Kur’an’da bu vasfıyla anlatılan ama ismi zikredilmeyen bir şahısdır o. Zira bu hikayede geçen sıratı müstakimi kaybetmenin, yoldan çıkmanın ve dalâlete sapmanın arkasında en önemli saik dünya vâridâtları olduğudur.   

Nefsin hırsları, arzuları, makam ve itibar ve kadın gibi sebepler insanı hangi makamda olursa olsun ayağını kaydırabilir. İşte onlardan biri de Belam b. Baûra’dır. Mesele Kur’an’da işareten şöyle geçmektedir: “Önlara şu adamın kıssasını anlat, ona ayetlerimiz hakkında bilgiler verdik de, o bunlara önce uyduğu halde daha sonra bunlardan tamamen sıyrılıp uzaklaştı. Şeytan onu peşine taktı ve  bu suretle azgınlardan biri haline geldi, biz dileseydik o kişiyi ayetlerimizle yüceltirdik. Fakat o dünyaya sımsıkı sarıldı ihtiraslarına uydu. Allah’ın ayetleri ile bilgilendirildiği, fakat tabiatının kötülüğü yüzünden bu bilgileri daima dünya menfaatlerine alet eden bu adamın durumu, kovsanda kendi haline bıraksan da dilini sarkıtıp durmadan soluyan köpeğin durumuna benzer. İşte ayetlerimizi yalanlayanların hali budur. Bu kıssayı anlat belki düşünür öğüt alırlar.” (Araf, 175 -176)

Musa (as) zamanında yaşayan Bel’am ismi azami bilir, bu sayede duası kabul olurdu. Öyle yüksek ilim sahibi idi ki nâmı her yere ulaştı. Tabii ki böyle bir ilim sahibi de kendi derecesine göre imtihan olacaktı. Kavminin azgınlığı yüzünden, Allah’ın emriyle Musa’nın (as) bu şehri fethetme haberi üzerine, o beldenin hükümdarı Musa (as) ve ordusu aleyhine beddua etmesini istediler. Baştan bunu reddetti, bir peygambere beddua etmenin helaka götürecek bir şey olduğunu söyledi. Ancak şehrin ileri gelenleri durmadılar, çeşitli vaatler ve teklifler sundular, olmadı. Ancak herkesin zayıf olan bir yanı olduğundan, onun hanımına düşkün olmasını kullandılar. Ona giderek, çok değerli ziynetlerle onu kandırdılar. O da Bel’am’ı çeşitli hilelerle kandırdı. 

Toplumun dışlaması, hanımın baskısı, dünyevi tekliflere dayanamayan Belam’ı şeytan böylece yoldan çıkartmış oldu. Halbuki beddua etmeye giderken bineği gitmedi, bineği dövdü yine adım atmadı. Daha sonra hayvan dile geldi yine de geri dönmedi. Nihayet dua için gittiği dağda bedduaya durunca dili göğsüne kadar sarkıverdi. Adeta köpek gibi solumaya başladı. Kendisinin dünya ve ahiretinin helak olduğunu gören Bel’am, bu kez yine durmaz yanındakilere bir hile öğreterek Musa’nın (as) ordusunu durdurmak istedi. İşte bu onun toplumuyla birlikte helak olmasına sebep olmuştur. 

Şimdi buradan alınacak ders çok, ancak en önemlisi ilim sahibi de olsa, manevi mertebe sahibi de olsa, her kul için ayağın kayması ve sıratı müstakimi kaybetme ihtimali mevcuttur. 

Ayrıca her devirde dinini dünya için satan alimler olduğu gibi, din ile dünyasını kazanan kimseler de ola gelmiştir. Böyle kimseler kendi ahiretlerini yaktıkları gibi onlara tâbi olanları da ziyana uğratırlar. 

Hakiki alim dinini, ilmini ve makamını dünyevi makam ve menfaat vasıtası yapmaz. O dinin haysiyetini muhafaza ettiği gibi, ilmin şerefini dahi korur. 

Daha genel anlamda mümin, dünya için dinini feda etmez, her türlü gelirleri ve akarları gerektiğinde elinin tersiyle itebilmelidir. Ki son asırda Bediüzzaman Hazretleri, hayatında kimseden hediye kabul etmemesi böyle bir ihtiyat ve hassasiyet içindir. Çünkü (Duha 4) “Senin için ahiret daha hayırlıdır” buyrulmaktadır. Böylece rabbimiz kez daha, dünyevi kesretle, servetle gözleri husuf tutmuş idrakimizi uyarmaktadır. 

Ayrıca Bel’am’lık asırlar öncesinde kalmış bir olay değil ve o daima nefislerde tekrar eden bir sınavdır.