Kültür-Sanat

Yakılan Bosna’nın değil, dünyanın kültürel mirasıydı

OSMANLI dönemi Balkan tarihi, sanatı ve kültürü konularında dünyadaki en önemli uzmanlardan biri olan Harvard Üniversitesi Ağa Han İslâm Mimarisi Programı Dokümantasyon Merkezi Müdürü András Riedlmayer, İstanbul Şehir Üniversitesi’nde “Batı Balkanlar’da İslâmî Yazma Eser Kütüphaneleri: Yıkım ve Koruma” konulu bir konferans verdi.

Köklü geçmişi ile 25 yıldır eğitim ve düşünce hayatına katkı sağlayan Bilim ve Sanat Vakfı tarafından kurulan İstanbul Şehir Üniversitesi’nin Tarih Konferansları Serisi’nin ikinci konuğu Harvard Üniversitesinde Ağa Han İslâm Mimarisi Programı Dokümantasyon Merkezi Müdürü András Riedlmayer oldu. Son 20 yılını Bosna ve Kosova’daki savaşlar sırasında kütüphaneler ve diğer kültürel mirasın uğradığı tahribatı belgelemekle geçiren András Riedlmayer, İstanbul Şehir Üniversitesi’nde “Batı Balkanlar’da İslâmî Yazma Eser Kütüphaneleri: Yıkım ve Koruma” konulu bir konferans verdi. Bosna’nın tarihi önemine değinen Riedlmayer, Bosna’nın Osmanlı döneminde sadece dini bir merkez değil entellektüel bir merkez olduğunu vurguladı. Bölgede yaşayan halkların geçmişte barış içinde yaşadıklarını ve birbirlerinin kültürlerinden etkilendiklerini belirten Riedlmayer, “Halkların birbirlerinden ne kadar çok etkilendikleri günümüze ulaşabilen eserlerde açıkça görülüyor. Bu halklar tarih boyunca birbirlerinden nefret etmiş olsalardı aralarında bu kadar yoğun bir etkileşim olur muydu?” dedi.

EL YAZMASI ESERLER

TAHRİP EDİLDİ

İkinci Dünya Savaşı boyunca tarihî eserlere zarar verildiğini söyleyen Riedlmayer, tarih boyunca bölgede birçok el yazması kitap üretildiğini kaydetti. Riedlmayer, “Bosna’da bulunan el yazması kitap sayısı savaştan önce 30.000 adet civarındaydı. Topkapı Sarayı’nın kütüphanesinde bile 12.000 civarında el yazması kitap bulunmaktadır. Ancak Bosna’da bulunan bu kitapların büyük bir kısmı maalesef savaşta tahrip edildi” dedi.

OSMANLI’DAN KALAN

TAPULAR BİLE YOK EDİLDİ

Savaş döneminde bu bölgede Osmanlı döneminden kalan tapuların bile yok edildiğini anlatan Riedlmayer, tek kopya olmaları sebebiyle çok değerli olan el yazmalarının da büyük bir bölümünün yakıldığını vurguladı. Yakılan Saraybosna Millî Kütüphanesi’ndeki kaybın ne kadar büyük olduğunu kimsenin tahmin edemeyeceğini belirten Riedlmayer, halkın bu eserlerin kurtarılması için büyük çaba gösterdiğini söyledi. Riedlmayer, “Bosna’da yaşanan savaş aslında bir kültür savaşıydı. Halk bu savaşta eserleri kurtarabilmek için çok önemli çabalar gösterdi. Fotokopiler kullanıldı, tüneller kazılarak eserler kurtarılmaya çalışıldı. Şu anda ise araştırmacılar yok olan bu el yazmalarının fotokopilerini biraraya getirmeye çalışıyor. Buradaki eserler sadece Bosna’nın kültürel mirası değil, dünyanın kültürel mirası. Eğer olanları önemsemezsek bu türlü olaylar yeniden tekrarlanır” dedi. DR. ANDRáS RİEDLMAYER HAKKINDA OSMANLI dönemi Balkan tarihi, sanatı ve kültürü üzerine uzmanlaşmış Dr. András Riedlmayer, son 20 yılını Bosna ve Kosova’daki savaşlar sırasında kütüphanelerin ve diğer kültürel mirasın uğradığı tahribatı belgelemekle geçirmiştir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde eski Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç ve diğer kişilerin savaş suçları duruşmalarında tanıklıkta bulunmuştur. Bosna tarafından Sırbistan’a karşı Uluslararası Adalet Divanı’na götürülen soykırım davasında da uzman tanık olarak tanıklık etmiştir. 1990’lardaki Balkan savaşlarında ve 2003’teki Irak işgalinde tahribata uğrayan kütüphane koleksiyonlarını, tarih arşivlerini ve inşa edilmiş mirası geri kazanmak ve yeniden inşa etmek için yerel ve uluslararası girişimler düzenlemeye yardımcı olmuştur.

