik uygulaması, sektörel vergi indirimleri ve KDV muafiyeti getirilmeyeceği taahhüt edildi. Mortgage Yasası’nın da yakın gelecekte kabul edileceği belirtilirken faizin vergiden mahsup edilmesine yasada yer verilmeyeceği belirtildi. Halkbank satış işlemlerinin de Mayıs 2007 sonuna kadar tamamlanmasının beklendiği yapısal kriter olarak mektupta yer aldı. Vergileri düşürün, yatırımları arttırın IMF İcra Direktörleri Kurulu’nun kredi dilimini serbest bırakmasının ardından Türk ekonomisindeki gelişmelere ilişkin bir açıklama yayınlan IMF’nin Birinci Başkan yardımcısı John Lipsky, açıklamasında Türkiye’nin, yapısal reformların ilerletilmesine ve sıkı mali ve para politikalarına ilişkin kararlılığını överek, bundan sonra da bu politikalara uyulmasının, istikrarlı büyüme, düşük enflasyon ve ekonominin zaafiyetinin azaltılması yönünde kilit önem taşıyacağını belirtti. Mayıs ve Haziran aylarındaki dalgalanmadan sonra finans piyasalarının istikrara kavuştuğunu ancak enflasyonun hedefin oldukça üzerinde bulunduğunu, cari açığın artmaya devam ettiğini ve kamu borcunun yüksek olmayı sürdürdüğünün altını çizen Lipsky, orta vadede bütçenin kalitesinin ilerletilmesi, bu arada bazı vergilerin düşürülmesi ve yatırım harcamalarının artırılmasının gerektiğini kaydetti. Kredi dilimi çekme takvimi IMF’den gözden geçirmelerin ardından, kredi dilimi çekme takvimine göre, her dilimde ortalama 1 milyar 132 milyon dolarlık kredi serbest bırakılacak. Altıncı gözden geçirmenin 749.5 milyon SDR’lik (yaklaşık 1 milyar 132 milyon ABD doları) kredi dilimi 1 Mart 2007’den sonra, yedinci gözden geçirmenin kredi dilimi 1 Temmuz 2007’den sonra, sekizinci gözden geçirmenin kredi dilimi 1 Aralık 2007 tarihinden sonra çekilecek. 2008 yılındaki son dokuzuncu gözden geçirmenin kredi dilimi de 1 Mart 2008’den sonra çekilebilecek.

/ WASHINGTON/ANKARA

15.12.2006

Kurbanlık fiyatları değişmedi

Kurbanlık canlı hayvan fiyatlarında Kurban Bayramı öncesi artış beklenmiyor. Türkiye Kasaplar, Besiciler Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarlârı Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde kurban fiyatları ile ilgili tartışmaların gündeme geldiğini söyledi.

Canlı hayvan fiyatlarının geçen yılla aynı düzeyde olduğunu bildiren Yalçındağ, ‘’Kurbanlık hayvan fiyatlarında bu yıl düşüş ya da büyük bir artış beklemiyoruz. Yem fiyatında büyük artış olmasına rağmen, canlı hayvan fiyatında artış yok. Bu durumdan özellikle besiciler büyük zarar görüyor’’ dedi.

BEYAZ ET TÜKETİMİ ARTTI

Türkiye’de son yıllarda beyaz et tüketiminde büyük artış oldu. Yıllık Türkiye’de tüketilen kırmızı et miktarı 1 milyon tondur. Beyaz et tüketimi ise 600 bin tonun üzerindedir. Eskiden beyaz et tüketimi kırmızı et miktarının ancak yüzde 10’u kadardı. Satın alım gücündeki düşüş kırmızı et tüketimini de azalttı.’’

/ DİYARBAKIR

15.12.2006

MB: Dolarizasyon hâlâ yüksek

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, Türkiye’de dolarizasyonun hâlâ yüksek olduğunu ve bunun para politikası için önemli bir zorluk oluşturduğunu söyledi.

Merkez Bankası tarafından İstanbul’da düzenlenen, “Dolarizasyon: Sonuçlar ve politika seçenekleri” konulu konferansta konuşan Yılmaz, dolarizasyonun ana sebebinin, geçmiş istikrarsızlık dönemlerinden kalan alışkınlıklar olduğunu belirtti.

Durmuş Yılmaz, dolarizasyonu kalıcı olarak tersine çevirmenin kolay olmadığını vurguladı. Dalgalı kurun dış şoklara karşı direnç kazandırdığını belirten Yılmaz, bunun yanı sıra sürdürülebilir istikrar için yapısal reformların ve malî disiplinin önemine işaret etti.

Bugüne kadar yapısal reform ve enflasyonla mücadelede sağlanan başarının dışarıda Türkiye’ye kredibilite sağladığını belirten Yılmaz “MB’nin bağımsızlığı da kredibiliteyi artırdı, yabancıların TL yatırımları arttı” diye konuştu.

