Eski tarihli sayılar
|
H.İbrahim CAN |
|
Asyalı liderlerin İstanbul zirvesi biterken |
 |
|
Asya’nın on dokuz lideri İstanbul’da toplandı. Asya’da İşbirliği ve Güven Arttırıcı Önlemler Konferansı vesilesiyle bir araya gelen liderler Asya’nın sorunlarını tartıştılar. Bu arada güzel ikili görüşmeler gerçekleştirildi. Türkiye için en önemli gelişmelerden birisi Azerbaycan ile yapılan doğal gaz anlaşması oldu. Eskiye göre daha yüksek fiyattan da olsa, doğal gaz temin edilmesi, Türkiye’nin Nabucco projesindeki yerini sağlamlaştırması açısından önemliydi. Ayrıca Türkiye bu toplantıda Konferansın dönem başkanlığını üstleniyor. Bu toplantının zamanlaması, Gazze konvoyu saldırısı ile dünya gündemine oturan Türkiye açısından önemliydi. Dünya kamuoyu on dokuz ülke liderini ülkesinde toplayan, bölgesinin liderliğinde önemli adımlar atan bir ülke gördü karşısında. 2002 yılında Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in önerisi ile kurulan CICA (Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia), Asya ülkeleri arasında işbirliğinin arttırılması yoluyla, barış, güvenlik ve istikrarın geliştirilmesini ve üye devletler arasında güven arttırıcı tedbirler alınmasını amaçlıyor. Türkiye’nin dönem başkanlığında bu platform, özellikle Pakistan-Hindistan anlaşmazlığının çözümü, Afganistan sorununun çözümü, üyeler arasında karşılıklı ekonomik, kültürel ve siyasal ilişkileri geliştirici projelerin uygulanması için kullanılabilir. Özellikle de Batılı ülkelerin cirit attığı, Asyalı görünümlü Batı şirketlerinin ekonomiyi kontrol ettiği yıldızı parlayan Asya ülkelerinin, kendi içlerindeki işbirliği ve dayanışma yoluyla, ayrı bir güç oluşturması yönünde gayret gösterilmesi yararlı olacaktır. Ayrıca Asya’da hem kendi içlerinde, hem de dışarıya karşı güvenlik konularında birlikte hareketi ve sorunların çözülmesini sağlayabilecek, sınır aşan suçlarda istihbarat ve operasyonel işbirliğine imkân verecek, bölgedeki çatışmalarda barış gücü rolü de oynayabilecek, NATO benzeri bir güvenlik yapılanmasının ilk adımlarına Türkiye’nin öncülük etmesi sağlanabilir. Hindistan ve Pakistan ile Kuzey Kore’nin nükleer silâhlanmasının durdurulması, Asya’nın dünyanın uyuşturucu ve insan kaçakçılığı fabrikası olmaktan çıkarılması, tabiî afetler ve yoksulluk gibi temel sorunların çözümünde bölge içi işbirliğinin sağlanması, CİCA’nın bundan sonra katkıda bulunabileceği önemli alanlardır. Peki, CICA üyeleri böyle bir işbirliğine sıcak bakar mı? Şu anki haliyle büyük adımlar atılmasına imkân verecek bir hava maalesef bulunmamaktadır. Rusya, bölgede ABD ile güç kavgası yapıyor; Pakistan-Hindistan gerginliği bir türlü bitmiyor. Afganistan savaşı Pakistan’ı da yakarak ve derinleşerek sürüyor. Çin, dizginleri elinde olmayan bir devin üzerinde dengede durmaya çalışıyor. İran, Azerbaycan, Kazakistan kendilerine özgü sorunlarla savaşıyor. Hepsinden önemlisi de üyeler arasında ortak bir güven havası doğuracak atmosfer oluşmuş değil. Ama bütün bunlar aşılamaz sorunlar değildir. Türkiye, bölgesinde Rusya, Suriye, İran ve Türkî cumhuriyetlerle kurduğu dengeli ilişkileriyle, katalizör görevini üstlenebilir. Ayrıca Konferansa üye olmayan Asya ülkelerinin de katılımı, bölgedeki diğer benzeri platformlarla birlikte çalışma imkânlarının araştırılması önemli adımlar olacaktır. Konferansın dönem başkanlığının ülkemize ve Asya’ya hayırlı olmasını diliyor, CICA’nın önümüzdeki dönemde gerçek bir bölgesel unsur olarak ortaya çıkmasını temenni ediyoruz. 09.06.2010 E-Posta: [email protected] |
|
|
