Asıl olan, bütün işlerimizde olduğu gibi; digital dünyada da dengeyi sağlamak.

İmtihanda olduğumuzu unutmamak.

Denge/ölçü ‘azı karar, çoğu zarar’ diye formüle edilmiş.

Yemede içmede, konuşma ve uykuda, sevgi ve nefrette olduğu gibi; sanal dünyada da, meşrû oyun ve eğlencede de ölçü ve denge..

***

Gelişen teknoloji büyük kolaylıklar sağlarken; bir yandan da bizi olumsuz etkiliyor.

Özellikle gençleri ve çocukları etkisi altına alan bilgisayar oyunları, digital bağımlılık, algılama bozukluğundan öğrenme güçlüğüne, denge sorunlarından sosyal bozukluğa kadar birçok rahatsızlığa dâvetiye çıkarıyor.

Yaşattığı sahte tatmin hissi ile; insanı gerçek hayattan koparıyor.

Gerçek dünyada başarı kısa sürede gelmez. Başarı uzun bir emeğin ardından elde edilir.

Oyundaki gibi hayatın her anında tatmin, heyecan gibi duygular yaşanmaz.

***

Bilgisayar oyunları, teknolojiyi ve insan psikolojisini çok iyi bilen kişiler tarafından tasarlanıyor.

Oyuncuyu sürekli oyuna bağlı tutabilmek için farklı yöntemleri deniyor, belli duygu ve zaafları kullanıyor. Oyunlar sürekli güncelleniyor.

Oyunu bırakanların bile, peşini bırakmıyorlar. Sanal âlemde gezerken gördüğünüz reklâmlar, haberler sizi oyuna geri döndürebiliyor.

***

Oyunda başarıya ulaşmak, tatmin duygusu veriyor. Bol bol dopamin salgılanıyor.

Gerçek hayatta mümkün olmayan kısa bir sürede, başarma duygusu yaşanıyor. Beyin yoğun hazza göre şekilleniyor. Dolayısıyla; ders çalışmak, bir iş yapmak söz konusu olduğunda çok zorlanıyor.

Öğrendiğimize göre: Dopamin, insan vücudunda bulunan ve vücuttan beyne sinyaller ileten kimyasal bir maddedir.

Kişinin duygusal tepkilerinin ve davranışlarının kontrolünde, hem zihnî hem de fizikî sağlığının pekişmesinde önemlidir.

Dopaminin aşırı salgılanması hiperaktivite, paranoya, stres, huzursuzluk, uykusuzluk, gerginlik, endişe, dikkatsizlik gibi sonuçlara sebep olabilir.

Bazen de; aşırı neşeli bir ruh hali, tansiyon yüksekliği, kalp atımlarının hızlanması görülebilir.

***

Uzmanlara göre; bilgisayar oyunlarında hızla akan oyun kareleri, kişiyi hızlı düşünme ve hızlı hareket etmeye sevk eder. Beyin bir süre sonra oyundaki hıza programlanır.

Oyun temposuna alışan beyin, herhangi bir konuyu derinliğine analiz edemiyor. Üst düzey öğrenme ve algılama engelleniyor.

Bir konu ya da nesneye yoğunlaşamıyor.

Oyundaki hızdan kaynaklanan hiperaktiviteyle birlikte dikkat dağınıklığı ve her şeyden sıkılır hale gelebiliyor.

***

Şiddet ihtiva eden bilgisayar oyunlarında; önüne gelen herkesi öldürmek için çaba harcayan kişi, gerçek hayatta da, kendisine ve çevresine zarar verebilir.

Pornografik muhtevalar da, en az şiddet ihtiva eden oyunlar kadar tehlikelidir.

Bilgisayar oyunu üreten firmalar bu konuda hassas olmalı.

***

Kişiye, aileye, topluma ve devlete çok iş düşüyor.

Çare denge ve denetim.

Biraz anlayış ve hoşgörü ile yaklaşım. Moral ve motivasyon.

Gerçek hayata döndürecek faaliyet ve hobiler. Çevre değiştirme.

En az 3 ay bilgisayar oyunlarından uzak durmak ve beynin nadasa bırakılması.

Aşırı durumlarda ise, uzman yardımı ve tedavi.

***

Bağımlılıktan kurtulan bir genç arkadaşlarını uyarıyor:

‘Sağlığınızı düşünüyorsanız; kesinlikle bu tür şeylerden uzak durun. Başladıysanız bırakın. Herkes ölçüyü tutturamıyor. Oyun gerçeklerden kaçıştır. Oyunlarda asıl tüketilen, sizin zamanınız ve hayatınızdır.

Lütfen, gerçek sorunlarınızla ne kadar zor olsa da; yüzleşin ve bunun için mücadele edin.

Yakınlarınızdan ve uzmanlardan yardım istemekten çekinmeyin.’