24 Eylül 2009 ASYA'NIN BAHTININ MİFTAHI , MEŞVERET VE ŞÛRÂDIR İletişim Künye Abonelik Reklam Bugünkü YeniAsya!

Eski tarihli sayılar

Günün Karikatürü
Gün Gün Tarih
Dergilerimiz

M. Latif SALİHOĞLU

Aqıl war, mantıq war


A+ | A-

Arapça kökenli "akıl" (akl–ukûl'den) ve "mantık" (nutk'tan) kelimeleri, Tataristan'dan Azerbaycan'a kadar—Türkiye dışındaki—Türk dünyasının hemen tamamında "aqıl" ve "mantıq" şeklinde yazılır ve aynen öyle de telâffuz edilir. Bu, çok iyi bilinen bir husus.

Türkiye'de ise, 1928'de yapılan "harf inkılâbı" esnasında Latinceden devşirilen harfler listesine "Q" gibi "X" ve "W" harfleri de dahil edilmez.

Güyâ bu harfler Türkçe aksanına uymaz, Türk lisanıyla ülfet ve münasebet peydâ etmez diye reddedilmiş, yeni alfabenin dışında bırakılmış. (Hakikatte ise, maksat daha başkadır.)

Buna mukabil, Türkçede hemen hiç telâffuz edilmeyen ve halen de pek kullanılmayan "J" harfi 28'lik alfabe listesine dahil edilir.

Bakınız, bugün "Jandarma" şeklinde telâffuz edilen kelime bile, eski ve halis Türkçe'deki karşılığı "Cenderme"dir. Mahmut Tuncer'in söylediği "Cenderme" türküsünü hatırlayınız.

Gerek Avrupa dillerinde (İngilizce, Fransızca başta olmak üzere) ve gerekse Türkî Cumhuriyetlerin çoğunda kullanılmakta olan q, x, w harflerine karşı, bugünlerde bazı insanlarımızın şiddetle muhalefet ettiğini görmekteyiz.

Sebep, Kürtçe metinlerde bu harflerin kullanılıyor olması...

İngilizcesine, Fransızcasına, Azericesine, Tatarcasına ses çıkarmayan bu kimselerin, söz konusu lisan Kürtçe olunca duydukları şiddetli alerjinin ve ortaya koydukları öfkeli tepkinin sebebini anlamak kolay değil.

Yok efendim, bu harfler Türkçeye uyum sağlamıyormuş da, Türk alfabesinde yeri yokmuş da, falan filan...

Ne "Türk alfabesi" yahu?

Türklere has alfabe, bilindiği kadarıyla en son Uygurlar tarafından geliştirilmiş ve kullanılmış olan "Uygur alfabesi"dir.

1928'den beri kullanılmakta olan alfabe ise, eksik ve gedikleriyle beraber düpedüz "Latin alfabesi"dir.

Gerçek bu, realite bu...

Ancak, sanki ortada böyle bir realite yokmuş gibi uluorta yerde yaygara kopartılıyor, ağız dalaşları yapılıyor.

Duyulan alerjinin şiddetine bakılırsa, tartışma duracak–bitecek gibi değil.

Latinceyi bir tarafa bırakarak Osmanlıcaya baktığımızda ise, böylesi bir tartışmanın, çekişmenin, zıtlaşmanın esamisinin dahi okunmadığını görmekteyiz.

Yani, Osmanlı'nın altı asır boyunca kullanmış olduğu alfabe, Türkçe ve Kürtçe lisanları arasında en ufak bir zıtlaşmaya yol açmadığı gibi, kelimelerin yazılması ve telâffuz edilmesinde de hiçbir sıkıntı yaşanmamıştır.

Bir medeniyet lisanı kıvamını bulan Osmanlıca, Anadolu coğrafyasının dışında da hayat bulmuş ve Rumeli'den Kafkaslar'a, Karadeniz'in kuzeyindeki bölgelerden Ortadoğu coğrafyasına kadar çok geniş bir sahaya yayılarak muhtelif topluluklarda hayat bulmuştur. (Elimizde Irak Süleymaniye Ünivesitesi tarafından 1984'te basılan Nur Risâleleri var. Bunların Osmanlıca nüshalarından hemen hiçbir farkı yok. İkisinde de aynı alfabe, aynı hurufat kullanılmış. Aralarında zıtlıktan, uyumsuzluktan eser yok.)

Bu kuvvetli hayat damarı kesilince de, bir dizi kopukluklar yaşanmış, ufuklar daralmış, zıtlaşmalar başgöstermiş ve bugünkü "q, x, w olsun mu, olmasın mı?" şeklinde fâsid dairenin içine düşülmüştür.

Açıkça ifade edelim ki, bu fâsid daireden çıkmanın yolu, hürriyet ve demokrasinin kâmil mânâda tesis edilmesi olduğu gibi, topluluklar arasındaki uyumu lisânen sağlamanın yolu da, kemâl–i ihlâs ve gayretle huruf–u Kur'ân'a sarılmaktan geçiyor. Başka da hiçbir şekilde aradaki ahengi, uyumu, ülfeti, münasebeti tesis edemezsiniz.

