21 Ağustos 2010 ASYA'NIN BAHTININ MİFTAHI , MEŞVERET VE ŞÛRÂDIR İletişim Künye Abonelik Reklam Bugünkü YeniAsya!

Eski tarihli sayılar

Günün Karikatürü
Gün Gün Tarih
Dergilerimiz

Süleyman KÖSMENE

Sevad-ı Azam üzerine...


A+ | A-

Muharrem Bey: “1- Sevad-ı Azam ne demektir? Kimlerdir? Nur Talebeleri sevad-ı azam ölçüsünün neresinde duruyorlar?”

Sevad, Arapça’da kök itibariyle “sevvede” fiiline bağlı bir isimdir. “Sevvede” fiili birkaç mânâya gelir: Kararttı, karaladı, yazdı, cesur oldu, başkan yaptı.1 Müsevvid, karalamasını yazan; müsvedde, karalama yazılan yazı demektir ve aynı köktendir. Esved, kara ve siyah demektir; ‘esved’in çoğulu sûd ve sûdan ise siyahlar demektir. Sevda esmer mânâsındadır. “Sevad” ise aynı kökten gelen bir isim olarak “karartı” demektir.

Sevad-ı azam’a gelince… Bu kelime grubu, kelime mânâsı itibariyle “büyük karartı” demektir. Mecazi olarak ise, “yaşayış özellikleri itibariyle ortaklık arz eden büyük insan topluluğu”, uzaktan bakıldığında “tek vücutmuş gibi davranan büyük halk karartısı”, tanıdık bir ifadeyle ise “milletin kahir ekseriyeti” anlamında kullanılmıştır. Üstad Bediüzzaman’ın lügatinde sevad-ı azam, “ekseriyet-i masum” demektir.2

Bu anlamda sevad-ı azam kavramını ilk kullanan Peygamber Efendimiz’dir (asm). O “Aleyküm bi’s-sevâdi’l-âzam!” yani “Size sevad-ı azam üzere olmak yakışır!” 3 buyurmuştur. Bu durumda sevad-ı azama uymak sünnet-i seniyyedendir.

İbn-i Müleyke anlatıyor: Biz, Halife Ömer’in yanında sofraya oturmak üzereyken Utbe çıkageldi. Hazreti Ömer (ra):

“Buyur ya Utbe!” diyerek onu sofraya dâvet etti.

Utbe, hemen diz çökerek sofraya kuruldu. Fakat ekmeği kuru ve sert bulmuştu.

“Halife’nin sofrasında ekmek kupkuru ha! Ya Ömer bunun tazesi yok mu?” dedi.

Hazret-i Ömer (ra) kızdı:

“Utbe!” dedi, “Sen taze ekmek peşindesin! Müslümanlar bugün ekmek bulabiliyorlar mı ki, Ömer sofrasına tazesini koysun? Ömer sevad-ı azama (halk ekseriyetine) tâbîdir. Sevad-ı azam (millet ekseriyeti) ne zaman taze ekmek bulur, Ömer o zaman sofrasına taze ekmek koyar!”

Hz. Ömer (ra) kendisine bal şerbeti ikram edenlere:

“Bunu halk içiyor mu?” diye sorar,

“Hayır ya Ömer! Bu size özel hazırlanmıştır” denilince içmez ve “Ben halkımdan birisiyim! Onlardan farklı yaşayamam!” diye çıkışırdı.

Keza halife babası evine misafir olunca, kızı Hafsa sofraya iki çeşit yemek koymuştu.

Hazret-i Ömer (ra) kızına çıkıştı:

“Birini kaldır kızım! İnsanların sofrasında bugün iki çeşit yemek yok” dedi.

Bediüzzaman Said Nursî’nin mânevî evlâdı ve biraderzadesi merhum Abdurrahman anlatıyor:

“1334 Senesinde esaretten geldikten sonra, amcam, rızası olmadan Darü’l-Hikmeti’l-İslâmiyeye aza tayin edildi. Fakat esarette çok sarsılmış olduğundan, bir müddet mezunen vazifeye gidemedi. Çok defa istifa etmek teşebbüsünde bulundu, fakat dostları bırakmadılar.

“Bunun üzerine Darü’l-Hikmet’e devama başladı. Haline dikkat ediyordum ki; zarûretten fazla kendine masraf yapmıyordu. Maîşetçe neden bu kadar muktesid yaşıyorsun diyenlere cevaben, ‘Ben sevad-ı azama tabî olmak isterim. Sevad-ı azam ise, bu kadar tedarik edebilir. Ben, ekalliyet-i müsrifeye tabî olmak istemem’ demişlerdir.

