Hindistan, Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan anayasa maddesini iptal etti.

Hindistan’ın 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Cammu Keşmir, kendi yasalarını çıkarabilen özerk bir eyalet konumundaydı. Bu özel statü, yabancıların bölgeye yerleşmesine ve mülk edinmesine izin vermeyen vatandaşlık yasasını da içeriyordu.

Seçim kampanyası döneminde yaptığı konuşmalarda Cammu Keşmir'in özel statüsünün kaldırılacağına dair söz veren Hindistan Başbakanı Narendra Modi liderliğindeki milliyetçi Hindistan Halk Partisi (BJP) hükümeti, bağımsızlık sonrası bölgeye tanınan otonom yapıyı, bugün verdiği kararla ortadan kaldırarak, Cammu Keşmir'in ayrıcalıklı konumuna son verdi.

Cammu Keşmir'i ikiye ayıran yasa tasarısı geçti

Öte yandan, NDTV kanalında yer alan habere göre, Hindistan İçişleri Bakanı Amit Shah'ın parlamentoya sunduğu "Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması Teklifi" federal parlamentonun üst kanadı Eyaletler Meclisi'nden geçti. 

Yasaya göre, bölge, Cammu Keşmir Birlik Toprağı ve Ladakh Birlik Toprağı olarak ikiye ayrıldı.

Muhalefetin bölgede "cehennem yaşanacak" eleştirilerine rağmen Shah, hiçbir şey olmayacağını ve bölgenin Kosova'ya dönmeyeceğini söyledi.

Kararın, Hindistan ile Pakistan arasındaki gerilimi de artırması bekleniyor.

Cammu Keşmir'in eski başbakanları tutuklandı

"Cammu ve Keşmir'in Yeniden Yapılandırılması" teklifinin geçmesi ve eyaletin özel statüsünün cumhurbaşkanlığı emriyle kaldırılmasının ardından, bölgenin eski başbakanlarından Omar Abdullah’ın ve Mehbuba Mufti'nin akşam saatlerinde tutuklandığı bildirildi.

Haberlere göre, dün geceden bu yana ev hapsinde tutulan iki liderden, Halkın Demokratik Partisi (PDP) lideri Mehbuba Mufti, Srinagar'da evinin yakınlarındaki devlet misafirhanesine götürüldü.

Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı liderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari de tutuklandı.

Haberlerde, başka tutuklanmaların da olduğu ancak polisin detayları paylaşmadığı ifade edildi.

Keşmir'e ilişkin tarihsel süreç

Hindistan, 1947'de bağımsız olana değin, İngilizler tarafından doğrudan yönetilen (1857 sonrası) ve 562 prenslik tarafından kontrol edilen bir hakimiyet altındaydı.

Bağımsızlıktan sonra İngilizlerin kontrolü altında yaşayan Müslümanların yoğun olduğu bölgeler, Pakistan'a dahil oldu.

Ülkedeki prensliklerden üç tanesi Cammu Keşmir, Junagarh ve Haydarabad ise bağımsız kalmak istedi.

Cammu Keşmir, Hindu lider Hari Singh tarafından yönetilen ve Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu bir eyaletti.

Junagarh ve Haydarabad ise Müslüman liderler tarafından yönetilen ancak Hindu nüfusun çoğunlukta olduğu bir yapıya sahipti. Junagarh ve Haydarabad, Hindu nüfusun daha fazla olduğu gerekçesiyle Hindistan tarafından ülke topraklarına dahil edildi.

Keşmir sorunu

İngiltere 1947'de Hindistan'dan çekilirken, prenslik şeklinde yönetilen Keşmir'i Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.

Nüfusunun yüzde 90'ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947'de Pakistan'a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.

Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947'de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999'da savaş çıktı.

Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 35'i Pakistan'ın kontrolünde ve bölgenin yüzde 20'sine ise Çin hakim bulunuyor. Hindistan ele geçirdiği bölgeleri "Cammu Keşmir" eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, şu anda Hindistan'da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.

Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir'e "Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)" ve "Gilgit Baltistan" olarak iki özerk bölge statüsü verdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948'den itibaren aldığı kararlarla Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.

Hindistan halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.

AA