Yeni gelişmelerle birlikte hayatımıza yeni kelimeler de girdi.
Koronavirüsü artık herkes tanıyor. Bununla birlikte küçük çaptaki salgınlara endemi, bir ülkeyi etkileyecek daha büyük salgınlara epidemi, dünyanın büyük bir bölümünü etkileyen salgınlara ise pandemi denildiğini öğrendik. Hem de bu kelimeleri değişik anlamıyla günlük hayatımızda kullanmaya bile başladık, ‘pandemik (küresel) dersler yapıyoruz’ gibi...
Tabi ‘sosyal mesafe’ ve ‘izole’ kavramlarını, sağlık açısından, birbirine giren insan topluluklarının pazar yeri, alış veriş mekânları ve toplu taşıma görüntülerinin ne dehşet olduğunu şimdi daha iyi anlıyoruz. İnsan onuruna yakışan bir hayat için herkese düşen ciddî işler olduğu anlaşılıyor.
Fıtrat, fıtrî olmayan şeyleri reddediyor. Gayr-i fıtrî hayat tokat yiyor. Şimdilerde insanlık İlâhî kuralları raflardan indirip yeniden inceliyor. Kul olanlar, kulluklarının dünyevi bir mükâfatına daha kavuşmanın mutluluğu içindeler. Temizlik ilk kez bu kadar dünyanın gündemine geldi; el temizliği, ağız temizliği, yüz temizliği ciddî ciddî konuşuldu, konuşuluyor, konuşulacak.
Benim zihnimi meşgul eden ise, ‘bu ‘izole’ sadece maddî boyutta mı kalacak?’ Yani tamam adamdan fizikî olarak uzak duruyorsun, peki ya onun hakkında gıybetin, iftiranın izolesi yapılmamışsa, o zaman sadece fizikî olarak o insandan uzak durmuş olmak, maddî bir virüs kapmamak olarak mı kalacak? Maddî hukuk önemli de manevî hukuk değil mi?
Sanki gerçek izole, ruhumuzu, aklımızı, kalbimizi, nefsimizi onların varlık nedenlerini ortadan kaldıran, yaratılış maksatlarını çiğneyen kural dışılıklara mesafe koymakla tamamlanacak gibi. Yoksa kaldığımız yerden gürültü, patırtı devam edecek demektir.
Fizikî izole olduğumuz kişi ile hak ve hukuk gaspları sürüyorsa, gıybet devam ediyorsa, suizanna ara verilmemişse, o zaman bu izolasyon korumaz, kirletmeye devam eder. Maddî temizlik gibi manevisi de gerekli bence. İnsanların maddeten de manen de elinden, dilinden emin olmak gerekiyor.
‘Gıybetten izole’ yasası çıkar mı bilmem ama sanki insanlık korona mesajını ıskalıyor. Oysa önce manevî kirlenme maddî hayatı kirletiyor.