/ İSTANBUL

15.12.2006

Tüp geçiş projesi hızlanıyor

İstanbul’un giderek artan trafik sorunu, lastik tekerlekli boğaz tüp geçiş projesini hızlandırdı. Proje için Ocak ayında ihale ilanı verilmesi planlanıyor. Yap-işlet-devret modeliyle yapılacak ihale, proje artı yapım şeklinde olacak.

Sürecin uzamaması için proje ve yapım ihaleleri birlikte yürütülecek. İhale öncesi firmalardan önyeterlilik istenecek.

NTV’de yer alan habere göre, daha önce günlük araç geçişi garantisi vermeye yanaşmayan Hazine Müsteşarlığı, kredi maliyeti artışı ve yapım süresinin uzaması gibi sebeblerle projeye garanti verdi. Günlük geçişin 75 bin ila 80 bin arasında olacağı tahmin edilen tüp geçiş için 50 binlik araca kadar geçiş garantisi verilmesi bekleniyor.

2007’nin ikinci yarısında yapım aşamasına geçilmesi planlanan lastik tekerlekli tüp geçişi Siyami Ersek ve Haydarpaşa Numune hastanelerinin bulunduğu noktadan başlayacak Yenikapı sahilinden şehir trafiğine bağlanacak. Çift gidiş ve çift dönüş olarak iki katlı inşa edilecek tünelin trafiği rahatlatmasının yanı sıra yılda 125 milyon dolar gelir sağlayacağı belirtiliyor. Tünelin yapımına 2007 yılı içinde başlanması halinde 2010 yılında hizmete girmesi bekleniyor.

/ ANKARA

15.12.2006

Gider değil, gelir bütçesi

2007 bütçesinin özel sektör bütçesi anlayışıyla hazırlandığını savunan Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Doç Dr. Aziz Konukman, “Bütçede öncelik giderde değil, özel sektör gibi gelirde; faiz dışı fazlanın sürdürülmesine odaklanıyor” dedi.

Dr. Konukman, IMF’yle anlaşarak sosyal harcamaların faiz dışı fazla kapsamından çıkarılması gerektiğini, Brezilya ve Arjantin bunu yaptığını da kaydetti.

Bia.net’te yer alan haberde 2007 bütçesini değerlendiren Dr. Konukman bütçenin özel sektör bütçesi anlayışıyla hazırlandığının altını çizerek şöyle devam etti; “Bu bütçe çalışanlara yeni bir gelecek, topluma hizmet verme mantığıyla değil, özel sektör bütçesi anlayışıyla hazırlanmış durumda. Oysa halkın tercihleri öncelikli olmalı Devlet bütçesinde en temel ilke ‘giderlerin önceliği’dir. Bu onu özel sektörün bütçesinden ayırır. Özel sektörse kârı ençoklamayı hedeflediği için gelirin önceliğine bakar. Bu bütçede ‘gelirin önceliği’ var. Zaten ‘kaynak yok’ söylemleri de buradan geliyor.”

Sosyal harcamalar FDF kapsamından çıkarılmalı

Kamu yatırımlarının da geçen yılın değerinin altında olduğunun altını çizen Konukman, devletin ‘ben kamu hizmeti yapmayacağım, beni yok sayın’ dediğini ifade etti. 2007 bütçesinde faiz dışı verme politikasının sürdüğünü kaydeden Konukman, temel önceliğin IMF borçlarını ödemek olduğunu, bu sebeble faizlere yer açabilmek için faiz dışı harcamaların ciddi oranda aşağı çekildiğinin altını çizdi.

Çıkış yolunun IMF ve Dünya Bankası’nın dayatmalarına hayır demekten geçtiğini vurgulayan Konukman, bunu yapmadan önce de kısa vadede başarılı çözüm olabiliceğini söyledi. Örnek olarak Brezilya ve Arjantin’n IMF ile vardıkları anlaşmayı gösteren Konukman, “2004’te Brezilya ve Arjantin IMF’le masaya oturdu ve faiz dışı fazlanın tanımını değiştirdiler. Sosyal harcamaları faiz dışı fazla kapsamının dışına çıkardılar. Böylece sosyal harcamaları kısma politikasını sona erdirdiler; bunu da IMF’e kabul ettirdiler” diye konuştu.

Bu anlaşmanın ardından Brezilya ve Arjantin’in borçlarını bire bir ödediğini söyleyen Konukman, “Bu reformist sayılabilecek bir yol; ama Türkiye’de bu çaba da yok. Müthiş bir teslimiyetçilik var” şeklinde konuştu.

Yeni Asya / ANKARA

15.12.2006

Türkiye hassasiyeti azaltmalı

Eski IMF 1. Başkan Yardımcısı Anne Krueger, Türkiye gibi krizler yaşayan ülkelerin, en ufak sorunda telaş ve panikten etkilenip yeni bir krizle karşılaşabildiğini belirterek, “Türkiye bugün hassas bir noktada. Bu hassasiyet azaltılmalı’’ dedi.

