Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, bugün Somali Dışişleri Bakanı Abdüsselam Abdi Ali, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Cibuti Dışişleri Bakanı Abdulkadir Hüseyin Ömer ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

Açıklamaya göre görüşmelerde, İsrail'in Somaliland bölgesinin bağımsızlığını tanıyan kararının tamamen reddedildiği ve kınandığı belirtilerek, Somali'nin birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğüne tam destek vurgusu yapıldı.

Somali'nin egemenliğini ihlal edecek veya ülkedeki istikrarın temellerini sarsacak her türlü tek taraflı eylemin reddedildiği, Somali devletinin meşru kurumlarının desteklendiği ve Somali devletinin birliğine aykırı paralel oluşumlar dayatma girişimlerinin reddedildiği kaydedildi.

Bir devletin topraklarının bazı bölümlerinin bağımsızlığının tanınmasının tehlikeli bir emsal teşkil ettiği ve uluslararası barış ile güvenliğe, uluslararası hukukun yerleşik ilkelerine ve Birleşmiş Milletler Şartı'na karşı tehdit oluşturduğu belirtildi.

Devletlerin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygının uluslararası düzenin istikrarının temel direği olduğu ve hiçbir bahane altında tehlikeye atılamayacağı veya göz ardı edilemeyeceği, ayrıca uluslararası meşruiyete aykırı ve güvenlik, istikrar ve kalkınmayı sağlama fırsatlarını baltalayan yeni bir gerçeklik dayatma veya paralel oluşumlar yaratma girişimlerinin reddedildiği teyit edildi.

Öte yandan KİK Genel Sekreteri Casim Muhammed el-Budeyvi de yayımladığı açıklamada, İsrail'in Somaliland bölgesinin bağımsızlığını tanıyan kararını şiddetle kınadığını ve reddettiğini ifade etti.

Budeyvi, İsrail'in bu eyleminin uluslararası hukuk ilkelerine yönelik ciddi bir tecavüz ve Somali'nin egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün açık ihlali olduğunu vurguladı.

KİK Genel Sekreteri, söz konusu tanımanın, Afrika Boynuzu bölgesindeki istikrarın temellerini sarsacak ve bölgedeki uluslararası barış ve güvenliği güçlendirmeyi amaçlayan bölgesel ve uluslararası çabalara aykırı olarak daha fazla gerilim ve çatışmaya yol açacak tehlikeli bir emsal teşkil ettiğini belirtti.

Budeyvi, KİK ülkelerinin, Somali'nin güvenliğini, istikrarını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü destekleyecek her konuda Mogadişu yönetiminin yanında yer aldığını belirtti.

Uluslararası topluma, İsrail'in uluslararası meşruiyeti zayıflatmayı ve uluslararası uzlaşmaya ve BM kararlarına aykırı siyasi gerçekleri dayatmayı amaçlayan icraatlarını reddetmeleri çağrısı yapan Budeyvi, devletlerin güvenliğini istikrarsızlaştıracak veya ulusal birliklerine zarar verecek herhangi bir oluşumun veya eylemin tanınmaması gerektiğini kaydetti.

Arap Birliği'nden sert tepki

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ise, yaptığı yazılı açıklamada, İsrail'in söz konusu kararının "kabul edilemez" olduğunu belirtti.

İsrail’in bu adımını "uluslararası hukukun açık ihlali" olarak nitelendiren Ebu Gayt, bunun devletlerin egemenliği ve toprak bütünlüğü ilkesine aykırı olduğunu vurguladı.

Ebu Gayt, tek taraflı tanıma girişimlerinin Somali’nin iç işlerine müdahale anlamına geldiğini ve tehlikeli bir emsal oluşturduğunu ifade etti.

İsrail’in Filistin halkına ve bölge ülkelerine yönelik ihlallerine dikkati çeken Ebu Gayt, şunları kaydetti:

"Tel Aviv yönetimi bu kararla bir Arap ve Afrika ülkesi olan Somali’nin egemenliğini hedef almakla kalmayıp, bazı üçüncü taraflarla birlikte bölgenin istikrarını zedelemeye yönelik adımlar atıyor."

Suudi Arabistan: İsrail'in Somaliland'ı tanıması, tek taraflı ayrılıkçı fiilleri güçlendiriyor

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada da, Somali'nin egemenliğine, birliğine ve toprak bütünlüğüne tam destek verildiği bildirildi.

İsrail ile Somaliland bölgesi arasındaki karşılıklı tanıma bildirisinin, uluslararası hukuku ihlal eden tek taraflı ayrılıkçı fiilleri güçlendirdiği kaydedildi.

Açıklamada, Somali'nin birliği aleyhinde paralel oluşumlar dayatma girişimlerinin reddedildiği vurgulandı.

Filistin: İsrail'in Somaliland'i tanıması bölge ve Arap ülkelerinin güvenliği için bir tehdittir

Filistin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Filistin'in Somali'nin birliğine, egemenliğine ve siyasi bağımsızlığına tam desteği ifade edildi.

