Suat Yalaz; Karaoğlan efsanesini bu ülkeye kazandıran bir usta... Yalaz, aynı zamanda çizgi roman karakteri Karaoğlan’ı beyazperdeye taşıyarak Türk sinema tarihinde ilk kez bir çizerin de yönetmenlik yapabileceğini gösteren kişi. 

Yalaz, Türk basın tarihinin altın günlerini yaşadığı dönemlerde özellikle 1970’li ve 80’li yıllarda, gazetelere transfer olurken astronomik ücretler alarak bir anlamda okurlarını da transfer ediyordu.

*

Karaoğlan, çocukluğumun çizgi roman karakterlerinden biriydi. Haftalık Karaoğlan dergilerini satın alır, keyifle okurdum. Muhtevasından çok beni ilgilendiren yönü Suat Yalaz’ın fırçasındaki ustalıktı; müthiş kıvrımlarıyla karaktere naif bir duygu ve zerafet katıyordu. Hikâyeyi okumasanız bile karakterlerin üzerinden hikâyenin gidişatını anlardınız. Çizimi kadar hikâye anlatımı da ustacaydı. Balon yazılarını okuduğunuzda yazar yönünü de keşfediyordunuz. Diğer çizerlere nazaran, çizgideki anlatımı coşkuluydu. 

*

Düşünün, çocukluk dönemimizde haftalık üç çizgi roman dergisi alınırdı: Karaoğlan, Tarkan ve Kara Murat. Ancak birisini satın alacak kadar gücünüz yetiyorsa, diğer ikisini alamazdınız. Bu da dert değil... Nasıl olsa diğer dergileri satın alan arkadaşlarla imece usûlü değiş-tokuş yapar, her üç kahramanın haftalık maceralarını dönüşümlü takip ederdik.

Muhtevasına gelince: Karaoğlan karakteri yakışıklı, macera sever, ülkeleri gezen, ama bir o kadar da olumsuz bir modeldi. Dönemin “ergen” kitlesine hitap ediyordu. Zira Karaoğlan’ın maceralarına baktığımızda hiçbir zaman bizim değerlerimizle örtüştüğünü göremezdik. Karaoğlan, Cengiz Han gibi Müslümanları kıtır kıtır doğrayan ve Bağdat’ı çatır çatır yakan, İslâm ve dünya tarihini, teknolojisini, bilimini ileri götürebilecek ne kadar eser varsa yok olması emrini veren zalim bir hükümdarın fedaisi… Acaba bilinçaltı bir mesaj mı veriliyordu, kimbilir?

*

Usta çizer, yönetmen ve senaryo yazarı Yalaz, Yüzbaşı Kartal filminin çekimi sırasında yaşadığı zorluklardan dolayı sinema sektöründen çekildi. Ama çizgiyi bırakmadı. Fransa’ya yerleşti “Kebir” adıyla çıkan Karaoğlan daha çok Cezayir, Fas ve Tunus gibi Kuzey Afrika ülkelerinde rağbet gördü. Paris’e yerleşmiş olan Yalaz, sanıyorum ailevî problemlerinden dolayı Türkiye’ye geri dönmek zorunda kalmıştı.

Çok yakında gerçekleştireceğimiz çizgi roman paneli için kendisine bir dâvette bulunmuş, ancak sağlık gerekçesiyle üzülerek gelemeyeceğini söylemişti Suat Yalaz.

*

Abdullah Turhan’a gelince... Kara Murat da dönemin çok satan dergilerinden biriydi. Renkli baskısı ve değişik bir çizgi roman üslûbuna sahipti. Rahmi Turan’ın yazdığı Abdullah Turhan’ın resimlediği Kara Murat dergisi, bant çizgi şeklinde yayımlanıyordu. Hatta eş zamanlı Günaydın Gazetesi’nde günlük tefrika halinde baskıya veriliyordu. 

Rahmi Turan deyince iki dakika düşünmek gerekiyor. Tarihi konularda tahrifat yapması bir yana, magazin üslûbuyla yazdığı Kara Murat serisi, ne yazık ki, gençlerin kafalarını bulandıran konulara eğiliyordu. 

Fatih’in Fedaisi Kara Murat maalesef seferden sefere çıkan değil, sarayda kız peşinde koşan bir karakter profili çiziyordu. Kara Murat, bir neslin zihnini bozan bir dergi olmaktan öteye gidemedi.

Abdullah Turhan’ın kendine has kalıp çizgileri vardı. Suat Yalaz gibi kıvrak fırçası yoktu belki, ama abartılı anatomik figürler, durgun bakışlı karakterler ve bir o kadar da özenli çizim kareleri barındırıyordu. Turhan’ın en çok ilgiyle okuduğum serisi Tolga’ydı. Bağımsız ve kendine has bir albümdü, ama iş yapmadı üç seriden sonra devamı gelmedi.

*

İki ustanın ebediyete intikaliyle aslında bir devir son buldu. 

Geride çarpıtılmış bir tarih ve dergilerle birlikte.