|
İran ve ABD’nin Bağdat büyükelçileri Irak Başbakanı Nuri el Maliki’nin konutunda bir araya geldi. Görüşme, 1979’daki devrimin ardından Tahran’ın Washington’la kurduğu ilk üst düzey temas olma özelliğini taşıyor. Başşehir Bağdat’ta çok iyi korunan Yeşil Bölge’deki görüşmede İran’ı Büyükelçi Hasan Kazımi Kumi, ABD’yi ise Ryan Crocker temsil ediyor.
Başbakan Maliki tarafından karşılanan büyükelçiler el sıkıştıktan sonra görüşme masasına oturdu. Kısa bir konuşma yapan Maliki daha sonra toplantı salonundan ayrıldı. Toplantıda Irak’ı Ulusal Güvenlik Danışmanı Muvaffak El Rubai temsil ediyor.
ABD ve İranlı yetkililer, görüşmelerde yalnızca Irak’taki güvenlik durumunun ele alınacağını açıklamışlardı. Washington, Irak’taki grupları silâhlandırmakla suçladığı Tahran’dan buna son vermesini istiyor. Tahran ise, Irak’taki istikrarsızığın asıl kaynağının ‘işgal’ olduğunu savunarak Amerikan askerlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyor. İki ülke arasında İran’ın nükleer programı ve ABD’nin Tahran’daki rejimi içten ya da dıştan devirmeye yönelik faaliyetleri problem oluşturuyor. Washington, İran’ın bölgede artan etkinliği ve İsrail’e yönelik düşmanlığından da endişe duyuyor. Tarihi görüşme Amerikan savaş gemilerinin Körfez’de pozisyon aldığı bir sırada gerçekleştiriliyor.
Öte yandan, Irak Başbakanı Nuri El Maliki, 1980’den sonra ilk kez resmî doğrudan görüşmeler için bir araya gelen İran ve ABD’ye, yabancı güçlerin ve bölgesel müdahalelerin olmadığı istikrarlı bir ülke istediklerini söyledi. ABD önderliğindeki yabancı güçlerin Irak’ta sadece ordu ve polis gücünün oluşturulmasına yardımcı olmak için bulunduğunu vurgulayan El Maliki, ülkesinin, ABD’nin komşu bir ülkeye saldırma merkezi olarak kullanılmayacağını kaydetti. El Maliki, açıklamasından sonra toplantı salonunundan ayrıldı.
Bu arada İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki de Tahran’da yaptığı açıklamada, görüşmelerin gelecekte de bir araya gelinmesini sağlayabileceğini, ancak bunun Washington yönetiminin, Orta Doğu politikasının başarılı olmadığını itiraf etmesine bağlı olduğunu belirtti.
Bağdat’taki görüşmelerde, Washington ve Tahran yönetimlerinin, Irak’taki mezhepler arası şiddeti kontrol altına almak için ayrı ayrı ya da birlikte neler yapabilecekleri konusuna yoğunlaşılması bekleniyor.
Bu arada, İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Muttaki, Irak ve bölgedeki askerlerini çekme konusunda ABD’ye yardım edebileceklerini söyledi. İran Dışişleri Bakanı Muttaki, bugün Tahran’da düzenlenen 7. Uluslararası Fars Körfezi Konferansı’nın açılış töreninde yaptığı konuşmada, “ABD’nin mevcut politikalarını değiştirmesi halinde, Irak ve bölgedeki askerlerini çekme konusunda bu ülkeye yardım etmeye hazırız. Bu, bölgedeki bütün ülkelerin ve milletlerin yararınadır” dedi.
İRAN’IN DÖRT TALEBİ
İran’ın toplantıya dört somut taleple geldiği öğrenildi. Birincisi, İran rejimine yönelik istikrarsızlaştırma çabalarına son verilmesi. İkincisi, Halkın Mücahidlerinin Irak’tan kovulması. Üçüncüsü, Erbil’de gözaltına alınan İranlı yetkililerin salıverilmesi. İran’lı Şiî din adamlarının Irak’a giriş çıkışlarındaki sınırlandırmaların kaldırılması.
| 
