1071 Malazgirt Zaferi, yalnızca bir askerî başarı değil, aynı zamanda bir kader çizgisinin tecellîsidir. Üstad Bediüzzaman'ın ifadesiyle "bin seneden beri İslâmiyetin bayraktarlığını" yapan ve "i'lâ-yı kelimetullah için farz-ı kifaye-i cihadı" deruhde eden Türk millletine Anadolu'nın kapılarının açıldığı bu tarihî kırılma anı, İslam’ın izzetini yükseltme dâvâsının kudsî bir işareti olmuştur. Bu zafer, Anadolu’nun kapılarını açmakla kalmamış; imanın, adaletin ve tevhid nurunun yayılmasına da vesile olmuştur.

Üstad Bediüzzaman’ın eserlerinde sıkça vurguladığı “cihad-ı manevî” hakikati, Malazgirt’te maddî cihadın zaferiyle başlamış ve asırlar boyu sürecek bir iman mücadelesine kapı aralamıştır. O gün atılan adım, bu toprakların yalnız Türklerin vatanı değil, İslamiyet’in bayraktarlık merkezi olmasının da temelini atmıştır. Bugün Malazgirt’i anmak, yalnızca geçmiş bir zaferi hatırlamak değil; imanla yoğrulmuş bir milletin kaderini, istikbalini ve “İ’lâ-yı Kelimetullah” dâvâsını yeniden idrak etmektir.

Türk tarihinin en önemli zaferlerinden biridir

Savaş, 26 Ağustos 1071’de Ahlat ve Malazgirt arasında o zamanki adıyla Rahve ovasında, Büyük Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında  gerçekleşmiştir. Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Sultan Muhammed Alparslan komutasındaki 50 bin kişi, Bizans İmparatoru Diyojen komutasındaki 200 bin kişiyi Malazgirt Ovası’nda yenmiştir.

Sultan Alparslan Bizans İmparatoru IV. Romanos Diogenes’i (Romen Diyojen) esir etmiştir. Sayıca Bizans ordusunun, Büyük Selçuklu ordusundan yaklaşık 4 kat fazla olmasına rağmen, elde edilen zafer; başarının sayı çokluğunda olmadığını gözler önüne sermiştir. 

Bu zaferin elde edilmesi, dünya tarihini değiştiren önemli olaylardandır. Selçukluların Malazgirt Savaşı’nı kazanması, İslâm tarihi açısından belirleyici bir önem arz etmektedir. Bir bakıma, Türklerin İslâm dünyası üzerindeki hâmilik durumu bir anlamda tescil edilmiş oldu. 

Anadolu, 1071 Malazgirt Zaferiyle İslâmlaşmış, 1453’te İstanbul’un fethiyle birlikte Bizans’a son darbe vurulmuştur. 1071 tarihinde Bizans yine dünyanın en güçlü ve köklü medeniyetlerinden birisidir; çünkü ‘Yeni Roma’ olarak yoluna devam etmektedir. Bizans tabiri o devirlerde ne Bizanslılar ne de Selçuklular tarafından kullanılmamaktadır. Bizanslılar kendi devletlerine Roma, Müslümanlar ise Rum demektedir. Bizans diyarı için ise Rum diyarı denilmekteydi. Rumî lakabı buradan gelir.

Malazgirt Savaşının sebepleri

1-  Büyük Selçuklu Devleti’nin ilk hükümdarı Tuğrul Bey ile ikinci hükümdarı Alpaslan’ın devlet politikası haline getirdikleri Anadolu’ya sürekli baskın yapmaları.

2- Selçukluların, göçebe halinde yaşayan Oğuzları Anadolu’ya yönlendirip yerleşik hale getirmek istemesi.

3- Bizans İmparatorluğunun, Türklerin Anadolu’ya yerleşmelerini istememesi, onları Anadolu’dan çıkararak İslâm dünyası üstünde egemenlik kurmak istemeleri.

4- Türklerin Anadolu’ya yerleşmek istemeleri ve yurt olarak görmeleri.

5- Bizanslıların Pasinler Savaşında aldığı yenilginin acısını çıkarmak istemeleri.

Malazgirt Savaşı nasıl kazanıldı?

Türklerde “Turan Taktiği” bulunuyordu. At üzerinde müthiş becerileri bulunan akıncılar, savaşta Bizans askerlerine karşı seri taktiklerle başarı elde etmişti. Bizans ordusunun içinde henüz Müslüman olmamış Peçenek ve Oğuzlar da bulunuyordu. Savaş sırasında bunlar Türklerin tarafına geçerek, savaşın seyrini değiştirmişlerdir.

Zaferin neticesi

Bu zaferle birlikte, Türkler, büyük direnişlerle karşılaşmadan Anadolu içlerine akmaya başladılar. Ege ve Marmara kıyılarına kadar ilerlediler. Yurt amacıyla fethettikleri topraklarda Saltuklu, Mengücüklü, Danişmendli, Dilmaçoğulları, Ahlatşahlar, Yinaloğulları, Çubukoğulları ve Artuklu devletlerini kurdular. Malazgirt’le birlikte kapıları sonuna kadar açılan Anadolu, Osmanlı Devleti zamanında tam olarak fethedilmiş oldu.

İstanbul - Mehtap Y. Yükselten