|
Cumhuriyet tarihinin en büyük projelerinden Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) uygulandığı bölgede, sulu ve ticari tarımın etkisiyle sanayi ve hizmetler sektörünün gelişmesi, şehirlerle kurulan sıkı ilişkiler, modernleşme ve göç gibi olgular, yarı feodal ilişkilerin ve yapıların çözülme sürecinin hızlanmasını sağladı.
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, GAP yatırımlarının gerçekleşmeye başlamasıyla birlikte bölge ölçeğinde başta tarım olmak üzere, ekonomik ve toplumsal yapıda önemli değişimler yaşandı.
Bu dönemde bölge ekonomisine en önemli girdiyi sulu tarım sağlarken, yaklaşık 250 bin hektar alanda sulu tarımın yapıldığı bölgede, ürün deseni, tahıl üretiminden pamuk ve sanayi bitkilerinin üretimine yöneldi. Bu sayede kırsal alanlarda tarımsal istihdam ve gelirde artış, tarıma dayalı sanayide gelişme yaşanırken, bölge pazarının gelişmesi, yeni iş atmosferinin oluşması ve toplumsal yapıda dönüşümü getirdi.
Projeyle kentsel yerleşimler alanlarının büyük bölümünün imar planı hazırlanırken, bu dönemde planlı şehirleşmede gelişmeler olurken, şehirlerin alt yapısında da iyileşmeler oldu. Bunun sonucunda, şehirlerde ulaşım şarları iyileşirken, konut altyapısı, içme suyu ve kanalizasyon sistemleri gelişti. Bu gelişmeler paralelinde şehirlerdeki yaşam standardı da aynı oranda arttı.
GAP’ın uygulandığı bölgede sulu ve ticarî tarım ile kısmen sanayi ve hizmetler sektörünün gelişmesi sayesinde şehirlerle kurulan sıkı ilişkiler modernleşme ve göç gibi olgular yarı feodal ilişkilerin ve yapıların çözülme sürecinin hızlanmasını sağladı. Bu çözülme, hem bireysel gelişme sürecini, hem de girişimci zihniyet yapısının gelişim sürecini başlatmış oldu.
EĞİTİM DE GELİŞTİ
GAP aynı zamanda bölgedeki eğitim alt yapısında da son yıllarda önemli gelişmeler yaşanmasını sağladı. Taşımalı eğitimin uygulanmasıyla birlikte uzak ve dağınık kırsal yerleşimlerdeki öğrenciler okula ulaşma imkânı buldu.
Bölgede yatılı ve pansiyonlu ilköğretim kurumlarının yaygınlaştırılmasıyla yoksul ailelerin çocuklarının eğitime kazandırılması için bir fırsat oluşturuldu. Okul alt yapısının iyileştirilmesi yanında kadınların sosyal statülerini arttırmak için kurulan Çok Amaçlı Toplum Merkezleri ile kadınlara yönelik yaygın eğitim kurumları yöre kadınlarının eğitimine ve toplumsal bilincin arttırılmasına katkı sağladı.
| 
