BU BİRLİK, İKTİDARI ZAYIFLATIR

Levent Köker: “6 partinin güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir araya gelmesi öyle önemli ki; herşeyden önce muhalefetin ortak hareket edebileceğini gösteriyor. Muhalefetin birlik görüntüsü iktidarı zayıflatacaktır. Muhalefet bu gündemini iktidara kaptırmamalı.”

HALKIN GÜNDEMİNDE TUTULMALI

Berk Esen: “Muhalefet iktidar karşısında daha güçlü durmak için güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisini halkın gündeminde tutmalı. Bu sistemin halk arasında da tek adam rejimi olarak adlandırıldığı unutulmamalı. Cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılmalı.”

ÂDİL, ÖZGÜR VE GÜVENLİ SEÇİM

Murat Somer: “AYM’nin yeniden yapılandırılması ve gerçek bir yargı reformu muhalefetin kırmızı çizgileri olmalı. Seçimlerin âdil ve özgür olması sağlanmalı. Seçim güvenliği gündemde tutulmalı. YSK ve RTÜK bağımsız olmalı.”

***

Parlamenter sistem için güçbirliği

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni “tek adam” rejimi olarak niteleyen muhalefet cephesi, halkın karşısına alternatif bir sistemle çıkmak için en kritik adımı attı. Hedef, güçlendirilmiş parlamenter sistem...

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni “tek adam” rejimi olarak niteleyen muhalefet cephesi, halkın karşısına alternatif bir sistemle çıkmak için en kritik adımı attı. Muhalefet kendi içlerinde geliştirdikleri güçlendirilmiş parlamenter sistem önerilerini ortak bir metin haline getirmek için TBMM’de bir araya geldi. CHP, İYİ Parti ve Gelecek Partisi’nden sonra DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan’ın da kendi partisinin ilkelerini meclisteki toplantı öncesi kamuoyuyla paylaşması; siyaset kulislerinde muhalefetin iktidara karşı güç birliğini daha da arttırdığı değerlendirmelerini beraberinde getirdi.

Muhalefetin birlikteliği açısından çok önemli

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan her ne kadar “sistemden geri dönüş yok” dese de, siyaset bilimciler muhalefetten sistem eleştirileri yükseldikçe iktidarın seçim öncesinde halkla sistem üzerinden daha çok konuşmak ve halkın eleştirilerini dinlemek zorunda kalacağını öngörüyor.

DW TürKçe’nin haberine göre, Siyaset bilimci Levent Köker  “6 muhalefet partisinin güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir araya gelmesi öyle önemli ki; her şeyden önce bize muhalefetin iktidar karşısında ortak hareket edebileceğini ve bu hareketin güçlü bir nedeni olacağını gösteriyor. Muhalefetin birlik görüntüsü iktidarı zayıflatacaktır. Muhalefet, burada gündemini iktidara kaptırmamalıdır” diyor.

Köker, 2023’te hem cumhurbaşkanlığı hem de parlamento seçimlerinin yapılacağını hatırlatırken “Seçimler; Erdoğan’a karşı bir yarış olacak. Bu yarışta, sistem eleştirisini Erdoğan üzerinden yapan muhalefet, tek adam rejiminin oluşturduğu hukuksuzluğun tablosunu ortaya birlikte koyacaklar, öyle anlıyoruz. Hatta ortak cumhurbaşkanı adayı çıkaracaklar. Bu birlikteliği korumak için halka gerçekten güçlendirilmiş parlamenter sistemden neyi kastettiklerini daha açıkça anlatmaları gerekiyor. Halkın net mesajlara ihtiyacı var” yorumu yapıyor. Köker, merkezi değil yereli kuvvetlendiren bir sistem öngörüsü öne çıkarsa sistemin toplumda kabul oranının daha da artacağını öngörüyor.

Halk arasında “tek adam rejimi” deniyor

Prof. Şule Özsoy Boyunsuz ile İstanbul Politik Araştırmalar Enstitüsü için “Türkiye için yeni bir hükümet sistemi” başlıklı politika raporu da yazmış olan siyaset bilimci Berk Esen de, muhalefetin iktidar karşısında daha güçlü durmak için güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisini halkın gündeminde tutması gerektiğini söylüyor. Esen, bu öneride cumhurbaşkanı üzerinde durulmasının iktidarın kazanımı açısından önemli olduğunu belirtirken, bugünkü sistemin halk arasında da “tek adam rejimi” olarak adlandırıldığının akıllarda tutulmasını istiyor. 

Tarafsız cumhurbaşkanı, temsili yetkiler

Millet İttifakı’nın iki büyük ortağı CHP ile İYİ Parti gibi Gelecek ve DEVA partilerinde de güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisi geliştirilirken Türkiye’de 3 yıl 3 aydır uygulanan cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin demokratik tüm dengeleri bozduğu eleştirisine vurgu yapıldı. Bakanlar Kurulu’nun meclisten güvenoyu alması, meclise karşı sorumlu olması, bakanların meclis içinden cinsiyetler arası temsil ilkesi gözetilerek belirlenmesi, hükümet istikrarı sağlanması için kurucu güvenoyu ve yapıcı güvensizlik oyu ile hükümeti kurmanın kolay, düşürmenin zor olması CHP ve İYİ Parti’nin önerilerinde temel alınan ilkelerin başında geliyor. Bu ilkelerin Saadet Partisi ile Demokrat Parti, Gelecek ve DEVA tarafından da desteklendiği görülüyor.