İsrail'in Somaliland'i tanıması ve ayrılıkçılığı destekleyen, Somali'nin egemenliğini ve birliğini ihlal eden, istikrarını zayıflatan her türlü adımın reddedildiği açıklamada, söz konusu tanımanın, "başta Orta Doğu ve Arap ülkelerinin güvenliği olmak üzere İsrail'in sömürgeci bir güç olarak uluslararası barışı ve güvenliği baltalama girişimlerinin bir parçası" olduğuna dikkati çekildi.

Açıklamada, tanımanın bölgesel bir tehdit oluşturduğu ve bölgeyi istikrarsızlık içinde tutmayı sürdürdüğü kaydedilerek, "İsrail, özellikle Gazze Şeridi'ndekiler olmak üzere Filistin halkını yerinden etmek için Somaliland'i bir hedef ülke olarak kullandı." ifadesi kullanıldı.

İsrail, bugün, Somali'den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan eden Somaliland'ı "bağımsız bir ülke" olarak tanıdığını duyurmuştu.

Türkiye, İsrail'in Somaliland bölgesinin "bağımsızlığını tanıma" kararını kınamıştı.

İsrail, Somaliland'ı tanıyan ilk ülke oldu.

Afrika Birliği, İsrail'in Somaliland'i tanıma kararını reddetti

Afrika Birliği'nden (AfB), yapılan yazılı açıklamada, "Somaliland'i bağımsız bir varlık olarak tanımayı amaçlayan her türlü girişim veya eylemin kesinlikle reddedildiği ve Somaliland'in Somali Federal Cumhuriyeti'nin ayrılmaz bir parçası olmaya devam ettiği hatırlatıldı.

Somali'nin birliğini, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü zayıflatmaya yönelik her türlü girişimin reddedildiği açıklamada, "Bu adım (İsrail'in Somaliland'i tanıması) Afrika Birliği'nin temel ilkelerine aykırıdır ve kıta genelinde barış ve istikrar için geniş kapsamlı sonuçlar doğuracak tehlikeli bir emsal oluşturma riski taşır." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, AfB'nin "Somali'nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne sarsılmaz bağlılığı ve Somali yetkililerinin barışı pekiştirme, devlet kurumlarını güçlendirme ve kapsayıcı yönetimi geliştirme çabalarına tam desteği" vurgulandı.

Somali'den İsrail'in Somaliland kararına sert tepki

Somali Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Somali’nin egemenliği, ulusal birliği ve toprak bütünlüğünün, Somali Federal Cumhuriyeti Geçici Anayasası, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Senedi’nde güvence altına alındığı vurgulandı.

İsrail’in Somali’nin kuzeyine ilişkin tanıma anlamına geldiği belirtilen adımının, Somali’nin egemenliğine yönelik hukuka aykırı bir girişim olduğu aktarılan açıklamada, bu adımın kesin bir dille reddedildiği kaydedildi.

Açıklamada, Somaliland'in, Somali Federal Cumhuriyeti’nin egemen topraklarının ayrılmaz ve devredilemez bir parçası olduğunun altı çizildi.

Somali’nin tek ve bölünmez bir egemen devlet olduğuna dikkati çekilen açıklamada, hiçbir dış aktörün ülkenin birliğini veya toprak yapısını değiştirme yetkisi ya da meşruiyetinin bulunmadığı ifade edildi.

Açıklamada, Somali’nin birliği, yönetimi ve anayasal düzenine ilişkin tüm meselelerin yalnızca Somali halkının yetkisinde olduğu, bu konuların ancak hukuka uygun ve barışçıl yollarla çözülebileceği vurgulandı.

Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkı başta olmak üzere meşru haklarına yönelik ilkesel desteğinin yinelendiği açıklamada, işgal ve zorla yerinden etme gibi uygulamalar reddedildi.

Açıklamada, Filistin halkının vatansız bırakılmasının kabul edilemez olduğu bildirildi.

Ülke toprakları üzerinde yabancı askeri üs kurulmasına veya ülkeyi vekalet savaşlarına sürükleyecek herhangi bir düzenlemeye izin verilmeyeceğine işaret edilen açıklamada, bu tür girişimlerin Afrika Boynuzu, Kızıldeniz ve Aden Körfezi çevresinde barış ve istikrarı tehdit ettiği, Eş-Şebab ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin bu durumdan faydalanabileceği uyarısında bulunuldu.

Açıklamada, uluslararası toplumla karşılıklı saygı ve uluslararası hukuka bağlılık temelinde ilişkileri sürdürme kararlılığı yinelendi.

Somali’de merkezi devlet yapısının 1991’den sonra zayıfladığı, bu dönemde Somaliland bölgesinin tek taraflı bağımsızlık ilan ettiği hatırlatılan açıklamada, ancak bu ilanın uluslararası toplum tarafından tanınmadığı kaydedildi.

AA