Yarın yapılacak referandumda oy kullanmak kadar sandığa sahip çıkmakta önemli bir konu olarak önümüzde dururken, kamuoyunda sandık güvenliğine dair kaygılar da artıyor.
Türkiye son üç yılda beşinci kez sanık başına gidiyor. 30 Mart 2014’te yerel seçimlerle başlayan seçim maratonu bir cumhurbaşkanlığı ve iki genel seçim ile devam etti. “Cumhurbaşkanlığı sistemi” için yarın yapılacak referandumda ise sandık güvenliği ile ilgili tartışmalar yeniden kamuoyunun gündemine girdi.
BBC Türkçe’nin haberine göre, bundan birkaç yıl önce daha sık bir şekilde konuşulmaya başlanan sandık güvenliği kaygıları bağımsız platformların ve partilerin endişeleri daha da ciddiye almasıyla sonuçlandı.
Türkiye bugüne kadar hiçbir seçimi ülke çapında bir usulsüzlük nedeniyle iptal etmedi ancak 2014 yerel seçimlerinde yaşanan elektrik kesintileri ve 1 Kasım seçimlerinde oy kullanılan okulların önlerinde ve bahçelerinde beliren plakasız araçlar, siyasi partileri bu konuda daha temkinli olmaya itiyor.
Referandumda “Evet” ve “Hayır” kampanyaları yapan partilerin hepsi bu konuda eşit düzeyde endişeli sayılmaz ancak hepsinin tedbirli olduğu kesin.
Oy ve Ötesi’nden teyit uygulaması
İlk kez 2014 yerel seçimlerinde bir araya gelen vatandaşları sandık başlarında müşahit olmaya çağıran Oy ve Ötesi Derneği de bu kez akıllı telefonlar için “T3 Tutanak Gönder” isimli bir uygulama hazırladı. Sandık başında olanlar seçmenler, müşahit ve vatandaşlardan, bulundukları sandığın tutanakların fotoğraflarını çekerek bu uygulamaya yüklemelerini istiyor. Geçen Salı günü duyurulan uygulamayı şu ana kadar 50 binden fazya kişi cep telefonuna indirdi. Uygulama sayesinde Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) sonuçlarıyla kıyaslama mümkün olacak. Oy ve Ötesi’nin ne referandum kampanyasındaki iki kamp ile ne de siyasi partilerle ilişkisi var. Oy ve Ötesi, YSK tutanakları ile uyuşmazlık görmeleri halinde bunu kampanyanın tarafı olan siyasi partilerle paylaşıyorlar. Oy ve Ötesi Yönetim Kurulu üyesi Melek Demir, “Bu uygulamayı indiren herkesin ıslak imzalı tutanak fotoğrafını gönderebileceğini” belirtiyor.
AKP’de sandık kaygısı yok
AKP’nin Seçim Koordinasyon Merkezi Başkanı ve İstanbul milletvekili Yıldız Seferinoğlu ise sandık güvenliğine ilişkin bir kaygılarının olmadığını vurguluyor. Yıldız Seferinoğlu, olağanüstü halin de seçim güvenliği açısından olumsuz bir etki oluşmasını beklemediğini söylüyor. Seferinoğlu da sandık kurullarında yer alan partili görevlilerin yanı sıra parti adına o gün “bir hukuksuzluk, usulsüzlük olduğunda itiraz ve şikayetleri iletmeye yetkili müşahit kartlarıyla donattığımız her sandıktan en az bir, bazen iki müşahit arkadaşlarımız olacak” diyerek kendi organizasyonlarını nasıl yapacaklarını aktarıyor.
CHP tedbir alıyor
Bu referandum döneminde “Evet” ve “Hayır” kampanyalarını etkin şekilde yürüten partiler, sandık güvenliği konusunda aynı düzeyde kaygı taşımasalar da her biri gerekli önlemlerini alıyor gibi görünüyor. CHP’de seçim koordinasyonundan sorumlu Merkez Yürütme Kurulu üyesi Erdal Aksünger, öncelikle seçmen listelerini kontrol ederek işe başladıklarını, listeler kesinleştikten sonra ise sandık görevlilerini belirleyerek ve özellikle riskli gördükleri sandıklarda müşahitler görevlendirerek sandık güvenliği ile ilgili tedbir aldıklarını söylüyor.