25 Haziran 2009 ASYA'NIN BAHTININ MİFTAHI , MEŞVERET VE ŞÛRÂDIR İletişim Künye Abonelik Reklam Bugünkü YeniAsya!

Eski tarihli sayılar

Günün Karikatürü
Dergilerimiz

H. İbrahim CAN

Kırgız Meclisi'nin kapatamadığı manas üssü kaç para


A+ | A-

Uçağımız Bişkek’teki Manas Havaalanına inip pistte ilerlerken bir anda kendimi işgal edilmiş bir ülkede hissettim. Havaalanının her yanı Amerikan Hava Kuvvetleri uçaklarıyla doluydu. Onlarca uçak tan ağarırken daha da heybetli görünüyordu.

Şaşırmıştım. Eski bir Sovyet bloğu ülkesi Kırgızistan’da Amerikan uçaklarını görmek tuhaf gelmişti. Sonra bu uçakların aynı havaalanını kullanan Amerika’nın Manas Havaüssünün uçakları olduğunu öğrendim.

2001 yılı Aralık ayında Amerika’nın Afganistan’daki operasyonlarını desteklemek için kurulmuştu. Sonrasında NATO uçakları da ISAF’a destek amacıyla bu üssü kullanmaya başladı. O tarihten itibaren ayda ortalama 15 bin asker ve 500 ton kargo bu üs üzerinden Afganistan’a götürüldü ya da getirildi.

Rusya ve Çin 2005 yılından itibaren bu üssün kapatılması için bastırmaya başladı. Manas eski Sovyetler birliği ülkelerinde Amerika ile Rusya arasındaki nüfuz savaşının odak noktası haline geldi.

Bu yılın şubat ayında Kırgızistan Cumhurbaşkanı Bakiyev, Amerika ile yeni kira miktarı konusunda anlaşamadıkları için üssü kapatacaklarını açıkladı. 19 Şubat’ta da parlamento kapatma kararı aldı. Altı ay içinde üs boşaltılacaktı. İşin ilginç tarafı Kırgızistan parlamentosunun bu kararı Rusya’nın Kırgızistan’a 2 milyar dolar mali yardım yapacağını açıklamasından hemen sonra gelmişti.

Ancak geçen Salı günü hükümet, üssün kapatılmayacağını, kullanımının sınırlanacağını açıkladı. Varılan anlaşmaya göre Amerika bu üssü Afganistan’daki NATO güçlerine tedarik sağlamak için kullanabilecekti. Kira da yükseltilmişti.

Bazı haberlere göre Kırgızistan yalnızca askerî olmayan lojistik malzemelerinin nakli için bu üssün kullanılmasına izin verecekti. Üste ne kadar Amerikan askerinin kalmasına izin verileceği ise belli değil.

Manas üssünün mecliste neredeyse oybirliğiyle kapatılma kararı alınmasına rağmen, açık kalmasına izin verilmesi, bu bölgedeki ülkelere ilişkin birkaç gerçeği ortaya koyması bakımından önemli.

Birincisi; bu bölgedeki ülkelerde demokrasi, parlamento, seçimler gibi kavramlar batı ülkelerindeki anlamları taşımıyor. Çoğu zaman içi boş kavramlardan ibarettir. Lider ve çevresi ülkeyi yönetir.

İkincisi; Amerika’nın Hazar petrolü ve enerji yollarına duyduğu ilgi, Türkî cumhuriyetlerinde etkinliğini artırma çabalarını yoğunlaştırmasına sebep olmaktadır. Rusya ise hemen hemen hepsinde eski Sovyetler Birliği döneminde iyi birer komünist olarak yetiştirilen liderlerin yönetimde olmasını, bu bölgedeki nüfuzunu kaybetmemek için kullanma çabası içinde.

Üçüncüsü; NATO, ISAF, Uluslararası Görev Gücü gibi kavramlar, Asya’da aslında ABD’nin kendi operasyonlarını kamufle etmek için kullandığı yapılara dönüşmektedir.

Bir çok ortak değerimiz bulunan Kırgızistan’ın ekonomik sıkıntıları, eski dönemden kalma yönetim zafiyetleri, halkın üzerinde komünizm döneminden kalma dinî ve kültürel yozlaşmanın izlerinin henüz tamamen silinememiş olması, bu ülkeyi kendi kararlarını alabilecek güçlü bir konuma gelmekten alıkoymaktadır.

Ülkemizin atayurdunun bir parçası olan Kırgızistan’la daha fazla işbirliğine gitmesi, TİKA aracılığıyla bu ülkede yürütülen çalışmaların artırılmasının yararlı olacağı kanaatindeyiz.

25.06.2009

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (24.06.2009) - İnguş Cumhuriyetinde neler oluyor?

  (23.06.2009) - İran’da yeni bir devrim süreci mi yaşanacak?

  (22.06.2009) - ABD, Irak'tan Türkiye üzerinden çekilecek!

  (21.06.2009) - Kalbinizi koruyacak on besin!

  (20.06.2009) - İsrail'in, nükleer gücüne kim dur diyecek?

  (19.06.2009) - Güvenlik Konseyi’nde Rusya vetosu: Şimdi ne olacak?

  (18.06.2009) - Bric: Rusya öncülüğünde yeni dünya ekonomik düzeni

  (17.06.2009) - Guantanamo’daki Uygurlara kim sahip çıkacak?

  (16.06.2009) - İran’da protestolar nereye varacak?

  (15.06.2009) - 1 Ronaldo = 8,9 milyon yoksul!

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdullah ERAÇIKBAŞ

  Ahmet ARICAN

  Ahmet DURSUN

  Ahmet ÖZDEMİR

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Atike ÖZER

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Elmira AKHMETOVA

  Fahri UTKAN

  Faruk ÇAKIR

  Fatma Nur ZENGİN

  Gökçe OK

  Gültekin AVCI

  H. Hüseyin KEMAL

  H. İbrahim CAN

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Kadir AKBAŞ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mehmet C. GÖKÇE

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Mehtap YILDIRIM

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Osman GÖKMEN

  Osman ZENGİN

  Raşit YÜCEL

  Recep TAŞCI

  Rifat OKYAY

  Robert MİRANDA

  Ruhan ASYA

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet BAYRİ

  Saadet TOPUZ

  Said HAFIZOĞLU

  Sami CEBECİ

  Selim GÜNDÜZALP

  Semra ULAŞ

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Umut YAVUZ

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Ümit KIZILTEPE

  İbrahim KAYGUSUZ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  İsmail TEZER

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT

Gazetemiz İmtiyaz Sahibi Mehmet Kutlular’ın STV Haber’deki programını izlemek için tıklayın.
Dergilerimize abone olmak için tıklayın.
Hava Durumu
Yeni Asya Gazetesi, Yeni Asya Medya Grubu Yayın Organıdır.