“Durum, ihlal öncesine dönmeli”

Mİlletvekili Enis Berberoğlu için Anayasa Mahkemesinin verdiği karara 14. Ağır Ceza Mahkemesinin direnmesini değerlendiren AYM eski Başkanı Haşim Kılıç, Anayasanın 153. maddesine göre AYM kararlarının bağlayıcı olduğunu, yüksek mahkeme ihlal kararı vermişse durumun ihlal yapılan anın bir öncesine dönmesi gerektiğini söyledi.

“Suç duyurusunda bulunurdum”

AYM eski raportörü Prof. Dr. Osman Can: “AYM’nin bir kararının yerel mahkeme tarafından keyfî olarak ortadan kaldırılmasına tanıklık ediyoruz. Bir üst mahkemeye itiraza gerek yok. Doğrudan AYM’ye başvurulur, haksızlık halinin giderilmesi talep edilir. AYM Başkanının yerinde olsam Başsavcılığa suç duyurusunda bulunurdum.”

***

Yargıda ağır kriz

Hukukçular, AYM’nin hak ihlali kararına rağmen İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin CHP’li Enis Berberoğlu hakkında yeniden yargılamaya yer olmadığına karar vermesine tepki gösterdi.

İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin milletvekilliği düşürülen Enis Ber- beroğlu hakkında verdiği kararının “yerindelik denetimi kapsamında kaldığı” gerekçesiyle, yeniden yargılamaya yer olmadığına karar verdi. Karara hukukçular tepki gösterdi. Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) eski başkanı Haşim Kılıç, Anayasa’nın 153. maddesine göre AYM’nin kararlarının bağlayıcı olduğunu, mahkeme ihlâl kararı vermişse durumun ihlâl yapılan anın bir öncesine dönmesi gerektiğini söyledi. Anayasa’nın ilgili maddesinde şu ifadeler yer alıyor: “Anayasa Mahkemesi’nin kararları kesindir”; “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazete’de hemen yayınlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.”

Mahkeme başkanı suç duyurusunda bulunsun

Eski Anayasa Mahkemesi (AYM) raportörü Prof. Osman Can, yüksek mahkemenin hak ihlali kararı vermesine rağmen İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Enis Berberoğlu hakkında yeniden yargılamaya yer olmadığına karar vermesine tepki gösterdi.

Eski bir AYM üyesi de yüksek mahkeme başkanının suç du- yurusunda bulunması gerektiğini söyledi. Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya, bugünkü yazısında Berberoğlu dâvâsında yaşanan gelişmeleri yazdı ve Osman Can’ın görüşüne yer verdi. Sarıkaya, Osman Can’ın görüşlerini de şöyle aktardı: “AYM kararına buradaki direnmesi, daha önceki Altan/Alpay kararında olduğu gibi yargılamaya yönelik değil…”

Karar keyfi olarak ortadan kaldırıldı

Can’ın görüşlerini aktaran Sarıkaya şu şekilde devam etti:  “Anayasa Mahkemesi Berberoğlu hakkında karar verirken “adil yargılama konusuna da girmediğini” anımsatıp devamını getirdi: “Anayasa Mahkemesi burada Anayasa’nın bir hükmünü hatırlatıp, ‘bu kişinin dokunulmazlığı var, yargılayamazsın’ dedi. Yani Anayasa’nın bir hükmünün ihlal edildiğini tesbit ederek kararını verdi. Anayasa Mahkemesi’nin bir kararının yerel mahkeme tarafından keyfi olarak ortadan kaldırılmasına tanıklık ediyoruz. Burada olan mahkemenin yargılamasına yönelik bir karar değil ki, Anayasa hükmünün ihlaline ilişkin bir karar. Anayasa maddesinin hükmünün ihlal edilmesiyle, yerindelik arasında nasıl bir bağ kurulabilir? Ağır bir haksızlık hali var. Bir üst mahkemeye itiraza gerek yok. Doğrudan AYM’ye başvurulur ve haksızlık halinin giderilmesi talep edilir. AYM açısından yerel mahkemenin tavrı ağır bir durum…”

Yerindelik durumu nereden çıkmış?

“Prof. Dr. Osman Can’ın ardından AK Parti’ye de yakınlığı ile bilinen eski Anayasa Mahkemesi üyelerinden biri ile konuşurken konuyu nasıl yorumladığını sordum” diyen Sarıkaya, şöyle yazdı: Şu ilginç cevabı verdi: “Böyle bir durumla ilk kez karşılaşıyorum. Mahkeme yargısıyla ilgili olmayan, Anayasa hükmünün ihlalinin tesbiti var. Yerindelik durumu nereden çıkmış. AYM Başkanı’nın yerinde olsam anında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunurdum…” Buna da tanıklık edersek, yargıda yeni bir yaşımıza daha girmiş oluruz…”

AYM’nin yüksek mahkeme özelliği delindi

Gazeteci-yazar Murat Yetkin, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararını yorumladı.

Yetkin, “AYM’nin yüksek mahkeme özelliği delinmiş, yaptırım gücü elinden alınmış oldu. Çünkü Anayasa Mahkemesi’nin yaptırım gücü yargı ve siyasi iktidar onu en üst karar organı saydığı müddetçe geçerli sayılır” görüşünü savundu. Yetkin, “Oysa Anayasa’nın 153’üncü maddesi AYM kararlarının ‘yasama, yürütme, yargı organlarını, idare makamları’ ve herkesi bağlayacağını söylüyor. İstanbul mahkemesinin kararının Anayasaya aykırı olduğunu denetleyecek mekanizma da dağılmış durumda. Çünkü Hâkim ve Savcılar Kuruluna (HSK) başkanlık eden Adalet Bakanı Abdülhamit Gül de karar İstanbul Mahkemesi kararı sonrasındaki tartışmalarda AYM’den yana tavır almadı” değerlendirmesinde bulundu.

***

AYM üyesi Yıldırım özür diledi

Anayasa Mahkemesi Üyesi Engin Yıldırım, “Işıklar yanıyor” şeklindeki paylaşımı nedeniyle kamuoyundan özür diledi. Yıldırım, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin Enis Berberoğlu kararının ardından sosyal medya hesabından Anayasa Mahkemesi binasının fotoğrafını ekleyerek yaptığı ve tepkilere neden olan “Işıklar yanıyor” şeklindeki paylaşımıyla ilgili yazılı açıklama yaptı. Engin Yıldırım, dün gece paylaştığı mesajda maksadını aşan ifadeler kullanmış olmaktan dolayı üzüntü duyduğunu belirterek, kasıtlı şekilde hukuk veya demokrasi dışı bir olguya atıf yapmasının söz konusu olamayacağını ifade etti.   Ankara - aa