İstidat zekâyı, zekâ ilmi, ilim ise amel etmeyi mânen emreder.1
Evet, ilim amel etmek, yani uygulamak içindir. Alimler uygulanmayan ilmi, ilim bile kabul etmezler.
Bildiğini uygulayan kişi maddeten ve mânen onun sağlayacağı kazançlardan fazlasıyla faydalanır. Mutlu olur, huzur bulur.
Öğrenme ve öğretmenin manevî hazzı kadar üstün bir haz var mıdır dünyada? Bu haz başka hiçbirşeyde bulunmaz. İlimde fani olanların en mutlu anlarını, kendilerini ona kaptırmalarında bulmaları bunun en güzel örneği değil midir? Medresede sarf-nahiv, yani gramer ilmi öğrenen talebenin öldüğünün farkına bile varmayıp Münker-Nekir’in “Men Rabbüke?” sorusuna, “‘Men’ mübtedadır. ‘Rabbüke’ onun haberidir. Bu çok kolay bir soru. Bana zorunu sorun” diye cevap vermesinde olduğu gibi ilimle uğraşan insanlar öldüklerinin farkına bile varmazlar. Nitekim İmam-ı Azam’ın en büyük talebelerinden olan büyük imam İmam-ı Muhammed vefat ettiğinde, bir dostu onu rüyasında görmüş. “Nasıl vefat ettin?” diye sorduğunda, “İlimle uğraşıyordum. Bir baktım kabirdeyim. Nasıl vefat ettiğimin farkına bile varmadım” cevabını almıştır.
Bu herhalde ilim yolunda ölenin şehit olma gibi bir mükâfatı olduğundan olsa gerek. Bilindiği gibi şehitler ölüm acısı duymaz, öldüklerini bilmez, daha güzel bir âleme geçerler, hayatlarını orada devam ettirirler.
İlim çok şey kazandırır insana.
İlim bir deryadır; sonu gelmediği gibi hazzı da bitmez. İnsan öğrendikçe öğrenmek ister. Olgunlaşır, mânen zenginleşir. Allah da onun önünü açar. Peygamberimiz (asm), öğrendiklerini yaşayanlara Allah’ın bilmediklerini de öğreteceğini müjdelemektedir.2
İnsan ölse de insanların faydalanacağı bir eser bırakan kişinin sevabı defterine yazılmaya devam eder. Çünkü Efendimiz'in (asm) müjdelediğine göre insan öldüğü zaman amel defteri kapanmayan kişilerden biri de insanların faydalandığı bir eser bırakan kişidir.3
Uygulanan ilim insanı çeşit çeşit tehlikelerden korur. “Âlim, ilim ve amel Cennettedir. Eğer bildikleriyle amel etmezse, ilim ve amel Cennette âlim ise Cehennemlik olur”4 hadisi-i şerifi buna dikkat çeker.
Bildikleriyle amel etmenin insana kazandırdıkları saymakla bitmez. Ahirette Cennete götüren, dünyada da bir nevî Cennet hayatı yaşatan bir ilim cezbetmeye yetmez mi?
Dipnotlar:
1. İşârâtü’l-İ’câz, s. 224.
2. Muhtaru’l-Ehadis, 1:100.
3. Müslim, Vasiyye: 14.
4. Kenzü’l-Ummal, 4:28.
09.11.2006
E-Posta:
[email protected]
|
