Mimsiz medeniyetin getirdiği bazı uygulamalar ile dünya mülevves olmuştur. Bütün mevcudatı “birer munis hizmetkâr ve birer dost memur”1 olmaktan çıkarıp, “ruhsuz ve ecnebi” derekesine indirmekle hatt-ı muvasalayı ortadan kaldırmıştır.
Tabiatı, sömürülmesi gereken sonsuz bir kaynak olarak gören bu anlayış, kısa bir süre sonra sadece tabiatı değil, bir çok kıt’a ve milletleri de sömürmeye ve tabiî kaynaklarını yağmalamaya başlamıştır. Daha da ileri gidilerek “Kendi menfaati için insan âlemine ateş veren hodgam”2 konumuna düşmüştür. Bugün dünyada devam eden savaşları bu hasta ruh devam ettirmektedir. Dün Bosna’yı, Irak ve Afganistan’ı bombalayanlar bugün de Gazze’yi bombalıyor. “Çöl ayısı” lâkaplı komutan Körfez Savaşı sırasında Irak’a 88 bin ton bomba atmıştı. Bugün de Gazze’de savaş sonrası 600 bin ton zehirli moloz temizlenmeyi bekliyor.3 “İmal edilen her tabanca, denize indirilen her savaş gemisi, atılan her roket, nihaî analizde, acıktığı halde doyurulamayanlardan, üşüdüğü halde giydirilemeyenlerden çalınmış demektir.”4
Silâh ve savaş bu asrın ihtiyacına yakışmıyor. İnsanlar bedevilikten çıkalı asırlar oldu, ama bu kötü alışkanlıklarından henüz vazgeçmiş değil. Halen ekinleri ve nesilleri yok etmek için uğraşan bir ruh yaşamaktadır. Bu ruh terbiye edilmedikçe insanlık çok ıztıraplar çekeceğe benzer. İşte bu ruhun bir tezahürü olarak aşırı bir tüketim sistemi bütün insanlara telkin edilmektedir. Dünyayı tüketen topluluklar oluşmaktadır. ABD bunlardan bir tanesi. Bir araştırmaya göre bir ABD’li dünya ortalamasına oranla 4 kat fazla enerji ve 3 kat fazla su harcıyor. Bir kişinin çöpü ortalamadan 2 kat fazla. Bir ABD’li yılda bin 682 metreküp su tüketiyor. ABD, hayat tarzıyla, boğaz düşkünü halkıyla, tabiî kaynakları tüketimiyle “süper beden” bir ülke haline geldi. Amerikan halkı dünyanın tabiî kaynaklarını hızla tüketiyor. ABD nüfusu dünyanın yüzde 5’ini oluşturuyor. Ancak küresel enerji tüketiminin 23’ü, kâğıt tüketiminin yüzde 28’i, et tüketiminin ise yüzde 15’i bu ülkede gerçekleşiyor. Bir ABD’li günde 2,5 kiloluk çöp üretiyor. 1 kişi için dünya ortalaması 400 gram. Dünyadaki motorlu araçların yüzde 37’si ABD’de. 24 milyonu aşırı benzin tüketen cipler. Dünya’da üretilen her 7 varil petrolün 1 varilini Amerikalı sürücüler tüketmektedir. Kişi başına düşen karbondioksit üretimi 19.8 ton.
Dünya ortalaması 3.9 ton. ABD’liler yılda 58 milyar adet hamburger tüketiyor. Bu bütün dünyadaki hamburger tüketiminden fazla. 54 milyon obez bulunan ABD’de yılda 300 bin kişi obeziteye bağlı sebeplerle ölüyor.5
Bu problemlerin çaresi dünyayı bir misafirhane ve varlıkları da hizmetimize sunulan birer emanet şeklinde algılamaktadır.
Dipnotlar:
1- Sözler, 23
2- Kastamonu Lâhikası, s. 80
3- Yeni Asya, 12/2/2009
4- Eisenhover;
5- İndepent, 11/10/ 2006, Victoria Markham
04.03.2009
E-Posta:
[email protected]
|
