|
TÜRKİYE, nükleer santral yapımı konusunda son virajı dönmek üzere...
Nükleer enerji konusunda çalışmaya, 40 yılı aşkın süre önce başlamasına rağmen nükleer santral ihaleleri 3 kez başarısızlıkla sonuçlanan Türkiye, yarışma şeklindeki dördüncü ihaleye 24 Eylül’de çıkacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Türkiye Elektrik Ticaret Anonim Şirketi (TETAŞ) tarafından çıkılan nükleer santral ihalesinde geri sayım başladı. Türk firmalarının yanı sıra Kanada, Japonya, Fransa, Belçika, Rusya, Güney Kore, Çin ve Almanya firmalarının ilgi gösterdiği ihale, bu ayın 24’ünde yapılacak. Firmalar tekliflerini ihale günü saat 14.00’e kadar verebilecekler. Kapalı zarflar aynı gün saat 14.30’dan itibaren açılmaya başlayacak. Firmalardan teklif gelmemesi durumunda ihale süresinin uzatılması söz konusu olabilecek. Alım garantisinin bulunduğu 15 yıl boyunca devlete satacağı elektrik için en ucuz fiyatı verecek firma ihaleyi kazanacak. TAEK’in nükleer santral ölçütlerini karşılamayan firmalar ihale dışında kalacak.
Nükleer santral, ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olmasına karşın yakıt maliyetlerinin düşüklüğü, dışa bağımlılığın azaltılması ve çevre kirliliği açısından en temiz enerji elde etme yöntemi olması nedeniyle Türkiye’nin tercihleri arasında bulunuyor. Nükleer santralın 3 bin megavat (MW) gücünde olması durumunda 5-6, 5 bin MW gücünde olması durumunda 10-11 milyar dolarlık bir yatırım söz konusu olacağı belirtiliyor. Türkiye elektrik enerjisi üretimi içinde nükleer santrallerinin payının 2020 yılına kadar asgari yüzde 8, 2030 yılına kadar ise yüzde 20 olmasını hedefliyor. İhalede TAEK’in nükleer santral kriterlerini yerine getirmeyen firmanın teklifi kabul edilmeyecek. TAEK’in kriterlerine göre, nükleer güç santrali güncel ve kanıtlanmış teknolojik yenilikleri kapsayacak.
EN AZ 40 YIL HİZMET EDECEK,
YÜZDE 60 KATKI OLACAK
Nükleer güç santralinin hizmet edeceği süre en az 40 yıl olacak. Yerli katkı payına yönelik plan ve program önerilecek. Plan ve programda en az yüzde 60 yerli katkı payına ulaşılacak süreç gösterilecek. İşletme deneyimi, santralların işletme deneyimi değerlendirmede dikkate alınacak. İkinci nesil santrallerin işletme deneyimini gösterir tedarikçinin ülkesine veya diğer ülkelerdeki referans örnek ve örneklerinin belgelenmesi gerekecek. Elektrik çıkış gücü nükleer güç santralının her ünitesinin sahip olacağı garanti edilen net elektrik gücü 600 MW’den büyük olacak. Değerlendirmeye alınacak santral tipleri teknolojik olarak sınanmış olacak. Bu nedenle 4. nesil nükleer santraller değerlendirmeye alınmayacak.
Teknolojik sınanmışlık ölçütüyle üçüncü nesil santrallerin önünün açılması hedefleniyor. Yakıt teknolojisi sınanmış olacak, doğal uranyum ve zenginleştirilmiş uranyum kullanan reaktörler değerlendirmeye alınacak. Yakıt üretiminin ülke içinde yapılanmasıyla ilgili olarak plan ve program önerilecek. Santralın kurulacağı taşınmaz, Maliye Bakanlığı veya Bakanlar Kurulu tarafından bedelsiz olarak tahsis edilecek. İhaleye teklif verecek konsorsiyumların bünyesinde nükleer santral işletmeciliği deneyimi olan şirket veya şirketlerin bulunması; ya da bu tür şirketlerle anlaşma yapılmış olması koşulu aranacak. İhaleye katılacak şirketlerin 31 Aralık 2020 tarihine kadar 3 ile 5 bin MW arasında kurulu güçte bir santral kurmayı taahhüt etmesi istenecek. Nükleer santralın üreteceği elektriğe satın alma garantisi verilecek.
12 FİRMA ŞARTNAME ALDI
Bu arada Mersin Akkuyu’da kurulması planlanan Türkiye’nin ilk nükleer santral inşaatının yapım ve işletimi için bugüne kadar 12 yerli ve yabancı firma TETAŞ’tan şartname aldı. Söz konusu firmalar şöyle:
nAECL Atomic Energy Of Canada
Limited (Kanada)
nItochu Corporation (Japonya)
nVinci Construction Grand Projets (Fransa)
nSuez Tractebel (Fransa-Belçika)
nAtostroyexport (Rusya)
nKEPCO (Güney Kore-Türkiye)
nChina Nuclear Power
Components Co. (Çin)
nUnit Investment N.V. (Hollanda)
nHacı Ömer Sabancı Holding (Türkiye)
nAlsim-Alarko Sanayi Tesisleri (Türkiye)
nHattat Holding (Türkiye)
nRWE (Almanya)
| 
