Çin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde “eğitim merkezi” adı altında faaliyet gösteren kamplardaki Uygur Türklerini çalıştırmak için ülkenin çeşitli yerlerindeki fabrikalara göndermeye hazırlanıyor. Söz konusu adımın kamplarda eğitimlerini tamamlayan on binlerce Uygur Türküne yönelik planlanan işe yerleştirme programının bir parçası olduğu belirtildi. Kovid-19’un ülke ekonomisi üzerindeki yıkıcı etkisine rağmen, Çin’in bu adımla tartışmalı kamplardaki politikasının başarısını göstermeyi amaçladığı kaydedildi. Bu kapsamda, çalıştırılmak üzere Çin’in yüksek teknoloji üretim merkezi olan Shenzhen şehrine 50 bin, Shaoguan şehrine ise 30 binden fazla kişinin gönderileceği aktarıldı.

Uygurların İbadet etmeleri de yasak   

Avustralya’da bulunan düşünce kuruluşu Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü’nün (ASPI) yayımladığı raporda, Çin’in 2017-2019 yıllarında da 80 binden fazla Uygur Türkünü fabrikalarda çalışmaları için zorla gönderdiği ortaya konuldu.  Raporda, işe yerleştirme programının “Çin’in azınlık vatandaşlarını hedef alan yeniden yapılandırma kampanyasının bir parçası” olduğu vurgulandı. Kamplardan gelen Uygur Türklerinin mesai saatleri dışında da sürekli gözetim altında tutulduğunun belirtildiği raporda, zorunlu olarak kaldıkları yatakhanelerde “ortak dil” kabul edilen Mandarin (Putonghua) lehçesi dersleri ve ideolojik eğitim aldıklarına yer verildi. Öte yandan, işe yerleştirilen Uygur Türklerinin ibadet etmelerinin yasak olduğu bilgisi de paylaşıldı. 

Tartışmalı Kamplar

Çin’de son yıllardaki Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlâller uluslar arası kamuoyu tarafından eleştiriliyor. Pekin’in “meslekî eğitim merkezleri” olarak adlandırdığı ancak uluslar arası kamuoyunun “yeniden eğitim kampları” şeklinde tanımladığı yerlerde Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre en az 1 milyon Uygur Türkü kendi rızası dışında tutuluyor. Çin’in, bölgede yaşayan Müslüman Uygurlara, Çince dil eğitimi ile meslekî ve kültürel kurslar verdiğini öne sürdüğü kampların durumu hakkında net verileri paylaşmaması, uluslar arası kamuoyunda derin kaygılara yol açıyor.   

AA