19.12.2010

Muharrem’de Muharremiye dinlenir

İSTANBUL Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş’nin Kerbela matemini ve Ehl-i Beyt sevgisini konu alan “Muharremiye” albümü Muharrem ayına girilen şu günlerde yoğun ilgi görüyor.

Şef Taşkın Savaş’ın Genel Sanat Yönetmenliğinde hazırlanan ve 12 eserden oluşan albüm, Anadolu ve İstanbul’daki tasavvuf ocaklarının ortak neşesi, hüznü ve burukluğunu notaların diliyle anlatıyor. Muharremiye, Türk müziğinde bolahenk (yerinden) diye tabir edilen akorddan okunup çalındı. Muharrem ayının ilk on gününde meydana gelen Kerbelâ vakası ve Ehl-i Beyt sevgisini dile getiren albümde, rast, bestenigâr, neveser, sabâ, nihâvend, uşşak makamlarında mersiye ve ilâhiler yer alıyor. Albüme, Kültür A.Ş. İstanbul Kitapçılarından ve bütün seçkin kitapevlerinden ulaşılabilir. Ayrıntılı Bilgi için;

www.istanbulkitapcisi.com

19.12.2010

Edebiyat ve kadın söyleşisi Zeytinburnu’nda

ZEYTİNBURNU Kültür ve Sanat Merkezi’nde periyodik olarak edebiyat ve şiir söyleşileri gerçekleştiren Bejan Matur, yılın son ayında kadın ve edebiyat üzerine bir söyleşi gerçekleştirecek.

Bir kadın yazısı var mı? Kadınlar edebiyatta hangi temaları daha sık kullanır? Kadın duyarlılığı şiire ve yazıya nasıl yansır? Dünyadan ve Türkiye’den örneklerle kadınların edebiyatı, konularının konuşulacağı söyleşide Matur’un bir de konuğu olacak. Yarın Bejan Matur’un, gazeteci, yazar Leyla İpekçi ile birlikte gerçekleştireceği “Her Kadın Kendi Ağacını Tanır” söyleşisi saat 19.00’da başlayacak.

İstanbul / Said Temur

19.12.2010

Abdurrahman Şen, Mehmet Âkif’i anlatacak

TÜRKİYE İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (İLESAM) İstanbul Şubesi olarak her hafta düzenlenen Çınaraltı Sohbetleri’nde, yarın “Mehmet Akif’i Anlamak” başlıklı sohbet gerçekleşecek.

Sohbeti, İLESAM üyelerinden Abdurrahman Şen dinleyicilere anlatacak. “Cemre”, “Beyazsanat” ve “Sarmaşık Kültür” isimli dergileri yayınlayan Şen, 23 Aralık 1993–23 Aralık 2003 tarihleri arasında gazetemizde “Cemre” başlığı altında kültür sanat ağırlıklı olarak günlük köşe yazarlığı da yaptı. 1995 yılında TC Kültür Bakanlığı’nın, “Türk Kültürü’ne Hizmet Özel Ödülü”nü aldı. Sohbetin konusu olan Mehmet Akif hakkında “Bir Destan Adam Mehmet Akif Ersoy” ile “İstiklâl Marşı ve Mehmet Akif Ersoy” isimli eserleri yayınlanan Şen, ayrıca Mehmet Akif Belgeseli üzerinde de uzun zamandır çalışıyor. Abdurrahman Şen’in misafir olacağı; “Mehmet Akif’i Anlamak” başlıklı sohbet, İstanbul- Beyazıt Devlet Kütüphanesi Konferans Salonunda saat 17.00’de başlayacaktır.

19.12.2010