Türkiye’de birçok kurum ve kuruluşta, 4207 ve 5727 sayılı yasa mucibince, halk tabiriyle “zararlı alışkanlıklar” üzerine okullarda dilimizin döndüğü kadar, elimizdeki hergün değişen ve gelişen belgelerle genç kuşaklara muhatap olmaya ve onları kazanmaya çalışmaktayız.
Böyle bir mücadele azminin içinde bulunurken, son dönemlerde gerek Türkiye’de ve gerekse son gittiğim ve konferanslar verdiğim Hollanda’da “Nargile tiryakilerine“ aşırı derecede rastladım. Bu itibarla bir araştırmanın içine girdim ve sizlerle önemine binaen paylaşmak istedim. Bakın nasıl bir bomba ile karşı karşıyayız.
Evvelâ birkaç önemli tesbite bakalım. “Nargile dumanı, katran, karbon monoksit ve kanserojen maddeler içeriyor. Katran ve bir kısım ağır metalleri sigaradan bile daha fazla içerebileceği, Akciğer Kanseri ve Kalp Hastalıklarıyla bağı olduğu, gebeler tarafından içilmesinin düşük kilolu bebek doğumlarını netice verdiği, tütünün nargile şeklinde içiminin solunum fonksiyonları üzerinde önemli olumsuz etkileri bulunup gırtlak kanseri riskini arttırdığı ifade ediliyor. Gırtlak yollarında bazı problemlere yol açtığı ihtimali çok yüksek. 4-5 yıldır nargile içen ve sigara kullanmayan bir kaç insanın, sigara içenler gibi sabahları boğazlarında balgamla uyandığı, nefes alırken boğazında ‘gıcık’ oluştuğu ve doktorlar tarafından nargile kullanımının bırakılmasının tavsiye edildiği belirtilmiştir.” 1
İkinci tesbit ise; “nargilenin şişe, hortum, özellikle ağızlık bölümünün yetersiz temizlenmesi durumunda sağlık açısından bazı sakıncaları olabileceğini; marpuçların (ağızlık kısmı) hiçbir zaman yenilerinin verilmediğini ve bu durumun mikroorganizmaları taşıma yoluyla bulaşıcı hastalıklara dâvet çıkardığını belirtiyordu. Ve Batıdaki araştırmacılar da nargilenin bulaşıcı hastalıklara dâvetiye çıkardığında birleşmektedirler.” 2
Üçüncü tesbit: “Bir saatlik nargile kullanımında, alınan duman miktarı açısından yüz sigara içmeye eşdeğer olabileceğini belirtmiştir.” 3 Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) tesbitine göre ise; sigara dumanında 4 bin zehirli madde vardır. 20 yılda günde bir paket sigara içen kişinin ciğerlerinde 7 kg katran oluşmakta ve başta kanser olmak üzere pek çok hastalığa kapı açmaktadır. “Hacettepe Üniversitesi’nde yapılan çalışmalara göre, bir kerelik nargile içimi sonrasında alınan nikotin miktarının yaklaşık elli sigara içmeye bedel olduğu belirtiliyor.” 200 çekimlik bir nargile içiminin yüz sigaraya denk geldiği ayrıca açıklanmıştır.
Türkiye’de genç nüfus, genel nüfusun yüzde 40’ını oluşturuyor. Yalnız üniversite, lise ve dengi okullarda 20 milyon civarında gencimiz okumaktadır. Türkiye’de 25 milyon civarında sigara içilmekte. Günde 5 liralık paketle yılda yekûn tutar 45 milyar TL. Eski hesapla 45 katrilyon. TBMM tarihinin en güzel kararlarından biri 4207 ve 5727 sayılı yasaların hayata geçişi. Bu itibarla aynı meclis aynı duygularla bu yasaya “nargilenin açtığı derin yarayı” da koyup çok yerlerde yasaklamalıdır. Yeni Diyanet İşleri Başkanımız da Araf Sûresi 31. âyeti, “Yiyiniz içiniz, israf etmeyiniz. İsraf edenleri Allah sevmez” emr-i İlâhîsini 80 bin caminin hutbelerinden dinletmeli ve açıklatmalıdır. Türkiye’de yılda 400 bin kişinin öldüğü, bunun 200 bininin ölüm sebebinin sigara ve 40 bininin de duman altında kalmak olduğu açıklanmaktadır. Artık nargileyi düşünün ve düşünelim. Hele caddelerde, kaldırımlarda alenen ve insanları tahrik edercesine içmek esef verici bir manzaradır. ”Edep yahu”.
Dipnotlar:
1- H. Ü. Tıp Fak. H. Sağlığı Öğ. Üyesi ve Sigara Ulusal Komitesi Başkanı Prof. Dr. Nazmı Bilir. 2- Doç. Dr. Vehbi Altunçul (Basın). 3- Hacettepe Üniv. Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Uzm. Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Ahmet U. Demir.