Zira, şimdiki Kürtçe'de kullanılmaya çalışılan x, q, w harfleri de esasında kopyadır, sokuşturmadır, yabancı menşe'lidir ve yakın tarihe kadar da hiçbir yerde, hiçbir şekilde ve hiçbir eserde kullanılmamıştır.

İtirazı olan varsa, Şerefnâme'nin, Mem û Zîn'nin, yahut Nûbihar'in, hatta 1984 baskılı Peyâmè Pîrân isimli risâlenin orijinal nüshalarını araştırıp bakabilir.

Tarihin yorumu 24-25 Eylül 1396

Niğbolu'da bir 'Sultân-ı İklim-i Rum'

Anadolu Beyliklerinin çoğunu Osmanlı'ya bağlamada kısmî başarı sağlayan Yıldırım Bayezid (1360–1403), yeni fetihler için yönünü Avrupa kıt'asına çevirdi.

Bulgaristan ve Sırbistan'ın fethinden sonra, sıra Macaristan ve Tuna boyundaki diğer beldelere gelmişti.

Osmanlıların, fevkalâde bir hızla Avrupa'da yayılması ve bir yandan da Doğu Roma (Bizans) devletini çember altına alması, başta papalık olmak üzere bütün Hıristiyan dünyasını heyecana getirip telâşlandırdı.

Böylesi bir tedirginlik içinde harekete geçen Haçlı kuvvetleri, son derece kalabalık bir orduyu vücuda getirerek Osmanlıya karşı savaş ilân etti.

İçinde Fransa, İngiltere, İskoçya, Almanya, Polonya, Bohemya, Avusturya, Macaristan, İtalya, İsviçre, Belçika ve diğer Avrupa ülkelerinden askerler ile Venedik ve Rodos şövalyelerinin de katıldığı 120 bin kişilik büyük bir haçlı ordusu teşkil edildi.

Niğbolu Meydanına varıncaya kadar önüne gelen Türk ve Müslüman ahaliyi kılıçtan geçiren Katolik haçlı ordusu, bölgedeki Ortodoks Hıristiyanların mallarını yağmalamaktan da çekinmedi. Sırplar, bu sebeple Osmanlı'nın yanında yer aldı.

24–25 Eylül (1396) günlerinde Niğbolu’da Yıldırım Bayezid komutasında toplanan 50–60 bin kişilik Osmanlı ordusuyla karşılaşan haçlılar, kısa sürede, yani "yıldırım hızıyla" mağlup ve perişan edildi.

İşte bu tarihten sonradır ki, Mısır'daki Hilâfet makamı tarafından Osmanlı hükümdarlarına “Sultan–ı İklim–i Rûm” ünvânı verildi.

24.09.2009

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (23.09.2009) - Açılımı yasak konular

  (21.09.2009) - Vatanından uzak bir vatanperver: Ethem Bey

  (19.09.2009) - Açılımın âkıbeti

  (17.09.2009) - Şehit Başbakan'ın hatırasına

  (16.09.2009) - İzzetli fakirler

  (15.09.2009) - Toprağa gömülen servet

  (14.09.2009) - Euzubillahimineşşeytâni ve'l–ihtilâl

  (12.09.2009) - Selnâme

  (10.09.2009) - Şark'ın ihyâsı

  (09.09.2009) - Dindar gösterme gayretkeşliği

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Abdullah ERAÇIKBAŞ

  Ahmet ARICAN

  Ahmet DURSUN

  Ahmet ÖZDEMİR

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Atike ÖZER

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Elmira AKHMETOVA

  Fahri UTKAN

  Faruk ÇAKIR

  Fatma Nur ZENGİN

  Gökçe OK

  Gültekin AVCI

  H. Hüseyin KEMAL

  H. İbrahim CAN

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Kadir AKBAŞ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mehmet C. GÖKÇE

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Mehtap YILDIRIM

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Nejat EREN

  Nurullah AKAY

  Osman GÖKMEN

  Osman ZENGİN

  Raşit YÜCEL

  Recep TAŞCI

  Rifat OKYAY

  Robert MİRANDA

  Ruhan ASYA

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet BAYRİ

  Saadet TOPUZ

  Said HAFIZOĞLU

  Sami CEBECİ

  Selim GÜNDÜZALP

  Semra ULAŞ

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Umut YAVUZ

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yasemin YAŞAR

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Ümit KIZILTEPE

  İbrahim KAYGUSUZ

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  İsmail TEZER

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT

Gazetemiz İmtiyaz Sahibi Mehmet Kutlular’ın STV Haber’deki programını izlemek için tıklayın.
Dergilerimize abone olmak için tıklayın.
Hava Durumu
Yeni Asya Gazetesi, Yeni Asya Medya Grubu Yayın Organıdır.