Amcasının vesilesi ile Sultan Nureddin’i yakından tanıyan ve bazı sohbetlerinde bulunan Selâhaddin; onun şahsiyetine, âdil yönetimine, tevazuuna, cihad şevkine ve Hıristiyanların Müslümanlara saldırıları karşısında gösterdiği kararlı mücadeleye hayran kaldı. 

İnsanların hareketlerinden hayatî dersler çıkarmayı ihmal etmeyen ve şefkatte, merhamette, muavenette annesini; aile reisliğinde, dindarlıkta, şahsiyette babasını; askerlikte, komutanlıkta, cesarette, kahramanlıkta amcasını örnek alan Selâhaddin, Nureddin’i tanıdıktan sonra devlet adamlığında, âdil idarede, istiğnada, tevazuda ve benzer hasletlerde de onu kendisine rehber ittihaz etti.

Babası ve ailesi Şam’da olduğundan, amcasının evinde kalmasına ve kontrolünde yetişmesine rağmen Halep’te geçen zamanı hep gurbet acısı içinde hissetti. Babası ve amcası ayrı şehirlerde farklı meliklerin hizmetinde bulundukları için aralarındaki irtibatı bir bakıma Selâhaddin sağladı. 

O zamana kadar hiç karşı karşıya gelmeyen bu iki kardeş, Haçlılarla ve Hıristiyanlarla mücadeleye başlamadan önce İslâm birliğini sağlamak isteyen Nureddin’in, 1154 senesinde Şirkûh’u, Şam’ı almakla görevlendirmesi üzerine ilk defa ayrı cephelerde karşı karşıya gelmek zorunda kaldılar.

Şam’ı elinde bulunduran Böri Hanedanının hizmetinde olan Eyyub’ün, hanedanın reisi Ablab’ı, Nureddin’le anlaşmaya ikna etmesi neticesinde kardeşler birbirleri ile savaşmaktan kurtuldular.

Kısa süren hafif bir muhasaradan sonra Şam’ın, savaşsız ve kansız bir şekilde alınmasında, amcası Şirkûh’un isteği üzerine, şehre girip istihbarat toplayan, babası ile meseleyi uzun uzun konuşan, ahalinin ileri gelenlerini ikna eden Selâhaddin’in mühim bir rolü oldu. 

Onun gayretlerini görüp kabiliyetlerini takdir eden Nureddin, şehri kontrol altına aldıktan sonra Selâhaddin’e, kendisine bağlı inzibat ekibi kurarak şehrin intizamını, asayişini sağlama vazifesini verdi. 

Şehre yabancı olmadığı ve ahalinin hassasiyetlerini çok iyi bildiği için kısa zamanda intizamı sağlayan Selâhaddin, bunu yaparken kendisini yetiştirme gayretlerini de ihmal etmedi. Her biri, kemalâtın farklı bir hazzını tattıran diğer yollarla fıtratı, hissiyatı, idealleri arasında fiilî bağlar kurmaya çalıştı.

İlmi talimden, kitabı kılıçtan, sohbeti savaştan fıtratına daha yakın bulduğu için her fırsatta, o yolların giriş kapısı mesabesindeki camilere, medreselere, tekkelere, kütüphanelere ve benzeri ilim irfan yuvalarına, fazilet füyüzat merkezlerine gitti. 

Oralarda büyük hocalarla, derin âlimlerle, meşhur mürşitlerle, mahir sanatkârlarla ve çeşitli sahalarda istidatlı akranları ile tanıştı. Onların muhabbet meclislerine katıldı, zikir halkalarına dâhil oldu, san’at fasıllarına iştirak etti ve hepsinden nasibini almaya çalıştı.