Click Here!
      "Gerçekten" haber verir 16 Kasım 2007

Eski tarihli sayılar

Görüş, teklif ve
eleştirilerinizi
[email protected]
adresine bekliyoruz.
 

Halil USLU

Tebrizli Şems



Tebrizli Şems Hazretleri 1185 yılında dünyaya gelmiştir. Asıl ismi Mevlânâ Muhammed’dir. Melikdad oğlu Ali adında bir zatın oğludur ve Azerî Türklerindendir. Din ilimlerini tahsilden sonra, genç yaşlarında Tebrizli Ebûbekir Sellaf’a mürid olmuş, ününü duyduğu bütün meşhur şeyhlerden feyz almaya çalışmış ve bu sebeple diyar diyar dolaşmıştır. Bu gezginliğinden dolayı kendisine “Şemseddin Perende” (Uçan Şemseddin) denilmiş, ayrıca Tebriz’de hakikat arifleri ona Kâmil-i Tebrizî adını vermişlerdir. Fakat Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî’nin ikamet ettiği aziz Konya’da ise Şems-i Tebrizî olarak yâd edilmiş ve öyle kalmıştır.

Şems-i Tebrizî her ne kadar bir derviş ve mütevazi bir mü’min olarak görünse de, çok mühim ve muhakkik bir âlim olduğu “hâl, etvâr ve ahlâkından” anlaşılmakta ve görülmektedir. Kendileri Kur’ân ilmi, kelâm, hukuk, hadis, Arapça, Farsça ve emsâli bütün medrese ilimlerini tahsil etmiş, icazet almış, kalbur üstü bir âlimdir. Kaldı ki “Makalat-ı Şems” eseri onun nasıl zülcenâheyn, yani zahirî ve batınî ilimleri bilen bir âlim olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca kendisi Şâfiî mezhebindendir.1

Hz. Mevlânâ ve Hz. Şems’i iyi tahlil edemeyenler, konuyu ve mevzuâtı bir aşure çorbasına çevirmektedirler. Hz. Mevlânâ’nın Hz. Şems’e olan bağlılığını, avare bir zata veya bir ümmiye, bir sufiye bende olduğunu söyleyenler, bir çıkmazın girdabına girerler. Çünkü, Şems-i Tebrizî Hazretleri yukarıdaki satırlarda da ifade edildiği gibi âlim ve fazıl bir ehl-i kerâmet ve ehl-i ilim. Başka tarzda telâkki etmek, Hz. Mevlânâ’yı da küçük düşürtür. Hz. Mevlânâ böyle harika bir zata bende olmuş.

Hz. Şems ile Hz. Mevlânâ’yı iyi anlamak için Kur’ân’ın sır kapılarını açmak ve Kur’ân-ı Hakîm’i iyi okumak lâzım. Kur’ân’daki bir hakikatı ibraz etmek ve hatırlatmakla, bu iki zât-ı nurânînin ilişkisini vuzuha kavuşturmak lâzım. Kehf Sûresi’nde geçen “musibetlerde hikmetler, musibetlerde kaderin cilvesi” gibi harika haller görülmektedir. Musa Aleyhisselâm gibi makamca Hızır Aleyhisselâm’dan yüksek azim bir peygamber olmasına rağmen, Kur’ân’da geçen üç hadisede Hızır’dan (as) sudur eden İlâhî sır ve hikmetler karşısında hayrette kalır.2 Bir makaleye sığmaz...

Ayrı bir örnek de Hz. Bediüzzaman’ın Mesnevî’sinden naklediyorum. Tâ ki; bu iki zatın mânevî ilişkileri daha iyi anlaşılsın: “Eğer istersen hayâlinle Nurşin karyesindeki Seydânın meclisine git, bak. Orada fukarâ kıyâfetinde melikler, padişahlar ve insan elbisesinde melâikeleri bir sohbet-i kudsiyede göreceksin. Sonra Paris’e git ve en büyük localarına gir. Göreceksin ki, akrepler insan libâsı giymişler ve ifritler adam sûretini almışlar.”3 Hz. Mevlânâ’nın da bu hususta beyitleri var:

“Çok insan gördüm üstlerinde elbiseleri yok. Çok elbiseler gördüm içinde insan yok.”

Kaldı ki; Hz. Mevlânâ’nın doğumu 1207, Hz. Şems’in doğumu 1185. Takriben arada 22 yaş farkı var. Hz. Şems, Mevlânâ ile üç buçuk yıl müşterek beraberliği Konya’da olmuştur. Fakat bu 3,5 yıl 750 yıldan beri anlatılıyor. Demek ki, bu 3,5 yıl çok mânidardır, sırlarla doludur.

Hz. Şems, ifadelerinde “Bir zaman Rabbime, ‘Beni kendi velîlerin arasına koyup onlara arkadaş et’ diye yalvarırdım. Bunun üzerine bir gece rüyâmda bana; ‘Seni bir velîye arkadaş edeceğiz’ dediler. Bir zaman geçtikten sonra bana; ‘Ey Şems-i Tebrîzî! Senin en şerefli dostun ve arkadaşın Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî Hazretleridir’ diye ilhâm edildi. Bundan sonra Rum diyârına gitmek ve o sevgili zât ile görüşmek üzere yollara düştüm.”

Netice olarak, her iki zât da, Hz. Allah’ın aziz ve nurlu evliyalarıdır. Kaynakları, Kur’ân-ı Hakîm ve Hz. Peygamberimiz Muhammed (asm) Efendimiz’dir. Bu zatlar ve emsâli gönül sultanları, Hz. Allah’a ve Hz. Peygamber’e giden köprülerdir. Bu nurânî zatlar derya gibidir, bir makaleye ve bir bardak suya sığmazlar, onlar ancak gönüllere sığarlar.

Dipnotlar:

1- 1977, Uluslararası Mevlâna Kongresi notları, KTD. 2- Kehf Sûresi: 60-82 3- Hubab fihristi. Mesnevî-i Nûriye, B. S. Nursî

16.11.2007

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (09.11.2007) - Kocaeli'den esintiler

  (02.11.2007) - Ülkenin bölünmez bütünlüğü, Denizli ve Aydın

  (26.10.2007) - Bir müjde hadisi uğruna

  (19.10.2007) - Koşar adımlarla düğünlerimiz

  (12.10.2007) - Secde ve kanser

  (05.10.2007) - Salavât-ı şerife müjdedir

  (28.09.2007) - Müjdeci ve büyük rehber

  (21.09.2007) - Muzaffer olunmuştur

  (14.09.2007) - Kur'ân ve infak

  (07.09.2007) - Hayvanlar dünyası

 

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdurrahman ŞEN

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Davut ŞAHİN

  Faruk ÇAKIR

  Gökçe OK

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hülya KARTAL

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Hüseyin YILMAZ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  Kemal BENEK

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mahmut NEDİM

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Murat ÇİFTKAYA

  Mustafa ÖZCAN

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Raşit YÜCEL

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet Bayri FİDAN

  Sami CEBECİ

  Sena DEMİR

  Serdar MURAT

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yasemin Uçal ABDULLAH

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Zeynep GÜVENÇ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT


 Son Dakika Haberleri