Krueger, CNBC-e’nin ‘’İş Dünyasının En İyileri’’ ödül törenine özel konuşmacı olarak katıldı. Türkiye gibi krizler yaşayan ülkelerin, en ufak sorunda telaş ve panikten etkilenip yeni bir krizle karşılaşabildiğini de belirten Krueger, ‘’Türkiye bugün hassas bir noktada. Bu hassasiyet azaltılmalı. Hükümet bu konuda elinden geleni yapıyor’’ dedi. Girişimci ruh ve genç nüfusunun Türkiye’nin büyümesinde önemli bir güç olduğunu anlatan Krueger, şöyle devam etti: ‘’Türkiye’nin önünde iki senaryo var. 1. senaryoya göre reformlar devam eder, sistem işler hale gelir, Türkiye yüzde 4-5 büyüme sağlar. Daha iyi senaryolar da mümkün. Bunun için daha fazla reform yapmak gerekir. Reform listesi ise çok uzun. Ancak öncelikle eğitimli iş gücü, kayıt dışı ekonomi gibi konular üzerinde durulmalı. Kayıtlı ekonominin verimliliğinin artırılması gerekiyor. İşçinin işverene maliyeti çok yüksek. Bu konuda da düzenleme yapılmalı. Emeklilik sistemi de reform gerektiriyor. İşletme açmanın önündeki bürokrasinin de azaltılması gerekiyor.’’

/ İSTANBUL

15.12.2006

Vestel yakıt pili üretti

Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Ömer Yüngül, cep telefonu, notebook gibi taşınabilir elektronik cihazlarda kullanılabilecek yakıt pilini ürettiklerini, Şubat ya da Mart ayında piyasaya tanıtacaklarını söyledi.

Türkiye’nin bor ve hidrojen kaynaklarını değerlendirmek amacıyla bir dizi ar-ge çalışması yürüttüklerini, bu kapsamda 1.5 yıl önce kamuoyuna verdikleri sözü yerine getirerek bir yakıt pili ürettiklerini söyledi. Yüngül, şunları söyledi: “Yakıt pilini hazırladık. Şubat ya da Mart ayında piyasaya tanıtacağız. Pil hemen tüm sektörlerde kullanılabilecek. Özellikle dizüstü bilgisayar, telsiz gibi aletler için enerji jeneratörü olacak. Bora dayalı enerji yatırımları konusunda dünya çapında ses getirecek başka projelerimiz de var. Ancak şu an açıklayamıyoruz. Şubat ayını bekleyin.

Borun yüzde 60-70’i Türkiye’de, Karadeniz’in dibi hidrojen enerjisiyle dolu. Un, şeker var, birleştirip helva yapmaya çalışıyoruz. Çok değişik ürünler planlıyoruz. Vestel’i bırakın Türkiye’ye çok büyük fayda sağlayacak projeler üzerinde duruyoruz.’’

/ İZMİR

15.12.2006

Güneydoğu’nun kalkınmasına AB hibe desteği

Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Avrupa Birliği Bilgi Bürosu Koordinatörü Figen Öğüt, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde AB tarafından finanse edilen projelerin, bölgenin kalkınmasında çok önemli bir sinerji ve katma değer sağladığını belirtti.

Öğüt, AB tarafından Türkiye’ye 2007-2009 dönemini kapsayan 3 yıl için toplam 1 milyar 602 milyon avro fon tahsis edildiğini ifade ederek, yeni dönemde “proje’’ bazlı yaklaşım yerine “program’’ bazlı yaklaşıma geçileceğini söyledi.

Bu kapsamda operasyonel programlar hazırlanacağını anlatan Öğüt, AB hibelerinin; bölgesel kalkınma, tarım, enerji, çevre, ulaşım, kültür, eğitim, sosyal politika, telekomünikasyon gibi alanlardaki projelere verileceğini belirtti.

/ GAZİANTEP

15.12.2006

THY, Lufthansa ile işbirliği anlaşması imzaladı

Türk Hava Yolları (THY), Lufthansa ile işbirliği anlaşması imzaladı. Türk Hava Yolları, anlaşmayla birlikte uçtuğu 131 noktaya 100 yeni merkez daha ilave ederek yolcularına 231 noktaya uçuş fırsatı sunacak.

THY, dünyanın en büyük havayolu ittifakı Star Alliance ile düzenlenen mutabakat protokolünün ardından, ittifaka üye havayolu şirketleriyle ikili anlaşmalar imzalanmaya başladı. İlk anlaşma THY ve Lufthansa arasında gerçekleştirildi. Bu çerçevede Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Candan Karlıtekin, Genel Müdür Temel Kotil ve Deutsche Lufthansa AG Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Wolfgang Mayrhuber İstanbul’da işbirliği anlaşması imzaladı.Türk Hava Yolları, anlaşmayla birlikte uçtuğu 131 noktaya 100 yeni merkez daha ilave ederek yolcularına 231 noktaya uçuş fırsatı sunacak.

Yeni Asya / İSTANBUL

15.12.2006

Bütün haberler