ABD Başkanı George Bush, ABD’nin Doğu Avrupa’da füze kalkanı planına karşı çıkan Rusya’yı rahatlatmak için “füze kalkanı projesinden kaygılanacak bir şey olmadığını” söyledi. Bush, önceki gün geldiği Çek Cumhuriyeti’nin başşehri Prag’da yaptığı açıklamada, füze kalkanı planının İran’dan gelebilecek nükleer saldırıya karşı tasarlandığını söyledi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e işbirliği çağrısında bulundu.
Bush, “Rusya düşman değil. Füze kalkanı projesinden kaygılanacak bir şey yok” dedi.
Çek liderlerle bir araya geldikten sonra açıklama yapan Bush, “Müşterek tehditlere karşı birlikte çalışmalıyız” diyerek, Soğuk Savaş dönemine geri dönme eğilimindeki iki ülke ilişkilerini rayına oturtmaya çalıştı.
Bush, planın tamamıyla savunmaya yönelik olduğunu, Rusya’yı hedef almadığını söyledi ve “Neden işbirliği yapmıyorsunuz? Neden projeye ortak olmuyorsunuz?” diye konuştu. ABD Başkanı, Rusya’nın generallerini ve bilim adamlarını göndererek sistemi yakından görebileceğini de belirtti.
Bush, “Soğuk Savaş bitti. Çek Cumhuriyeti’nde halk, ABD’nin veya Rusya’nın dostluğunu seçmek zorunda değil. İkisinin de dostu olabilir” dedi. ABD, Çek Cumhuriyeti’nde bir radar sistemi ve Polonya’da 10 kadar füze savar sistemi kurmayı planlıyor.
Rusya, füze kalkanı planını sert dille eleştirmiş ve nükleer silâhlarının yönünü Avrupa’daki ABD üslerine çevirebileceği uyarısında bulunmuştu.
Bu arada, ABD’nin Orta Avrupa’ya füze savunma sistemi kurma planı Rusya’dan sonra Çin’in de tepkisini çekti. Çin, planın karşılıklı güven için iyi olmayacağını ve silâhlanma yarışına yol açabileceğini bildirdi.
Füze savunma sistemi kurulmasının stratejik denge ve istikrar üzerinde olumsuz etkisi olacağını ifade eden Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jiang Yu, “Bu, büyük devletler arasındaki karşılıklı güven ve bölgesel güvenliğe katkı sağlamayacaktır. Bu durum, silâhlanmayla ilgili problemler doğmasına da yol açabilir” dedi.
ABD Polonya ve Çek Cumhurtiyeti’ne füze savunma sistemi kurmayı planlarken Rusya buna şiddetle karşı çıkıyordu.
|