|
Türk vatandaşlığının kazanılmasına ve kaybedilmesine dair usul ve esasları belirleyen; askerlik görevini yapmamayı ve izin almadan yabancı bir ülke vatandaşlığına geçmeyi Türk vatandaşlığını kaybetme nedenleri arasından çıkaran "Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı'', TBMM İçişleri Komisyonunda kabul edildi.
Tasarıya göre, doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılacak. Türkiye içinde veya dışında Türk vatandaşı evli ana ve babadan doğan çocuk, Türk vatandaşı anne veya babadan evlilik içi veya dışı doğan çocuk, soy bağı kurulmasını sağlayan usul ve esasların yerine getirilmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanacak.
Türkiye'de doğan ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşı olacak. Türkiye'de bulunmuş çocuk, aksi sabit olmadıkça Türkiye'de doğmuş sayılacak.
Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılmasıyla gerçekleşecek. Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, kanunda belirtilen şartları taşıması halinde, yetkili makam kararıyla bu hakkı elde edebilecek. Ancak aranan şartları taşımak, vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamayacak. Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Bakanlar Kurulu kararıyla, Türk vatandaşlığını kaybedenler Bakanlık kararıyla, milli güvenlik bakımından engel oluşturacak bir halinin bulunmaması ve Türkiye'de 3 yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilecek.
VİCDANİ REDÇİLER VATANDAŞ KALACAK
Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenler, milli güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam edecek.
Yabancı bir devlette Türkiye'nin menfaatlerine uymayan herhangi bir hizmette bulunup da bu görevi bırakmaları kendilerine bildirilmesine rağmen bırakmayanlar; Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin her türlü hizmetinde Bakanlar Kurulunun izni olmaksızın kendi istekleriyle çalışmaya devam edenler; izin almaksızın yabancı bir devlet hizmetinde gönüllü olarak askerlik yapanlar; Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlığı kaybedecek. Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi, Bakanlar Kurulu kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girecek. İzin almaksızın kendi istekleriyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananlar, yurtdışında bulunup da muvazzaf askerlik görevini yapmak veya Türkiye'de savaş ilanı üzerine, yurtdışında bulunup da yurt savunmasına katılmak için yetkili kılınmış makamlar tarafından usulen yapılacak çağrıya mazeretsiz olarak 3 ay içinde icabet etmeyenler, sevk sırasında veya kıtalarına katıldıktan sonra yurtdışına kaçıp kanuni süre içinde dönmeyenler, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla, Türkiye'de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlar Kurulu kararıyla yeniden Türk vatandaşlığına alınabilecek.
Silahlı kuvvetler mensupları ile askerlik görevini yapmakta olanlardan görev, izin, hava değişimi veya tedavi için yurtdışında bulunup da süresi bittiği halde mazeretsiz olarak 3 ay içinde geri dönmeyenler de bu hükümden yararlanacak. Böylece askerlik görevini yapmayanlar ile izin almadan yabancı bir ülke vatandaşlığına geçenlerin Türk vatandaşlığının kaybettirilmesi uygulamasına son verilecek.
İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Türkiye'de ve dünyada sosyal ve ekonomik alanda meydana gelen çok hızlı gelişme ve değişmeler sonucunda, Türk vatandaşlığının kazanılması ve kaybı işlemlerini azaltmak, uygulamada görülen gereksiz formaliteleri ortadan kaldırmanın zorunlu hale geldiğini, bu nedenle kanunda değişiklik yapmak istediklerini bildirdi. Bakan Atalay, Türk Vatandaşlığı Kanunun; devlet ile vatandaşlar arasında, vatandaşlık hukukunu düzenleyen temel kanun olduğunu söyledi.
Atalay, Anayasaya göre vatandaşlığın, kanunun gösterdiği şartlarda kazanılacağı ve ancak kanunda belirtilecek hallerde kaybedileceğinin öngörüldüğünü belirtti.
| 
