"Gerçekten" haber verir 16 Nisan 2009
Anasayfam Yap | Sık Kullanılanlara Ekle | Reklam | Künye | Abone Formuİletişim
ASYA'NIN BAHTININ MİFTAHI , MEŞVERET ve ŞÛRÂDIR

Eski tarihli sayılar

Görüş, teklif ve
eleştirilerinizi

adresine bekliyoruz.

 

İbrahim KAYGUSUZ

Üç Said



Eski Said, Yeni Said ve Üçüncü Said tâbirleri, Said Nursî’nin farklı dönemlerde kullandığı ünvanlardır. Said Nursî bu dönemlerin her birisinde farklı kalbî ve ruhî haller yaşar.

Bu üç döneme ait telifler ise, çekirdek-ağaç veya fidanlık-bahçe gibi birbirini mündemiç teliflerdir.

Bu üç döneme ait eserler arasında derece veya kıymet farkı aramak yerine, muhtevaların icmal ve tafsilinden bahsetmek daha doğru bir yaklaşım olur.

Eski Said, Yeni Said ve Üçüncü Said arasında bir süreklilik olup usûl ve üslûp noktasında kemâle doğru bir ilerleme sözkonusu.

Üslûp noktasında zaman ve zeminle ilgili kısmî farklılıklar olmakla birlikte; Üç Said arasında asıllar noktasında bir mutabakat vardır. Üçüncü Said döneminde, Eski ve Yeni Said’e ait eserlerin tamamının, (kısmî şerh ve izahlarla) aynen neşredilmesi bu mutabakatın en bariz göstergesidir. Said Nursî’nin kırklı yaşlara kadar telif ettiği Eski Said dönemine ait eserler, muhteva bağlamında anahatları ile ikiye ayrılabilir:

Birincisi; siyasî ve sosyal muhtevanın çok belirgin bir şekilde ön planda olduğu eserlerdir.

Bu eserlerde Said Nursî, İmparatorluğun (Osmanlı) çalkantılı dönemlerinde meydana gelen olaylar zincirini, zengin bir materyale dönüştürür; bundan hareketle çok yönlü ve her döneme uyarlanabilecek Kur’ânî düsturlar ortaya koyar.

Bu eserlerde, büyük değişime maruz kalan dünyanın ve özellikle İslâm âleminin sosyal ve siyasî konjonktürü derin analizlere tabi tutulur. Eserlerde gözlemin yanı sıra yer yer İslâmî geleneğin zengin birikimleri de referans alınır. Birinci kategoriye girebilecek eserler arasında: Divan-ı Harb-i Örfî, Münâzarât, Hutbe-i Şamiye, Sünûhat, Hutuvat-ı Sitte vs. sayılabilir.

Ayrıca, Meşrûtiyetin (1908) ilânından 1910 yılına kadar dönemin gazetelerine yazılan makaleler, çeşitli platformlarda irad edilen nutuklar ve mektuplar da bu kategoriye dahil edilebilir.

İkincisi; Kur’ân, kâinat, insan ve yaratılış hakikatlerinin imânî bir bakışla ele alındığı eserlerdir. Bu eserler, mantık, kelâm ve hikmete ait çok derin meseleleri içerir. Bu ikinci kategoriye örnek olarak, Muhakemât, İşârâtü’l-İ’câz, Mesnevî-i Nuriye, Lemaat, vs. verilebilir.

Yine de Eski Said’e ait eserleri muhtevâ açısından keskin hatlara ayırmak doğru olmayabilir. Bunun yerine risâle eksenli kategoriler yapmak daha doğru bir tercih olur. Bediüzzaman’ın Eski Said döneminde yazdığı eserler hakkında sağlam bilgilere ulaşmak için öncelikle müellifin kendi beyanlarına bakmak gerekir.

Risâle-i Nur’un satırları arasında dikkatli bir inceleme yapıldığında Eski Said’e ait eserlerin telifi, tanzimi, tarihî sıralaması ve neşrine ait sağlam ipuçları elde edilebilir.

Eski Said’in hayat seyrinde çeşitli istihzarat (hazırlık) dönemlerinin olduğu müellifin kendi ifadesidir. Bu istihzarat dönemlerini tahsil, tedris ve telif aşamaları olarak ifade etmek mümkün.

