|
Ege Bölgesinde turistik tesislerle başlayan deniz suyu arıtma tesisi yatırımları, yazlık siteler ve fabrikalarda da yayılmaya başladı.
Sektör temsilcilerinden edindiği bilgiye göre, özellikle geçen yıl yaşanan kuraklık sonucu yer altı sularının derinlere çekilmesi, dalgıç pompa yoluyla su elde etme maliyetlerini arttırdı. Belediyelerin sağladığı taşıma suyu maliyetlerinin de yükselmesi sebebiyle, başta Bodrum olmak üzere Çeşme ve Alanya gibi turistik merkezlerde deniz suyu arıtma tesisi yatırımları çoğalıyor. Deniz suyu arıtma sistemlerini uygulayan Türkiye’nin en eski firmalarından Aquamatch Türkiye’nin Ege Bölge Müdürü Filiz Ertuğ, dünyada özellikle ABD, Avustralya ve Körfez ülkelerinde yaygın olarak kullanılan sistemin teknolojik gelişimle birlikte verimliliğinin arttığını ve fiyatlarının düştüğünü söyledi. Sistemin denizden çekilen suyun yüksek basınçla tuzunun ayrıştırılması yöntemiyle çalıştığını kaydeden Ertuğ, son yıllardaki kuraklık tehdidiyle sisteme ilgi göste-rilmeye başlandığını ifade etti.
Ege Bölgesi’nde özellikle Bodrum ve Çeşme gibi su kaynakları sınırlı olan bölgelerde turistik tesislerin ihtiyaç duydukları suyu tankerlerle taşımak zorunda kaldığını vurgulayan Ertuğ, şu bilgileri verdi:
‘’Ege Bölgesi’nde geçmişte sadece büyük tu-ristik tesislerin uyguladığı sistemi son yıllarda daha küçük oteller de kurmaya başladı. Sistemi uygulayan otel sayısı 60’a ulaştı. Maliyetlerin sanıldığı kadar yüksek olmadığını hatta tankerle su taşıma maliyetlerinin altına indiğini duyan tesisler hızla yatırıma giriyor. Geçen yıl yaşanan kuraklık sonrası sadece turistik tesisler değil, tatil siteleri de bu yatırımları yapmaya başladı. Bodrum ve Çeşme’de bir çok sitede çalışma yapıyoruz. Geçen yıl talepler beklemediğimiz oranda arttı. Önümüzdeki 5 yıllık süreçte talebin üçe katlanacağını tahmin ediyoruz.’’
Ertuğ, su ihtiyacı bulunan demir çelik, tekstil gibi sanayi tesislerinin de tuzlu su arıtma tesisi yatırımlarına girmeye başladığına dikkat çekti. Ertuğ, Çolakoğlu Metalurji’nin Gebze’de günlük 14 bin 400 tonluk kapasiteyle kurduğu tesisin halen Türkiye’nin en büyük deniz suyu arıtma tesisi olduğunu, İçdaş Demir Çelik’in de, Biga’da günlük 3 bin ton su sağlayacak bir tesisi devreye soktuğunu kaydetti. Ertuğ, Eren Enerji’nin Zonguldak Çatalağzı’nda, Diler Demir Çelik’in de Karabük’te proses suyu arıtma tesisi yatırımlarının devam ettiğini belirtti.
Ertuğ, ‘’Teknoloji geliştikçe maliyetler daha da düşecek ve gelecekte denize yakın bölgede konumlandırılan tesisler avantajlı konuma gelecek. Türkiye gelecek yıllarda bu sektörün öncüleri arasında yer alabilir’’ dedi.
BELEDİYELERİN HAZIRLIĞI
Deniz suyundan tatlı su elde etme projele-rine turistik tesislerin yanında belediyelerin de ilgisi artıyor. Kıyı şeridinde bulunan ve su sıkıntısı çeken bir çok belediye konuyla ilgili fizibilite projesi hazırlarken Balıkesir’e bağlı Avşa Adası Belediyesi ve Bodrum Belediyesi yatırım aşamasına geldi. Tesisle ilgili ihale süreci yargıda olan Balıkesir’e bağlı Avşa Adası’nda saniyede 46 litre su üretebilecek bir tesis kurulması planlanıyor. Proje hayata geçirildiğinde, üretilecek 1 ton suyun maliyetinin 1 YTL olarak hesaplandığı, proje kapsamında adanın diğer bölgelere de su satabileceği ifade ediliyor.
MALİYETİ NE KADAR ?
Deniz kıyısına açılan kuyulardan alınan suların 60 bar basınçta ayrıştırılması temeline dayanan ters osmos yöntemiyle, 1 metreküp tatlı su elde edilmesi maliyetinin, deniz suyunun tuzluluk oranına göre değişmek üzere ortalama 1 dolara kadar indiği belirtiliyor.
| 
