Hür dünya ülkeleri, hataları en aza indirmenin yolunu kuvvetler arasında denge kurmak ve mutlak surette de denetlemekle mümkün olacağını görmüş ve tesbit etmiş. 

Ne hikmetse ülkemizdeki idareciler hem kuvvetler arasında bir denge kurulmasını hem de ‘iş yapanların’ denetlenmesinden pek memnun olmaz. Hatta bazen “Dur bakalım, şu işi bir denetleyelim” diyenlere fena nazarlarla bakılır. Peki, her insan hata yapabildiğine göre; denetleme de yapılmayınca hatalar nasıl azaltılıp ortadan kaldırılacak?

Ayrıca, denetlenme taleplerine karşı çıkan ve ‘hesap verme’ye yanaşmayan idarecilerin ‘doğru’ yaptığını kim ve nasıl bilecek? Kendisine güvenen, iyi ve doğru işler yaptığını ilân edenlerin aynı rahatlıkla denetlenmeye de taraftar olmaları icap etmez mi?

Denge ve Denetleme Ağı (DDA) bu konuda bir çalışma yapmış ve çalışmadan ortaya çıkan bilgileri rapor olarak yayınlamış. Bütün siyasî partilere verileceği ilân edilen bu çalışma keşke hak ettiği ilgiyi görse ve idareci ve siyasetçiler bundan istifade etmeyi bilse. 

Konu ile ilgili olarak yapılan açıklamaya göre Aralık 2021 tarihinde “Demokrasi Masası Buluşmaları” kapsamında Yasama, Yürütme, Yargı, Yerel Yönetimler ve Siyasî Partiler ve Seçim Sistemi konu başlıkları üzerine oluşturulan online yuvarlak masalarda bir araya gelen 61 isim; önemli bir çalışmaya imza atmış.

Rapora dönüştürülen çalışma hakkında açıklama yapan DDA Ağ Temsilcisi Zübeyde Ozanözü “Bu çalışmanın demokrasi talebi olan herkese bir yol haritası olmasını dileriz” demiş. 

Raporda parlamenter sistem tartışmalarına denge ve denetleme ölçütleri üzerinden bakmanın Türkiye’nin önümüzdeki süreçte tekrar demokratikleşme patikasına girmesi açısından önemli olduğu hatırlatılmış. Yapılan açıklamaya göre ilgili rapor, tüm siyasî partilerle de paylaşılacak. (dengedenetleme.org/haber/41, 17 Şubat 2022)

Türkiye’nin problemlerini sayarken ekonomi, dış politika, eğitim ve benzeri dertler sıralanır. Elbette bunlar doğru tesbitlerdir, ancak bunları aşmanın bir yolu da ‘denetlemek’ten geçmez mi? Eğitim sistemi olması icap ettiği gibi denetlenmiş olsa, sistemdeki hatalar çok daha erken tesbit ve teşhis edilmiş olmaz mıydı? Aynı şekilde usûlüne uygun bir denetleme yapılmış olsa ekonomik kriz bu kadar derinleşir ve içinden çıkılmaz bir hal alır mıydı?

Hiç bahane üretmeye gerek yok. Kendisine güvenen, iyi ve doğru yaptığını düşünen siyasetçi ve idareci ‘denetlenmek’ten kaçmaz, kaçamaz. Aksine bu denetlenmelerin ihtimal dahilindeki yanlışları önleyeceğini bilen akıllı idarecilerin kendileri denetlenmeyi talep etmeleri gerekir.

Denge ve denetlenme, işlerin ‘doğru’ yürümesi için ilk şarttır vesselâm.