Koronavirüsle mücadelede ve korunmada başlıca savunma gereçlerinden maskeler, eldivenler ve koruyucu önlükler dünya genelinde giderek büyüyen bir atık sorununa dönüşüyor. Virüsün yayılmasını önlemek için maskeler, Türkiye dahil çok sayıda ülkede zorunlu tutuluyor. BBC’nin haberine göre alışveriş arabalarında, otoparklarda, sahillerde, yeşil alanlara atılmış maske ve eldivenlerin fotoğraflarını sosyal medyada görmek mümkün.

72 saat bekletme kuralı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, tek kullanımlık maske, eldiven gibi malzeme atıklarının yönetimi ve bertaraf edilmesine ilişkin bir genelge hazırladı ve 8 Nisan’da 81 ilin valiliğine gönderdi. Bu genelgeye göre maske, eldiven ve diğer kişisel hijyen malzeme atıklarının diğer atıklardan ayrı biriktirilmesi gerekiyor. Bu materyallerin, 72 saat bekletilmesi ve bu süre tamamlandıktan sonra bertaraf edilmesi gerekiyor. Evlerden ve iş yerlerinden kaynaklanan tek kullanımlık maske, eldiven, mendil gibi kişisel hijyen malzemesi atıklarının ise yırtılmaya dayanıklı plastik çöp poşetlerinde küçük miktarlar halinde toplanması ve iki kat çöp torbasına koyulması gerekiyor. Maske, eldiven ve kişisel hijyen malzemeleri genelge kapsamında “evsel atık” olarak değerlendiriliyor.

Geri dönüştürme şansı yok

Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret A.Ş (İSTAÇ) Teknik Genel Müdür Yardımcısı Fatih Hoşoğlu, “Sırf eldiven, maske ve tulum kullanımından dolayı hacimsel olarak bir artış oldu. Miktar düştü ama hacim çoğaldı. Sonuçta biz bu atıkları taşırken, sıkıştırmıyoruz, ellemeden, olduğu gibi aldığımız için. Bu yüzden sefer sayılarımız arttı” diyor. Gözlemlerine göre, birkaç ilçe belediyesinin de maske ve eldivenlerin ayrıştırılması için çalışmalar yaptığını söyleyen Hoşoğlu, kaynağında ayrıştırılmış olsa da evsel atık olarak gelen maske ve eldivenleri geri dönüştürme şansları olmadığını belirtiyor.

Kamuoyu daha çok bilgilendirilmeli

Ankara Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Daire Başkanı Seyfettin Aslan ise Ankara Belediyesi tarafından toplanan tıbbi atığın tamamının yüksek ısıda yakılarak imha edildiğini, evsel atıktan ise enerji üretildiğini söylüyor. Seyfettin Aslan, maske ve eldivenlerin kuralına uygun bir şekilde depolanması ve bertarafı için kamuoyunun konuyla ilgili daha çok bilgilendirilmesi gerektiğini savunuyor. Aslan, vatandaşların maske ve eldivenlerin bertarafı ilgili olarak yeterince bilgilendirilmediğini düşünüyor.