Demokrasi tehdit altında

Korona virüsü salgınının demokrasi açısından ciddi tehditler oluşturduğu belirtilen çağrıda, birçok hükümetin acil durumdan kaynaklanan gücünü, insan haklarını kısıtlayan ve devlet gözetimini arttıran icraatlere yönelttiğinin görüldüğü ifade edildi ve “Demokrasi tehdit altındadır” denildi. 

Sadece otoriter yönetimler yapmıyor

Çağrıda otoriter rejimlerin iktidardaki konum-larını sağlamlaştırmak için krizi  kullanmasının şaşırtıcı olmadığı, fakat bazı demokrasilerin yürürlüğe konan uygulamaların geri alınabilmesi için gereken tedbirleri almadan acil durum yetkilerini devreye soktuğu da belirtildi.

***

Salgın bahanesiyle demokrasi engelleniyor

Nobel Ödülü sahibi kişi ve kurumlar dahil 500’den fazla siyasi ve sivil isim, Covid-19 salgının demokrasiyi tehdit ettiği uyarısında bulunup demokrasiyi savunma çağrısı yaptı.

İsveç’in başşehri Stockholm merkezli IDEA ve ABD’nin başşehri Washington merkezli National Endowment for Democracy kurumlarının öncülüğünde 73 demokrasi savunucusu kurumun yanısıra dünya çapında 13 Nobel Ödülü sahibi ve 62 eski devlet ve hükümet başkanı da dahil olmak üzere çok sayıda önde gelen siyasi ve sivil ismin desteğini alan ‘Demokrasiyi Savunma Çağrısı’ başlıklı bir açık mektup yayınlandı. İmzacılar arasında Türkiye’den eski dışişleri bakanı Hikmet Çetin ve Birleşmiş Milletler (BM) Kadına Karşı Şiddet Özel Raportörü Prof. Yakın Ertürk de yer aldı. Corona virüsü salgınının demokrasi açısından ciddî tehditler oluşturduğu anlatılan mektupta birçok hükümetin acil durumdan kaynaklanan gücünü, sıklıkla yasal kısıtlamaları, kontrolleri ve dengeleri ve anayasal düzenin gerektirdiği zaman aralıklarını göz ardı ettiği ve böylece insan haklarını kısıtlayan ve devlet gözetimini artıran icraatlara yöneldiği ifade edildi. 

Demokrasi tehdit altında

Demokrasinin, başta azınlıklar ve savunmasız gruplar olmak üzere bütün vatandaşların haklarını koruduğunu, böylelikle küresel krizleri ele almak için en etkili sistem olduğunu belirtilen mektupta şöyle denildi: “Mevcut pandemi, demokrasi açısından müthiş boyutlarda bir küresel meydan okumayı temsil etmektedir. Dünyanın dört bir yanındaki otoriterler Covid-19 krizini, demokrasiyi zayıflıkla damgalamak ve demokrasinin son birkaç 10 yılda elde ettiği gözle görülür kazanımları tersine çevirmek için yeni bir siyasî savaş alanı olarak görmektedir. Demokrasi tehdit altındadır ve onu önemseyen insanlar, demokrasiyi savunma iradesini, disiplinini ve dayanışmayı talep etmelidir. Mevzu bahis olan, her yerde insanların özgürlüğü, sağlığı ve haysiyetidir.” 

Sorun sadece otoriter yönetimler değil

Diken’in haberine göre, mektupta, otoriter rejimlerin iktidardaki konumlarını sağlamlaştırmak için krizi kullanmasının şaşırtıcı olmadığı, fakat bazı demokrasilerin yürürlüğe konan uygulamaların geri alınabilmesi için gereken önlemleri almadan acil durum yetkilerini devreye soktuğu da belirtildi. National Endowment for Democracy Başkanı Carl Gershman, ‘bu eşsiz dayanışma örneğinin, demokrasinin tehdit altında olmakla birlikte ne kadar dirençli olduğunu da gösteren bir işaret olduğunu’ söyledi. Uluslararası IDEA Genel Sekreteri Kevin Casas-Zamora şu ifadeleri kullandı: “Şimdi hepimizin demokrasiyi savunmak için bir arada durması gereken zamandır. Neyin tehlike altında olduğunu herkes açısından açıklığa kavuşturmak zorundayız. Otoriter eğilimi olan liderlerin kendi güçlerini artırmak ve haklarımızı kısıtlamak için bu ya da diğer krizleri kullanmalarına izin vermeyeceğiz. Oy sandığında, medyada veya sokaklarda demokrasiyi savunmalıyız.”