İklim değişikliğiyle mücadele için uluslar arası çabalar artarken, küresel ısınmayla birlikte dünyada su kıtlığı da artıyor. Türkiye 2040 yılına gelindiğinde dünyada en fazla su stresinin yaşandığı 27. ülke olacak. 2010’da 3,32 olan Türkiye’nin su stresi derecesi 2040’da 4,27 puana yükselecek. Euronews’deki habere göre 2000-2040 dönemini kapsayan 30 senede Türkiye’de su stresi yüzde 29 artış olacak. Türkiye 2040 yılında dünya su stresinin “çok yüksek” olduğu 33 ülkeden birisi olacak. Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün (WRI) su kıtlığına dair hazırladığı rapor Türkiye için tehlike çanlarının çaldığını ortaya koydu. Rapor bilimsel hesaplama ve tahminlere göre 2010 ve 2040 yıllarında dünyada hangi ülkede ne oranda su stresi yaşanacağını gösteriyor. Türkiye’nin su stresi seviyesi 2010’da 3,32 puan idi. Türkiye 153 ülke içinde 41. sırada yer alıyordu. Rapora göre 0-1 arası düşük; 1-2 arası düşük ile orta; 2-3 arası düşük ile yüksek; 3-4 arası yüksek ve 4-5 arası çok yüksek su stresi anlamına geliyor. Türkiye’nin su stresi seviyesi 2040 yılına gelindiğinde 4,27 olacak. Böylece stres oranı “yüksek”ten “çok yüksek”e çıkacak. Böylece Türkiye 161 ülke içinde su stresinin en yoğun yaşandığı 27. ülke olacak. Puan artışı stresin 30 senede yüzde 29 artacağını ortaya koyuyor.

Su fakiri olacağız

Türkiye’nin su zengini bir ülke olduğu düşünülse de bu çok yakın zamanda değişiyor. Dünya Yaban Hayatı Fonu’nun (WWF) açıklamasına göre Türkiye kişi başına kullanılabilir su miktarı dikkate alındığında su stresi çeken bir ülke. Tahminlere göre bin 519 metreküp olan kişi başına düşen su miktarının 2030 yılında 100 milyon olması beklenen nüfusla birlikte bin 100 metreküpe düşecek ve Türkiye su fakiri bir ülke haline gelecek.

Sebebi planlama eksikliği

WWF’ye göre son 50 yılda 3 Van Gölü büyüklüğüne denk gelen 1,3 milyon hektar sulak alan kaybı yaşandı. WWF’nin açıklamasına göre su kıtlığı sadece yağışların az olmasına ve kuraklığa bağlı değil. Hatta kıtlık daha ziyade planlama eksikliğinden kaynaklanıyor. Tatlı su kaynaklarının yüzde 74’ü tarımda, yüzde 15’i evlerde ve yüzde 11’i de sanayide kullanılıyor. Bundan dolayı su kıtlığı daha çok; karmaşık sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlerle ilişkilendiriliyor. WRI raporuna göre 2040’ta 33 ülke “çok yüksek” seviyede su stresi yaşayacak. Bunların çoğu Orta Doğu ülkeleri. Su stresinin en yüksek olacağı 33 ülkeden 25’inin nüfusunun büyük ölçüde Müslüman olması dikkat çekiyor. Bu ülkelerden birçoğu petrol ve doğalgaz rezervlerine ev sahipliği yapan ülkeler. Su stresi ve su kıtlığının tanımları oldukça iç içe girmiş görünüyor. Avrupa Çevre Ajansı’na göre su stresi “belirli bir zaman diliminde suya talebin su arzını aştığı” vakit ortaya çıkıyor. BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ise su stres seviyesini; tatlı su tüketiminin mevcut tatlı su kaynaklarına oranı olarak tanımlıyor.

Haber Merkezi