Katarlı Qatar Energy ile Çinli Sinopek’in 27 yıllığına imzaladığı Anlaşma kapsamında, Çin’in 4 milyon ton LNG’yi satınalması hedefleniyor.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali üzerine, AB’nin Rus enerji ürünlerinden bağımsızlaşma çabaları sürerken, bazı ülkeler de atmosfere karbon salınımını azaltmak için doğalgaz tüketiminin arttırılmasından yanalar. Bu vartada, Katar ile Çin’in uzun süreli ve büyük miktardaki LNG anlaşmasına vardıklarını duyurmaları dikkat çekiyor.

Anlaşma, bugüne kadarki en uzun süreli LNG ikmalini ve 60 milyar dolarlık bütçeyi muhteva ediyor. Anlaşma, bu yönden alıcılar için arz güvenliğini, tedarikçiler için de talep güvenliğini sağlamada önemli. Çünkü Covid-19 salgını, küresel ekonomik sorunların derinleşmesi ve Rusya-Ukrayna savaşı, hızlı fiyat değişiklikleri ve jeopolitik istikrarsızlıklar nedeniyle doğalgaz anlaşmalarının anlamını yitirdiği veya yitireceği tahminler arasındaydı. Ancak Katar’ın zengin hidro-karbon kaynaklarıyla, uluslararası piyasalarda kaybedilmekte olan istikrarın geri kazanılmasında rol oynadığı görülüyor. Ayrıca Katar’ı, Çin’in karbon-yoğun yakıtlardan uzaklaşması da küresel piyasada öne çıkartıyor. Birde Anlaşma ile, Çinli enerji şirketlerinin de Ortadoğu’da daha faal hâle geldiği gözlerden kaçırılmamalı.

Çinli firmaların, enerji zengini Körfez bölgesinde hisse, üretim ve ikmal hususlarında rekabet ettikleri Batılı firmaları geride bıraktıkları; aynı zamanda LNG alımı konusunda Katar’la üst düzey görüşmelerde bulundukları Reuters’ın 17 Haziran 2022 tarihli haberlerinde belirtilmişti. Başka bir ifadeyle 21 Kasım’daki Katar-Çin LNG Anlaşması aslında beklenmedik bir gelişme değil. Böylece Çin, bölgede Batılı şirketleri geri bırakarak, Katar’ın Kuzey Enerji Sahası’nda enerjinin çıkartılmasında idarî ve uygulama açısından da uzmanlığa sahip olduğunu gösteriyor.

Katar hem AB’nin Rus enerjisinden bağımsızlaşma girişimlerinde hem Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan dolayı yükselen enerji fiyatlarından hem de düşük karbonlu enerjiye geçişte önemli bir itici güç olma yolunda ilerliyor. Aynı zamanda Katar, kısa sürede büyük miktarda doğalgaz ve LNG’yi hızlı sevk edebilen kilit üretici şeklinde beliriyor. Katar’ın LNG’de artan önemi, Doha yönetimini, enerji piyasasında Suudi Arabistan’la aynı düzeye getiriyor. Yani Katar’ın enerjide belirleyiciliğini, rakibi Suudi Arabistan’ın dikkatini çekmemesi mümkün değildir. Katar’ın “LNG üretim kapasitesinin yılda 77 milyon tondan 126 milyon tona çıkarken”, jeopolitik ve stratejik öneminin de artacağı kuvvetle muhtemeldir.

Katar ile Çin ilişkilerinin başlangıcı 1988’e tarihleniyor. Giderek gelişen ilişkiler 27 yıllık LNG Anlaşması’yla neticelendi. Katar, bölgede ve uluslararası alanda öne çıkmaya yönelik hareket etmiştir. Dünya Futbol Kupası 2022’ye ev sahipliği yapmak, buna delil niteliğindedir. ABD-Taliban arasında 29 Şubat 2020’deki Doha Anlaşması’nın imzalanmasında da aracılık etmişti. Bununla birlikte Katar, İran ve Suudi Arabistan arasındaki konumunu hassas bir şekilde kullanıyor. Katar’ın LNG Anlaşması’yla Çin’e yaklaştığı düşünülüyor. Çin ise, Körfez’de Batı’ya karşı ekonomik ve jeopolitik etki alanını genişletiyor. Çin’in Anlaşma’yla, Kuşak-Yol Projesi’nin çok yönlü stratejilerinden birini daha gerçekleştirdiği ihtimallerdendir.