Divan, Lüksemburg’da kurulmuştur. Lahey’de bulunan Uluslararası Adalet Divanı, Strazburg’ta bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Uluslararası Ceza Mahkemesi ile birlikte uluslararası yargı yetkisi bulunan en önemli yargı organlarındandır.

AB Hukukunun uygulandığı üye ülkelerin her birinden bir yargıç seçilmek sureti ile oluşmaktadır.  Her davada daire üyelerinden biri Raportör olarak görev almaktadır. Ancak dava kendi ülkesiyle ilgiliyse o ülke adına divanda bulunan yargıç raportör olarak görev yapamamaktadır.

Çok dilli mahkeme

Divan yargıçlarının bağımsızlıkları güvence altına alınmıştır. Müzakereler gizlidir ve açıklanmaz, kararlar çoğunluk oyuna göre oluşmaktadır.

Adalet Divanı çok dilli bir kurumdur ve üye devletlerin dilini ve kendi özel hukuk sistemlerini kesin olarak gözetmektedir. Her bir üye devletin kendi dili ve özel hukuk sistemi olması nedeniyle Divan çok dilli bir kurum olarak yapılandırılmıştır. Mahkemenin “çok dillilik ilkesi” dünyada başka hiçbir mahkemede bulunmamaktadır. 

Uygulamada birlik sağlamak

AB Adalet Divanının temel amacı, AB hukukunun Birlik içerisinde her yerde aynı şekilde yorumlanmasını ve uygulanmasını sağlamaktır. Divan, Birlik hukukunun yorumlanmasında ve uygulanmasında hukuka saygıyı sağlama, ulusal hukuk düzenleri ile AB hukuk düzeni arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi, hukuki denetim, yorum, uyuşmazlık çözme, hukuk oluşturma ve boşluk doldurma işlevlerini yerine getirmektedir. Divan’a başvuru hakkı sadece yerel mahkemelere tanınmış olup, yerel mahkemelerde davayı açan kişilerin veya davalıların Adalet Divanı’na başvurma hakları yoktur. 

AB Adalet Divanının Yetkileri

Adalet Divanı içerisinde Genel Mahkeme; üye devletler, AB kurumları veya Avrupa Merkez Bankasının davacı olarak yer aldığı davalara, ilk derece mahkemesi olarak bakmaya yetkilidir. Genel mahkeme tarafından verilen kararlar; hukuki meselelerle sınırlı olmak kaydıyla Statü’de öngörülen sınırlamalar ve şartlar dahilinde Adalet Divanında temyiz edilebilir. 

Genel Mahkeme, ihtisas mahkemelerinin kararlarına karşı açılan davalara bakmaya yetkilidir. Genel Mahkeme tarafından bu kapsamda verilen kararlar, Statü’de öngörülen şartlar ve sınırlamalar dahilinde, istisnai olarak Adalet Divanı tarafından yeniden incelenebilir. 

AB Adalet Divanı, AB kurumlarının eylemlerinin yasallığını ve üye devletlerin antlaşmalar kapsamındaki yükümlülüklere uyup uymadıklarını denetleyerek AB hukukunun yorumlanması işini yapmaktadır.

Adalet Divanına sorular

Adalet Divanı aynı zamanda AB hukukunu uygulayan ulusal mahkemelerle de bağlantılı  çalışmaktadır. AB hukukuyla bir şekilde ilgisi olan bir uyuşmazlık üzerinde karar vermesi istenen herhangi bir ulusal mahkeme, ön hukuki kararlar için Adalet Divanına sorular yöneltebilmektedir.

Divan, AB hukukunun bir hükmünün hukukiliğini gözden geçirmekte ya da yorumlamaktadır. AB mevzuatının vatandaşlara günlük hayatlarının değişik alanlarında tanımış olduğu hakları korumak suretiyle; Avrupa yurttaşlarına hukuka uygun bir yaşam alanı oluşturulması konusunda Divan içtihatlar geliştirmektedir.

(Kaynak Linki : https://hukukbook.com/ avrupa-birligi-adalet-divani/ )