YÜZDE 10 FAKİRLEŞTİK

Sektörlerin toplam katma değeri sanayide yüzde 16.5, inşaatta yüzde 2.7, hizmetlerde yüzde 25 geriledi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH (gayri safi yurt içi hasıla), geçen yıla göre yüzde 10 azaldı. 

BÜYÜME YİNE BANKALARDA

Hane halkı nihaî tüketim harcamaları yüzde 8.6 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı yüzde 35.3, ithalatı yüzde 6.3 geriledi. En yüksek büyüme hızı yüzde 27.8 ile “finans ve sigorta faaliyetleri” sektöründe görüldü.

***

4.4 büyümeden 9.9 küçülmeye

Yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,4 büyüyen Türkiye ekonomisi, Kovid-19 etkilerinin de görüldüğü ikinci çeyrekte yüzde 9,9 daraldı.

Türkiye ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve kısıtlama tedbirlerinin etkisiyle yüzde 9,9 küçüldü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ikinci çeyreğine (Nisan-Haziran) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, Kovid-19 salgını ve kısıtlama tedbirlerinin etkili olduğu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 9,9 azalış gösterdi. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, bu yılın ikinci 3 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,3 artarak 1 trilyon 41 milyar 643 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım yüzde 4, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 11, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 27,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 1,7 arttı. Sanayi yüzde 16,5, inşaat sektörü yüzde 2,7, hizmetler yüzde 25, meslekî, idarî ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 16,5, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 2,4 ve diğer hizmet faaliyetleri yüzde 18 azaldı. 

Hane halkı nihaî tüketim harcamaları yüzde 8,6 azaldı     

Hane halkı nihaî tüketim harcamaları yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 8,6 azaldı. Devletin nihaî tüketim harcamaları yüzde 0,8, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 6,1 geriledi.    Mal ve hizmet ihracatı, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı  dönemine göre zincirleme hacim endeksi olarak yüzde 35,3, ithalatı da yüzde 6,3 azaldı.      

İş gücü ödemelerinde yüzde 0,5 artış 

İş gücü ödemeleri yılın ikinci çeyreğinde, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 0,5 yükselirken net işletme artığı/karma gelir yüzde 2,4 düştü. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 36,7 iken bu oran yılın ikinci çeyreğinde yüzde 36,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 45’ten yüzde 43,9’a geriledi.   Ankara - aa

***

Bakan Albayrak eksi büyümeyi savundu

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kötümser tabloların aksine gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) oranının dünya ülkelerine kıyasla iyi sonuç verdiğini belirterek, “Türkiye ekonomisinin temelleri sağlam, dinamikleri kuvvetli.” ifadelerini kullandı.  Albayrak’ın paylaşımında, ülkelerin ikinci çeyrek GSYİH oranları da yer aldı. Buna göre, ABD yüzde 31,7’lik daralmayla listenin ilk sırasında bulunurken Birleşik Krallık’ın ikinci çeyrek küçülme oranı yüzde 22,8 oldu. Avrupa Birliği ortalamasının yüzde 14,1’lik daralma olduğunun görüldüğü listede, G7 ülkeleri ortalaması yüzde 11,9, OECD ortalaması da yüzde 10,9’luk küçülme oldu. Tartışılan TÜİK rakamlarına göre, Nisan-Haziran dönemindeki yüzde 9,9’luk daralma ile listenin son sırasında yer alan Türkiye’yi, yüzde 10’luk daralmayla Japonya izledi.   Albayrak, Twitter hesabından, yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi. Dünya ekonomilerini durma noktasına getiren yüzyılın felaketi yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkilerinin yılın ikinci çeyreğinde hissedileceğini bildiklerine dikkati çeken Albayrak, “Kötümser tabloların aksine GSYİH oranımız dünya ülkelerine kıyasla iyi bir sonuç verdi. Türkiye ekonomisinin temelleri sağlam, dinamikleri kuvvetli.” değerlendirmesinde bulunması hayretle karşılandı. Ankara - aa

***

Otomotivde ÖTV artışı alıcıyı vuracak

Vergi uzmanı ve Başkent Üniversitesi öğretim görevlisi Dr. Ozan Bingöl, önceki gece Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Özel Tüketim Vergisi’nin (ÖTV) ne anlama geldiğine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Dr. Ozan Bingöl, “Toplam vergi gelir gerçekleşmeleri içinde ÖTV gelirleri ortalama % 25’lik paya sahiptir. Başka bir deyişle tahsil edilen her 100 TL verginin 25 TL’si ÖTV’den gelir. 2019 yılında 147.1 milyar TL ÖTV geliri tahsil edildi. Bunun 13.8 milyar TL’si Motorlu taşıtlar üzerinden alınan ÖTV idi” dedi. 

Motorlu taşıtların ÖTV’si şahlandı

2020 yılında ise motorlu taşıtlar üzerinden tahsil edilen ÖTV tutarları adeta şahlandığına dikkat çeken Bingöl, “Ocak-Temmuz 2020 vergi gerçekleşmelerine göre ilk yedi ayda 16 milyar TL motorlu taşıt ÖTV’si tahsil edildi. 2020 yılı bütçe hedefi olan 18.9 milyar TL’lik tutarın % 85’i ilk yedi ayda aşıldı’ dedi Bingöl şöyle devam etti: “Düzenlemeyi yapanların böyle bir düzenlemeyi niçin yaptıkları sorusunun cevabı, düzenlemenin muhtemel etki ve sonuçları üzerinden cevaplanabilir. Düzenleme daha çok yerli üretim düşük fiyatlı araçlarda düşük ÖTV uygulamasının kapsamını genişletirken, özellikle ithal edilen lüks ve yüksek silindir hacmine sahip araçlarda ÖTV oranını arttırmaktadır. Lüks araçlarda ÖTV matrah dilimleri arttırılmayarak aynı zamanda gizli (örtülü) ÖTV zammı da yapılmaktadır. Bu şekildeki düzenleme, tüketici tercihlerinin yerli üretim araçlara yönlendirilmesi, ithal araç talebinin kısılması amacını gütmektedir. Bu yönü ile düzenlemede cari açık kaygılarının önemli bir rol oynadığını söylemek mümkündür.”

ÖTV artışı ne anlama geliyor?

30 Ağustos 2020 tarihinde yayımlanan ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesi bu tarihten sonra araç alacak herkesi etkileyecek. Peki, araç alımı konusunda sözleşme yapmış, sipariş vermiş olanların durumu ne olacak? Bu konuda araç satıcıları ile yapılan sözleşmeye bakmak lazım. Ancak araç satış sözleşmelerinde aracın teslimine kadar gelecek vergi artışlarının alıcıya yansıtılacağına ilişkin hükümler yer aldığı herkesin malum. Buradan çıkan sonuç, bu ÖTV artışı sonuçta nihai tüketiciye yansıyacak.