Click Here!
      "Gerçekten" haber verir 31 Ekim 2007

Eski tarihli sayılar

Görüş, teklif ve
eleştirilerinizi
[email protected]
adresine bekliyoruz.
 

Ali FERŞADOĞLU

İstişâre nedir?



Çok sesliliği, çok görüşü ihtivâ eden meşveret, Müslümanların idâre, eğitim sistemi, hattâ ferd, âile ve cemiyet yapısında önemli yer işgal eder ve etmesi gereken bir fonksiyon icrâ eder. İslâm kültürü, ahlâkı ve terbiyesini alan bir mü’min, hayatının her safhasında, “meşveret”i esas alır ve almalı. Çünkü, İslâmın ana prensiplerindendir; âyet, hâdis ve Asr-ı Saadet’teki uygulamalarla sâbit bir hükümdür.

Şivar, meşvûre, meşvere, meşûre, kelimeleriyle ifâde edilen meşveret, “Danışıp işâret, yâni rey, görüş almak” demektir. Toplantı, meşveret yapan hey’ete “şûrâ” denir. Meşveret, birçok İslâm âlimince sünnet kabul edile gelmiştir.

Muâmelâtta, ferdî ve sosyal hayata dayalı bazı hükümler zaman, mekân ve şahıslara göre değişir. “Zamanın değişmesiyle ahkâm tahavvül eder” sözü, bu hakikati ifade eder. Kanaatimizce, “Ve işlerde onlarla istişâre et”1, “Onların aralarındaki işleri, istişâre iledir”2 âyetlerine dayanan Bediüzzaman’a göre meşveret, bu zamanda farz derecesinde bir vazifedir. Zira, zamanımızda hak ve hürriyetler, ilim ve alt dalları, meslekler, meşreplerin fevkalâde inkişaf etmesi, özünde katılım ve paylaşımı barındırdığındandır.

Öte yandan, kâinatın Hâlıkı, insanın yaratılışını anlatırken, meleklere, “Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım”3 diyerek onların düşüncelerini sorar. Elbette, Samed (hiçbir şeye muhtaç olmayan, her şeyin ona muhtaç olduğu) Âlim-i Mutlak’ın, meleklerle olan bu muhavereyi bildirmesinin en birinci sebeplerinden birisi meşveretin önemini anlatmaktır.

Peygamberimiz (asm), istişareyi emreden âyet-i kerimeye muhatap olduğu zaman, “Biliniz ki, Allah ve Resûlü müşâvereden herhalde müstağnîdirler. (Yâni, meşveret etmeye muhtaç değiller.) Allahu Teâlâ bunu benim ümmetime bir rahmet kıldı. Onlardan her kim istişare ederse, rüşdden, (olgunlaşma, akıldan) mahrum olmaz. Her kim de terk ederse hatadan kurtulmaz. İstişare eden bir kavim, herhalde işlerinin en doğrusuna muvaffak olur. İstişare eden pişman olmaz.” “İşlerde istihâre edenler, yani Allah’dan hayır dileyerek rızâsına muvafık hareket edenler zarar etmezler. İstişâre edenler de işin sonunda pişman olmazlar. İdâre-i maîşetinde isrâf etmeyip i’tidâl yolunu iltizâm edenler de fakr u zarurete düşmezler”4 buyurmuştur.

Peygamberimiz (asm), istişarenin içtimâî hayata getireceği huzur ve saadeti ifade için, “İdarecileriniz hayırlılarınızdan, zenginleriniz de cömertlerinizden olur ve işleriniz de aranızda istişare ile yürürse, yerin üstü sizin için yerin altından daha hayırlıdır” buyurur.

Peygamberimizin (asm), hakkında âyet, hüküm bulunmayan meselelerde ashâbıyla meşveret etmesi, insanların, uzmanların görüşlerine, fikirlerine ne derece önem verildiğini ve verilmesi gerektiğini fiilen gösterir.

Dipnotlar:

1- Âl-i İmran Sûresi: 159; 2- Şûrâ Sûresi: 38; 3- Bakara Sûresi: 30.; 4- Keşfü’l-Hafâ, 2/185.

31.10.2007

E-Posta: [email protected] [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (30.10.2007) - Bir ihtiyaç olan istişarenin esaslarını herkes öğrenmeli

  (29.10.2007) - Temel sosyal hastalığımız nedir?

  (27.10.2007) - Hizmet, tebliğ, katılım/meşveret, murakabe ve kontrol

  (25.10.2007) - Daire yapılanması ve sıkıntıların asıl kaynağı

  (24.10.2007) - İhlâsın harika maddî gücü

  (23.10.2007) - Ekonomik güç ve ihlâs

  (22.10.2007) - Gerilemenin sebepleri...

  (20.10.2007) - Şahs-ı mânevînin işini fertlerden beklemek

  (18.10.2007) - İşler şahs-ı mânevîye, istişare heyetine tevdî edilir

  (17.10.2007) - Başarısızlık liderin, şeref ve ganimet milletin! -2

 

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdurrahman ŞEN

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Davut ŞAHİN

  Faruk ÇAKIR

  Gökçe OK

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hülya KARTAL

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Hüseyin YILMAZ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  Kemal BENEK

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mahmut NEDİM

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Murat ÇİFTKAYA

  Mustafa ÖZCAN

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Raşit YÜCEL

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet Bayri FİDAN

  Sami CEBECİ

  Sena DEMİR

  Serdar MURAT

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yasemin Uçal ABDULLAH

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Zeynep GÜVENÇ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT


 Son Dakika Haberleri