Üzerinde detaylı çalışılması gereken bir konu olmakla beraber birkaç cümle ile bazı çıkarımlar yaparsak: Said Nursî, ilk eğitimini ağabeyi Molla Abdullah’tan alır. Sekiz yıllık çocukluk döneminden sonra tahsil hayatına 1886 tarihinde Tağ Köyü medresesinde başlar. Bir çok medresede kısa sürelerle bulunarak ders alır. Bu hayat, 1892’ye kadar devam eder. Yani kendisine “Bediüzzaman” ünvanının verildiği tarih. Bu tarih aynı zamanda Said Nursî’nin tahsil’den tedris’e (ders verme) geçiş yılıdır.

Bediüzzaman 1895’e kadar (Siirt, Bitlis, Tillo, Şirvan, Cezire ve Mardin’de) medreseleri dolaşarak tedris (ders verme) ile hayatına devam eder.

1895-97 yılları ise Bediüzzaman’ın Bitlis Valisi Ömer Paşa’nın himayesinde kaldığı tarihlerdir. Bediüzzaman’ın Bitlis’den Van’a gelişi ise 1897’ye tekabül eder.

Van hayatının ikinci yılında Van Valisi Tahir Paşa vasıtasıyla İngiliz Sömürge Bakanı Gladstone’un Kur’ân ile ilgili bir itirafını işiten Bediüzzaman, bunun üzerine büyük bir fikrî inkılâp geçirir.

İşte bu fikrî inkılâp Risâle-i Nur’un telifi için hararetli bir hazırlık dönemi ve giriş kapısıdır. Bediüzzaman, o tarihe kadar elde ettiği muhtelif ilimleri, Kur’ân hakikatlerine çıkmak için basamak yapmıştır.

Birinci Şuâ’da Hadid Sûresi yirmisekizinci âyeti mânâ ve cifir cihetleri ile tefsir eden Said Nursî, bu âyetin fikrî inkılâp geçirdiği tarihten iki sene sonrasına (1901/1318) işâret ettiğini söyler. Bu tarih, Risâle-i Nur müellifinin tedristen telife geçiş tarihidir.

16.04.2009

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (09.04.2009) - Batı medeniyeti

  (06.04.2009) - Kur'ân medeniyeti

  (02.04.2009) - Etnisite

  (16.03.2009) - Küresel kriz ve din

  (12.03.2009) - Korku

 

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdullah ERAÇIKBAŞ

  Ahmet ARICAN

  Ahmet DURSUN

  Ahmet ÖZDEMİR

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Atike ÖZER

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Elmira AKHMETOVA

  Fahri UTKAN

  Faruk ÇAKIR

  Fatma Nur ZENGİN

  Gökçe OK

  H. Hüseyin KEMAL

  H. İbrahim CAN

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Kadir AKBAŞ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mehmet C. GÖKÇE

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Osman GÖKMEN

  Osman ZENGİN

  Raşit YÜCEL

  Recep TAŞCI

  Rifat OKYAY

  Robert MİRANDA

  Ruhan ASYA

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet BAYRİ

  Saadet TOPUZ

  Sami CEBECİ

  Selim GÜNDÜZALP

  Semra ULAŞ

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Umut YAVUZ

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Ümit KIZILTEPE

  İbrahim KAYGUSUZ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  İsmail TEZER

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT

Sitemizle ilgili görüş ve önerileriniz için adresimiz:
Yeni Asya Gazetesi Gülbahar Cd. Günay Sk. No.4 Güneşli-İSTANBUL T:0212 655 88 59 F:0212 515 67 62 | © Copyright YeniAsya 2008.Tüm hakları Saklıdır

Kurumsal Linkler:
Bediüzzaman Haftası - Risale-i Nur Enstitüsü - Yeni Asya Vakfı - Demokrasi100 - Yeni Asya Gazetesi - YASEM - Bizim Radyo
Sentez Haber - Yeni Asya Neşriyat - Yeni Asya Takvim - Köprü Dergisi - Bizim Aile - Can Kardeş - Genç Yaklaşım - Yeni Asya 40. Yıl

Reklam Linkleri:
Risale Yorum- Risale Çocuk- Oktay Usta - Euro Nur - Fıkıh İnfo- Ahmet Maranki- Cevşen - Yeni Asya Barla - Makdis