“Darü’l-Hikmet’ten aldığı maaştan miktar-ı zarûreti ayırdıktan sonra, mütebakîsini bana vererek, ‘Hıfz et!’ derdi. Ben de, bir sene zarfındaki fazla kalmış paraları amcamın bana olan şefkatine, hem malı istihkar etmesine îtimaden, haberi olmadan tamamen sarf ettim. Sonra bana dedi ki:

“‘Bu para bize helâl değildi, millet malı idi; niçin sarf ettin? Mademki öyledir, ben de seni vekilharçlıktan azl ile kendimi nasb ettim.’

“Bir müddet aradan geçti... Hakaikten on iki telifatını tab ettirmek kalbine geldi. Maaştan toplanan paraları, o telifatların tabına verdi. Yalnız bir-iki küçüğü müstesna olmak üzere, diğerlerini etrafa meccanen dağıttı. Niçin sattırmadığını suâl ettim. Dedi ki:

“‘Maaştan bana kût-u lâyemut caizdir; fazlası millet malıdır. Bu suretle millete iade ediyorum.’” 4

Başlangıçta salâbet içinde ve haklı durumda olan Hazret-i Ali (ra) taraftarlarının, sonradan ekalliyette kaldığı için bir kısmının rafiziliğe ve batıl yollara kaydığını belirten Bediüzzaman Hazretleri, lâkayt ve Hazreti Ali’ye (ra) karşı haksız konumda bulunan Emevilerin “sevad-ı azam”a dayandığı için nihayet ehl-i sünnet cemaatine girdiğini kaydediyor.5

Nur Talebeleri geçim ve maişet açısından israfa, lüks yaşayışa ve dünyevîliğe kaymamak şartıyla; inanç, itikat, takva ve sosyal hadiselere yaklaşım açılarından sevad-ı azamın motoru hükmünde hizmet görüyorlar.

Dipnotlar:

1- Yeni Kamus, s. 197.

2- Sözler, s. 665.

3- Aliyyu’l-Muttakî, Kenzu’l-Ummal, 1:1030; Mecmau’z-Zevaid, 5:218.

4- Tarihçe-i Hayat, s. 109.

5- Mektubat, s. 460.

21.08.2010

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (19.08.2010) - Oruç kardeşliği güçlendiriyor

  (17.08.2010) - Oruç ve şükür

  (16.08.2010) - Hamd ve sena edilmek Allah’ın hakkıdır

  (15.08.2010) - Ramazan ayında bir günlük program

  (14.08.2010) - Oruç ve güzel ahlâk

  (13.08.2010) - Allah’ın künh-ü zâtı üzerinde düşünmek

  (12.08.2010) - Duânın kabul şartları

  (11.08.2010) - Ümit ve müjde ayı, hoş geldin!

  (10.08.2010) - Allah’ın bizi affettiğini nasıl anlarız?

  (09.08.2010) - Geri kalma hastalığı ve çareleri


Son Dakika Haberleri

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdullah ERAÇIKBAŞ

  Abdullah ŞAHİN

  Ahmet ARICAN

  Ahmet BATTAL

  Ahmet DURSUN

  Ahmet ÖZDEMİR

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Ali Rıza AYDIN

  Atike ÖZER

  Baki ÇİMİÇ

  Banu YAŞAR

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Elmira AKHMETOVA

  Fahri UTKAN

  Faruk ÇAKIR

  Fatma Nur ZENGİN

  Gökçe OK

  Gültekin AVCI

  H. Hüseyin KEMAL

  H.İbrahim CAN

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Hakan YILMAZ

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Kadir AKBAŞ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mehmet C. GÖKÇE

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Mehmet YAŞAR

  Mehtap YILDIRIM

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Muzaffer KARAHİSAR

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Osman GÖKMEN

  Osman ZENGİN

  Raşit YÜCEL

  Recep TAŞCI

  Rifat OKYAY

  Robert MİRANDA

  Ruhan ASYA

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet BAYRİ

  Saadet TOPUZ

  Said HAFIZOĞLU

  Saliha FERŞADOĞLU

  Sami CEBECİ

  Selim GÜNDÜZALP

  Semra ULAŞ

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Umut YAVUZ

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yasemin YAŞAR

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Ümit KIZILTEPE

  İbrahim KAYGUSUZ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  İsmail TEZER

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT

Dergilerimize abone olmak için tıklayın.
Hava Durumu
Yeni Asya Gazetesi, Yeni Asya Medya Grubu Yayın Organıdır.